Etiket: İş Güvenliği analizi

ISO 14001ÇEVRE YÖNETİM SİSTEMİ STANDARDI

Bir kuruluşun faaliyetlerini içinde yürüttüğü; hava, su, toprak, doğal kaynaklar, bitki topluluğu (flora), hayvan topluluğu (fauna) ile insanları da ihtiva eden ortam ve bunun arasındaki ilişkiye “çevre” denilmektedir. İnsanın içinde bulunduğu ve birlikte yaşadığı bu çevrenin, gelişen teknoloji ve sanayi sonucunda giderek yok olduğu göz ardı edilemez bir gerçektir. Artan dünya nüfusu, teknolojinin baş döndürücü gelişim ve ilerleme hızı, yaşam alanlarındaki daralma, doğal çevrenin tahribatı, gürültü, hatalı uygulamalar, bilgi eksikliği ve eklenebilecek birçok nedenle çevre kirliliği, son yıllarda insan yaşamını ve yaşam kalitesini tehdit eden en önemli sorunlardan birisidir.

20 inci yüzyılın ikinci yarısından itibaren insanlığı tehdit eden problemlerden birisi haline gelen çevre sorunları ve kirliliği, sanayileşmenin sonucunda iyice hissedilir hale gelmiştir. Önceleri sadece kirlenme olarak algılanan ve uluslararası boyut kazanmadan yerel özellik taşıyan çevre sorunları, gün geçtikçe hızla çoğalmış, yerellikten kurtulup tüm dünyanın sorunu olmuştur. İşte bu noktada insanlığın çevreye verdiği zararı azaltmak için çevre standartları, çevreye yönelik ulusal ve uluslararası yasal mevzuatlar uygulamaya alınmıştır. Bu kapsamda çevrenin korunmasına yönelik olarak Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından yayımlanan standart serisine ISO 14000 serisi denilmektedir.

ISO 14000 serisi standartları, özünde, doğal kaynak kullanımının azaltılması, toprağa, suya, havaya verilen zararların minimum düzeye indirilmesini amaçlayan standartlar bütünüdür. Bunu da çevre performansının izlenmesi ve sürekli iyileştirilmesi temeline dayandırmakta ve çevre faktörlerine ilişkin olarak ilgili mevzuat ve kanunlar tarafından tanımlanmış koşullara uymayı şart koşmaktadır.
ISO 14000 serisi içinde belgelendirilmesi yapılan standart ISO 14001 Standardı’dır. ISO 14001, ürünün hammaddeden başlayarak müşteriye sunulmasına kadar olan süreçte çevresel faktörlerin belirlenmesi ve bu faktörlerin gerekli önlemler ile kontrol altına alınarak çevreye verilen zararın en aza indirilmesi için kılavuzluk yapan bir standarttır. ISO 14001, işletmelerin çevreye verdikleri veya verebilecekleri zararların sistematik bir şekilde azaltılması, mümkün olduğu durumlarda ortadan kaldırılması için geliştirilen bir yönetim sistemidir.

ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Standardı ve ilgili standartlar serisi, hazırlanışı itibarı ile tüm ülkelerde yürürlükte olan çevre yasaları ve uygulamaya yönelik yönetmelikler ile uyumlu bir yapıda olduğundan, uygulamalar genel olarak mevzuat şartlarının getirdiği yükümlülüklerin karşılanması ile paralellik gösterir ve uygulamaların bir sistem dahilinde gerçekleştirilmesi için zemin oluşturur. ISO 14000 standart serisi, birçok standart içermektedir. Bu standartlar içerisinde en önemlileri ve bilinenleri:

  • ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemleri – Şartlar ve Kullanım Kılavuzu
  • ISO 14004 Çevre Yönetim Sistemleri – Prensipler, Sistemler ve Destekleyici Tekniklere Dair Genel Kılavuz
  • ISO 14020 Çevre Etiketleri ve Beyanları – Genel Prensipler
  • ISO 14031 Çevre Yönetimi – Çevre Performans Değerlendirilmesi – Kılavuz
  • ISO 14040 Çevre Yönetimi – Hayat Boyu Değerlendirme – İlkeler ve Çerçeve

Sonuç olarak;

  • ISO 14001 Standardı, çevreye verilen zararın en aza indirilmesi için oluşturulmuş bir standarttır.
  • ISO 14001 uygulamaları, genel olarak mevzuat yükümlülüklerin karşılanması ile paralellik gösterir.
  • ISO 14001, bir ürün standardı değildir, ne üretildiği ile değil nasıl üretildiği ile ilgilenir.
  • Sektör ve ölçek gözetmeksizin her işletmeye uygulanabilen ve gönüllük esasına dayalı bir yönetim sistemidir.

ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi’nin Faydaları Nelerdir?

  • Ulusal ve uluslararası yasal mevzuatlara uyum sağlanır.
  • İzin ve yetki belgelerinin alınmasını kolaylaştırır.
  • Ulusal ve uluslararası alanda itibar kazandırır.
  • Çevre etkilerinden kaynaklanan maliyetler düşer.
  • Doğal kaynakların etkin kullanımı sonucunda masraflar azalır verimlilik artar.
  • Müşteriye, çevre yönetimi için bir yükümlülük altına girildiği güvencesinin verilmesiyle, müşteri güveni artar.
  • Mesuliyetle sonuçlanan olayları azaltır dolayısıyla mali sorumluluk sigortası maliyetlerini düşürme potansiyeli sağlar.
  • Şirket faaliyetlerinden kaynaklanan kirlilik, kaynaktan başlayarak kontrol altına alınır ve kirlenme azaltılır.
  • Potansiyel tehlike durumlarının belirlenmesi sayesinde acil durum ve kazalara karşı hazırlıklı olunduğundan kayıpla sonuçlanan olaylarda azalma görülür.
  • İşyeri kalitesinin dolayısıyla işçi moralinin yükselmesi sağlanır ve işletmeye bağlılık artar.
  • Personele verilen eğitimler sayesinde çalışanlarda çevre bilincinin artması sağlanır.
  • Yeşil üretim süreçlerinin önemli olduğu pazarlara girmeyi kolaylaştırır.

ISO 14001 Standardı’nı Kimler Kullanabilir/Uygulayabilir?
ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Standardı, uluslararası ve ulusal piyasada kendine saygın bir yer tutmak isteyen kuruluşlar için neredeyse bir ürün ve hizmet pasaportu gibi algılanmaya başlamıştır. Standardı, başta endüstriyel kuruluşlar ve kamu kuruluşları olmak üzere, ürün ve hizmet sağlayan tüm kuruluşlar ve üreticiler uygulayabilir.

ISO 14001 Çevre Yönetim sisteminin işletmelerde geliştirilmesinin amacı;

– Ulusal ve/veya uluslararası mevzuatlara uyumun artırılması,
– Çevresel performansın artırılması,
– Market Stratejileri,
– Uluslar arası rekabette avantaj sağlaması,
– İşletme itibar ve Pazar payının artırılması,
– Maliyet kontrolünün geliştirilmesiyle masrafların azaltılması ve verimliliğin artırılması,
– Acil durumlara (deprem, yangın, sel vb.) ve kazalara karşı hazırlıklı bulunarak mesuliyetle sonuçlanan kaza vb. olayların azaltılması,
– Kirliliği kaynaktan başlayarak kontrol altına alınması ve azaltılması,
– Girdi malzemeleri ve enerji tasarrufu sağlanması,
– İzin ve yetki belgelerinin alınmasının kolaylaştırılması,
– ISO 14001 tüm dünyaca bilinen ve kullanılan ortak bir dil olduğundan global pazarda kabul edilirliğin sağlanması,
– Şirket faaliyetlerinin çevreye olan etkisi ve çevre riskleri belirlenerek kontrol edilebilir ve bu sayede çevreyi olumsuz etkileyen unsurlar azaltılır,
– Çevre etkilerinden kaynaklanan maliyetler düşer,
– Çevre ile ilgili yasalara ve mevzuata uyum sağlanır,
– Acil durumlarda meydana gelebilecek çevre etkileri azaltılır veya tamamıyla ortadan kaldırılır,
– Yasal kurumlara karşı, mevzuat ve yönetmeliklere uyulduğu dökümante edilmiş çevre yönetim sistemi ve ISO 14001 Belgesi ile gösterilebilir,
– Gerek ulusal, gerekse uluslararası alanda tanınmışlık sağlanarak kuruluşa prestij kazandırır,
– Şirket personeline verilen eğitimler sayesinde çalışanlarda çevre bilinci artar,
– Çevreye zarar vermeyen bir işletmede çalışmak, çalışanları motive eder,
– Tüketicinin çevre ile ilgili beklentilerine cevap verilir ve bilinçli tüketicilere erişebilme ve onları kazanma şansı artar,
– Kaynaklar etkin kullanılır (enerji, su, vb. tasarrufu sağlanır),
– Çevreye bırakılan atıklar azalır.

ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Standart Prensipleri

Yükümlülük Altına Girme ve Politika: Kuruluş çevre politikasını tayin etmeli ve çevre yönetim sistemine bağlılık taahhüdünde bulunmalıdır.

Planlama: Kuruluş faaliyet, ürün ve hizmetlerinin çevre boyutlarını belirlemeli, bunların önemli olanlarını seçmelidir. Taahhütlerini gerçekleştirmek için amaç ve hedefler tespit etmeli, bu amaç ve hedeflere ulaşmak için gerçekleştireceği faaliyetleri programlamalıdır.
Uygulama ve İşlem: Kuruluş, çevre politikasını gerçekleştirmek, amaç ve hedeflerine ulaşabilmek maksadıyla etkin bir uygulamada bulunabilmek için gerekli yetenek ve imkanlarla birlikte bir destek mekanizması geliştirmelidir.
Kontrol ve Düzeltici Faaliyet: Kuruluş, çevre icraatını ve bu icraattaki başarı derecesini ölçmeli, izleyip değerlendirmelidir.
Gözden Geçirme ve Geliştirme: Kuruluş, genel çevre icraatını ve bu icraattaki genel başarı derecesini geliştirmek amacıyla, çevre yönetim sistemini gözden geçirmeli ve sürekli olarak geliştirmelidir

ISO 14001 İLE İLGİLİ TERİM ve KAVRAMLAR

Sürekli gelişme: Kuruluşun, çevre politikasına uygun olarak genel çevre icraatında gelişmeler sağlamak için kuruluş çevre yönetim sisteminin sürekli olarak iyileştirilmesidir.
Çevre: Bir kuruluşun faaliyetlerini içinde yürüttüğü, hava, su , toprak, tabii kaynaklar, bitki topluluğu (flora) hayvan topluluğu (fauna), insanlar ve bunlar arasındaki ilişkileri içinde alan ortamdır.
Çevre boyutu: Kuruluşun, faaliyetlerinin, ürünlerinin veya hizmetlerinin çevre ile etkileşime giren unsurlarıdır.
Çevre etkisi: Çevrede, kısmen veya tamamen kuruluşun faaliyet, ürün ve hizmetleri dolayısıyla ortaya çıkan, olumlu veya olumsuz her türlü değişikliktir.
Çevre politikası: Kuruluşun, genel çevre icraatı ile ilgili niyet ve prensiplerini açıklamak, faaliyet, çevre amaç ve hedeflerle çerçeve teşkil etmek üzere yaptığı beyandır.
Kirlenmenin önlenmesi: Kirlenmeyi önlemek, azaltmak veya kontrol altında tutmak amacıyla yeniden devreye sokmayı, başka işleme tâbi tutmayı, işlemde değişiklik yapmayı, kontrol mekanizmalarını, kaynakların etkin kullanımını, malzeme ikâmesini içine alabilen her türlü işlem ve uygulamaya başvurulması, malzeme veya ürün kullanılmasıdır.
Sürdürülebilir kalkınma: Kısaca, mevcut ihtiyaçları gelecek nesillerin kendi ihtiyaçlarını karşılayabilmelerine engel olmadan karşılayarak kalkınmaktır.
Hayat boyu değerlendirme: Bir mal ve hizmet sisteminde belirli bir malzeme ve enerjiden elde edilen mal ve hizmetlerle bu sistemin hayat dönemince ortaya çıkan ve doğrudan doğruya sisteme atfedilebilen çevre etkilerine ait bilgilerin toplanması ve gözden geçirilmesiyle ilgili bir usuller dizisidir.

ISO 14001:2015 Revizyonu

 ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi, dünyanın ilk uluslararası çevre yönetim standardı olarak binlerce kuruluşa ekolojik, sürdürülebilirlik ve operasyonel performans konularında BS 7750 ismi altında 1992 yılında yayınlandığından beri yardımcı olmaktadır.
ISO 14001’in çalışanlarınıza ve iş dünyasına hizmetini sürdürmesini sağlamak ve günümüz pazar koşullarına uyumundan emin olmak için standart revize ediliyor.
Standardın revize edilmiş hali ile sadece çevresel uygulamalarda yapılan değişiklikler değil aynı zamanda yönetim sisteminin gelecekte yaşanabilecek değişikliklerden etkilenmeyen yapısı da koruma altına alınmış oluyor.
Firmaların, kuruluşların ve toplumun gelecek nesiller için yaşam kaynaklarını riske atmadan büyüme gibi küresel sorumlulukları vardır. ISO 14001 ilk yazıldığı andan itibaren her zaman çevresel faktörleri göz önünde bulundurmuş olup bu duruma ISO 14001:2015 revizyonunda da öncelik vermektedir.

Yeni ISO 14001:2015 Standardı Yayınlandı.
Dünyanın ilk uluslararası çevre standardı ISO 14001:2015’in nihai versiyonu yayınlandı. Bu 70 ayrı ülkeden uzmanın katkıları ile hazırlanmış olan en son ve ‘en iyi uygulama rehberi’, çevre yönetim sisteminin temelerinin altını çizmekle kalmıyor onu, iş süreçlerinin, tam merkezine yerleştiriyor.
Yeni standart, kuruluşların değişikliklere ayak uyduırmasını sağlamanın yanı sıra, atıklarını azaltmak, enerji tasarrufu sağlamak ve paydaşlarına, müşterilerine ve halka karşı kurumsal itibarlarını korumak için fırsat yaratıyor.  ‘Yeni Yüksek Seviye Yapı’ya uygun olarak yazılmış olması sebebi ile ISO14001:2015 standardı, diğer yönetim sistemi standartları ile çok kolaylıkla uyumlaştırılabiliyor ve böylece uygulayıcu kuruluşlara zaman ve etkinlik kazandırıyor.
Geçiş Eğitimlerimizle Bir Adım Öne Geçin
Geçişi tamamlamak için 3 yılınız var. Yeni standardı uygulamaya ne kadar erken başlarsanız, faydalarını da o kadar çabuk görmeye başlayacaksınız. Rakiplerinizden bir adım öne geçmek ve yeni standardı öğrenmek için harika bir zaman!
Uzmanlarımız tarafından, yeni standart gerekliliklerini kapsayacak şekilde geliştirilmiş olan eğitimlerimize katılmak sizlere, ihtiyacınız olan tüm bilgileri edinmeniz ve geçişi kolaylıkla başarmanızda yardımcı olacak.

Yeni standardın faydaları
Çevre ve Sürekli Gelişimi İşinizin Odağı Haline Getirin

Revize edilen standart ile çevre yönetiminin firmanızın iş stratejisi ile tamamen entegre ve uyumlu olması garanti altına alınıyor. Bu stratejik odaklanma ile ÇYS’nizin performansı en iyi hale getirilirken sürdürülebilirliğin arttırılması, gereksiz masrafların azaltılması ve gelecek nesiller için dünya kaynaklarının korunmasına yardım gibi sonuçlara ulaşılıyor.

Liderlik

Liderlik takımından yönetim sistemine daha fazla katılım gerçekleşmesi tüm organizasyonun firmanızın amaçları ve hedefleri doğrultusunda motive hale gelmesini garanti eder.

Geliştirilmiş Çevresel Performans

Kuruluşların çevreyi koruma ve çevresel performansı arttırma gibi konularda adım atmaları gerekir. İyi bir çevre yönetimi yasal mevzuata ilişkin düzenleyici cezaların azalmasına ve kuruluşun gereksiz masrafları kısmasına yol açar.

Entegre Yaklaşım

Tüm ISO yönetim sistemlerine uygulanabilir olan yeni yapı ile standartları çoklu ve entegre sistemlere uyarlamak artık çok daha kolay.

Yeni ISO 14001 Yapısı
Annex SL baz alınarak hazırlanan ve içinde bulunduğumuz yılın Haziran ayında yayınlanması beklenen yeni standardın yeni yüksek düzey yapısı ile tüm yönetim sistemi standartlarına ortak bir çatı geliyor. Bu yöntem ile tutarlılık amaçlanırken farklı yönetim sistemi standartlarının ahenk içinde çalışması odaklanıyor. Standardın en üst seviye yapıya uygun olarak gelen alt maddeleri ile tüm standartlara ortak bir dil getirmesi planlar içerisinde.

Yayınlanacak standart ile amaçlanan temel değişiklikler:

Liderlik vurgusu
Risk yönetimine olan odaklanma
Hedefler, ölçümleme ve değişime verilen önem
İletişim ve Farkındalık
Daha az kural gerektiren gereksinimler
Yeni standardın yürürlüğe girmesi ile birlikte, firmalar kalite yönetim sistemlerinin işletmenin temel süreçlerini kapsamasını daha kolay bir şekilde sağlayacak olup bundan büyük faydalar sağlayacaklardır.

ISO 45001 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ

ISO 45001 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ

Ohsas 18001 Revizyonu ISO 45001 2016 standardı nedir farkı nedir Ne tür Değişiklikler Yenilikler getirilmiştir
OHSAS 18001 2007 Standardı iso 45001 2016 olarak revize ediliyor dönüştürülüyor.
iso standardı olmayan ve akreditasyonuda olmayan OHSAS 18001 2007 İş Sağlığı Güvenliği yönetim Sistemi Standardını bünyesine katarak iso 45001 2016 İş Sağlığı Güvenliği Yönetim Sistemi standardınadönüştürüyor.
OHSAS 18001 Revizyonu iso 45001 olarak dönüşürken iso 9001 2015 ve iso 14001 2015 standartları ilede uyumlu olacak şekilde revize ediliyor.
iso 45001 standardı iso 9001 2015 ve iso 14001 2015 standartlarında olduğu gibi High Level Structure denilen üst düzey yapı metni şeklinde yapılmakta olduğu için standardın bütün maddeleri ve sıralaması değişmektedir. ISO 45001 2016 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi Standardının High Level Structure şeklinde yapılmasının amacı ise bütün iso yönetim sistemlerinde entegrasyonu kolaylaştırma hedefi yatmaktadır.

ISO 45001:2016 Standart Maddeleri aşağıdaki gibidir.

1 KAPSAM
2 ATIF YAPILAN STANDARTLAR
3 TERİMLER TARİFLER
4 ORGANİZASYON YAPISI
5 LİDERLİK
6 PLANLAMA
7 DESTEK
8 OPERASYON
9 PERFORMANS DEĞERLENDİRME
10 İYİLEŞTİRME

OHSAS 18001 Standardının yerini alacak olan ISO 45001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi Standardı, komite taslağı aşamasını tamamlayarak taslak haline geçti. İlk oylamada kabul edilmeyen komite taslağı, yenilenerek yeniden oylamaya sunuldu. İkinci komite taslağı oylamada kabul edildi ve bu şekilde standardın genel maddeleri kabul edilmiş oldu.
ISO 45001, ISO’nun kalite sistemleri için oluşturduğu yeni sisteme uygun olarak hazırlandı. Annex SL olarak isimlendirilen ve kalite sistemlerinin çatısını oluşturan yapıya uygun olarak 10 maddeden oluşturulan standart, diğer kalite sistemlerine uyumlu hale gelmiş oluyor.
OHSAS 18001 halen geçerli ve yeni ISO 45001 standardı yayımlandıktan sonra tahmini Temmuz 2016 geçerli olacak.

ISO STANDARTLARINDA ANNEX SL YAPISI

Annex SL nedir?

ISO uzun yıllardır kalite ve çevreden, bilgi güvenliği, iş sürekliliği yönetimi ve kayıt yönetimine kadar çeşitli konularda birçok yönetim sistemi standardı oluşturmuştur. Paylaşımların ortak unsurları olmasına rağmen, ISO yönetim sistemi standartları çok farklı şekil ve yapılarda yayınlanmıştır. Bu ortak yapı eksikliği, uygulama aşamasında bazı karışıklıklar ve zorluklara sebep olmaktadır. Bu karışıklıklar ve zorluklar ISO standartlarında Annex SL yapısına geçilmesine yol açmıştır. Başlangıçta, ISO 9001 ve ISO 14001 arasındaki uyumluluğu koordine etmek için kurulan Annex SL, tüm ISO yönetim sistemi standartları için uygulanabilir bir taslak haline getirilmiştir. Farklı yönetim sistemlerinin entegre olmasını sağlamak ve çoklu yönetim sistemlerinin kurulmasını kolaylaştırıp, cazip hale getirmek için oluşturulan bir taslak yapı olan Annex SL, birden fazla yönetim sistemi arasında yeni kavramları aşılamak için de bir fırsat oluşturmaktadır. Annex SL ilk olarak, önceden bilinen adıyla ISO Kılavuz 83 olarak tasarlanmıştır ancak son değişiklikler ile Annex SL olarak kabul görmüştür. Yeni yayınlanan tüm yönetim sistemi standartları bu yapıda olacağı gibi, mevcut standartların revizyonları da bu yapıya göre yapılacaktır.

Annex SL özet

Annex SL standartların uygulanabilir ve ortak terimlerle ortak yapıda yayınlanmaları, anlaşılabilir olmaları için sahip olmaları gereken özellikleri açıklamış ve 4 tane ek ile de yardımcı kontroller yayınlamıştır. Kısaca Annex SL yapısına dair standardı açıklarsak,

Ek 1: Kurulan standardın, pazarla ilgisi, uyumluluğu, konuların kapsamı, esnekliği, ticareti kısıtlamaması, denetiminin uygulanabilirliği ve istisnai durumları için kılavuzluk edecek sorular içerir.
Ek 2: Ek 3’de kurulan standart yapısına kurulan standarda özel ilavelerin nasıl olacağına dair açıklamalar içerir.
Ek 3: Yüksek seviye yapı, aynı çekirdek metin, ortak terimler ve çekirdek tanımlar içeren temel standart yapısıdır.
Ek 3 için kalıp başlıklar ise,
1.Kapsam
2.Atıf Yapılan Standartlar ve/veya Dokümanlar
3.Terimler ve Tarifler
4.Kuruluşun İçeriği
4.1.Kuruluşun ve İçeriğinin Anlaşılması
4.2.İlgili Tarafların İhtiyaçlarının ve Beklentilerinin Anlaşılması
4.3.XXX Yönetim Sisteminin Kapsamının Belirlenmesi
4.4.XXX Yönetim Sistemi
5.Liderlik
5.1 Liderlik ve Yönetim Desteği
5.2 Politika
5.3 Kuruluş İçerisindeki Görevler, Sorumluluklar ve Yetkiler
6.Planlama
6.1.Risklere ve Fırsatlara Yönelik Faaliyetler
6.2.XXX Amaçları ve Söz Konusu Amaçlara Ulaşmak İçin Planlar
7.Destek
7.1 Kaynaklar
7.2 Yetkinlik
7.3 Farkındalık
7.4 İletişim
7.5 Yazılı Hale Getirilen Bilgi
7.5.1 Genel
7.5.2 Yazılı Bilginin Oluşturulması ve Güncellenmesi
7.5.3 Yazılı Bilginin Kontrol Edilmesi
8.İşletim
8.1.İşletimsel Planlama ve Kontrol
9.Performansın Değerlendirilmesi
9.1. İzleme, Ölçme, Analiz Etme ve Değerlendirme
9.2. İç Denetim
9.3. Yönetim Gözden Geçirmesi
10.İyileştirme
10.1.Uygunsuzluk ve Düzeltici Faaliyet
10.2.Sürekli İyileştirme

Ortak Terimler

Kuruluş                                                                       Süreç

İlgili Taraf, Paydaş                                                    İlgili Taraf, Paydaş

Gereksinim                                                                 Dış Kaynaktan Karşılama

Yönetim Sistemi                                                        İzleme

Üst Yönetim                                                               Ölçme

Etkinlik                                                                       Denetim

Politika                                                                       Uygunluk

Amaç                                                                           Uygunsuzluk

Risk                                                                             Düzeltme

Yeterlik                                                                       Düzeltici Faaliyet

Yazılı Hale Getirilmiş Bilgi                                    Sürekli İyileştirme

Ek 4: Bir standardın oluşturulmasında tüm bu Annex SL açıklamaları ve Ek 1, 2, 3 teki gerekliliklerin nasıl yerine getirileceğine dair rehberlik açıklamaları içerir.

Annex SL kimler tarafından yapıldı?

Annex SL ISO Teknik Yönetim Kurulu(TMB), Ortak Teknik Koordinasyon Grubu (JTCG)’nun bir ürünüdür. TMB yeni teknik standartların uygulanması ile ilgili teknik süreçleri yönetmek için tahsil edilmiştir. Bu süreçlerin nasıl çalıştığını kontrol eder ve standartların oluşturulma, teknik komitelerin yönetimi için kurallar belirler. JTCG, TMB özel bir yönetim sistemi oluşturulması ve uygulanması ile ilgili faaliyetlerini yönetir

Annex SL neyi amaçlar?

Yapı öncelikle, ISO yönetim sistemi standartlarının tutarlılığını ve uyumunu artırmayı amaçlar. Aynı temel metin ve ortak terimler çerçevesinde, birleştirici bir yapı oluşturarak, tüm ISO yönetim sistemilerini gereksinimlere uyumlu hale getirmeyi hedefler. Yapı bireysel yönetim sistemleri standardına ek olarak “disipline özgü” şartları katmaya elverişlidir.
Yeni yönetim sistemi standartları ve mevcut standartların gelecekteki revizyonları bu ortak yaklaşım sayesinde kullanıcılara karşı değer kazanacaktır. Yönetim sistemlerini entegre işleten işletmeler için kolaylaştırıcı bir etki yapacak aynı zamanda da tüm işletmeleri entegre sistemlere teşvik edecektir.
Annex SL yapısı içinde, 4 Appendix ve bir Annex SL yapısı dizayn edilmiştir. ISO ya özgü olan yapılar ise, Annex SL (normative) ve Appendix 3 (normative) olarak geçmektedir.

Mecvut ve planlanan Annex SL yapılı ISO standartları,
ISO / IEC 27001 , Bilgi Teknolojisi : Güvenlik teknikleri , Bilgi güvenliği yönetim sistemi
ISO 30301:2011 , Bilgi ve belgeler : kayıtlar için yönetim sistemi
ISO 22301:2012 , Toplumsal güvenlik : İş sürekliliği yönetim sistemi
ISO 20121:2012 , Olay Sürdürülebilirlik Yönetim Sistemi
ISO 39001 , Yol – Trafik güvenliği ( RTS ) yönetim sistemi ,
ISO 55001 , ( Şu anda 2014 için planlanan yayın) Varlık yönetimi

OHSAS 18001 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ

İŞ KAZASI NEDİR?
SSK Kanunu Madde 11/A’ya göre aşağıdaki hal ve durumlardan birinde meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonra bedence ve ruhça arızaya uğratan olaydır.
  • Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada
  • İşveren tarafından yürütülen iş dolayısıyla
  • İşveren tarafından görev ile başka bir yere gönderilmesi yüzünden asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda
  • Emzikli kadın sigortalının çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanda
  • Sigortalının işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere topluca götürülüp getirilmesi sırasında

TS 18001’e göre İş Sağlığı ve Güvenliği; iş yerindeki çalışanların veya diğer işçilerin,ziyaretçilerin ve çalışma alanındaki diğer insanların sağlık ve güvenliğini etkileyen veya etkilemesi mümkün olan şartlar ve faktörler.

TS 18001 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ’NİN YARARLARI NELERDİR ?

  • Hastalık ve sakatlıkları azaltarak,çalışanların ve toplumun iyileştirilmesini sağlar
  • Kaynakların etkin tahsisi ile katma değer ve para tasarrufu sağlar
  • Zararla sonuçlanabilecek olası tehlikelerin önceden tespiti ve gerekli önlemlerin alınmasını sağlar
  • Çalışanlar işyerinin olumsuz etkilerinden korunur,rahat ve güvenli bir ortamda çalışmaları sağlanır
  • Çalışanların memnuniyeti ,müşteri memnuniyeti ve üretim maliyetlerinde azalma sağlanır
  • İş kazası ve meslek hastalıklarının oldukça yüksek maliyetleri en aza indirilir

İŞ KAZALARININ ETKİLERİ NELERDİR ?

  • SOSYOLOJİK
  • PSİKOLOJİK
  • TIBBİ
  • EKONOMİK

İşgören açısından; sakatlık ya da hayatını kaybetme şeklinde olabilir.
İşveren açısından; üretim ve verimlilik olumsuz yönde etkilenir.
Ülke ekonomisi açısından; sosyal güvenlik sistemi zarar görür,ülke kaynakları israf olur ve milli refah olumsuz etkilenir.

SAĞLIĞI ETKİLEYEN FAKTÖRLER NELERDİR ?

  1. KİŞİYE BAĞLI FAKTÖRLER: Beslenme alışkanlıkları ve temizlik alışkanlıkları
  2. ORTAM
  • Fiziki Ortam (sıcak,soğuk,havalandırma)
  • Biyolojik Ortam (tarım,hayvancılık,bakteriler,mikroorganizmalar)
  • Sosyal Ortam (gelenekler,kültür,inançlar)
  • Psikolojik Ortam (dalgınlık,sinir,ilgisizlik,dikkatsizlik)
  1. DİĞER ETKENLER: Kalıtsal

TANIMLAR VE TARİFLER
Kabul Edilebilir Risk : Kuruluşun ,yasal zorunluluklara ve kendi İSG politikasına göre tahammül edebileceği düzeye indirilmiş risk.
Tetkik : “Tetkik kriterlerinin” karşılanma derecesini belirlemek amacıyla “tetkik delillerinin” elde edilmesi ve objektif olarak değerlendirilmesi için yapılan sistematik,bağımsız ve dökümante edilmiş proses.
Tehlike : İnsanların yaralanması veya sağlığının bozulması veya bunların birlikte gerçekleşmesine sebep olabilecek kaynak,durum veya işlem.
Olay : Yaralanmaya veya sağlığın bozulmasına veya ölüme sebep olan veya sebep olacak potansiyele sahip olan,işle ilgili olaylar.
İş Sağlığı ve Güvenliği : İş yerindeki çalışanların veya diğer işçilerin,ziyaretçilerin ve çalışma alanındaki diğer insanların sağlık ve güvenliğini etkileyen veya etkilemesi mümkün olan şartlar ve faktörler.
İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi : Kuruluşun İSG politikasını geliştirmek ve uygulamak ve İSG risklerini yönetmek için kullanılan tüm kuruluşun yönetim sisteminin bir parçası.
Risk : Tehlikeli bir olayın veya maruz kalma durumunun meydana gelme olasılığı ile olay veya maruz kalma durumunun yol açabileceği yaralanma veya sağlık bozulmasının ciddiyet derecesinin birleşimi.

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ NASIL KURULUR ?

  1. PLANLAMA EVRESİ : Kuruluşun bütün amaç ve hedefleri belirlenir,uygulama yöntemleri geliştirilir.
  2. FAALİYET EVRESİ : Plan uygulanır ve üzerinde anlaşılan önlemler kuruluşun hedefleri doğrultusunda alınır.
  3. DEĞERLENDİRME EVRESİ : Plan dahilindeki faaliyetler etkinlik ve yeterlilik açısından kontrol edilip , sonuçlar planla karşılaştırılır.
  4. DÜZELTİCİ FAALİYET EVRESİ : Belirlenen eksiklikler giderilir,değişen koşullara göre plan revize edilebilir,prosedürler gerekli olduğu şekilde yeniden yapılandırılır.

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ ŞARTLARI NELERDİR ?

  1. GENEL ŞARTLAR
  2. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ POLİTİKASI
  3. PLANLAMA
  4. UYGULAMA VE İŞLETME
  5. KONTROL
  6. YÖNETİMİN GÖZDEN GEÇİRMESİ
  7. GENEL ŞARTLAR

Kuruluş,bu İSG standardının şartlarına uygun olarak bir İSG yönetim sistemini kurmalı,dökümante etmeli,sürdürmeli,sürekli olarak iyileştirmeli ve İSG yönetim sisteminin bu şartları nasıl karşılayacağını belirlemelidir.

Kuruluş,İSG yönetim sisteminin kapsamını tarif etmeli ve dökümante etmelidir.

  1. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ POLİTİKASI

İSG politikası aşağıdaki hususları sağlamalıdır;

  • Kuruluşun İSG risklerinin yapısına ve büyüklüğüne uygun olmalı
  • Yaralanmaların ve sağlık bozulmalarının önlenmesi ve İSG yönetiminin ve İSG performansının sürekli iyileştirilmesi için bir taahhüt içermeli
  • İSG hedeflerinin belirlenmesi ve gözden geçirilmesi için bir çerçeve oluşturulmalı
  • Dökümante edilmeli,uygulanmalı ve sürdürülmeli
  • Çalışanların kendi bireysel İSG sorumluluklarının farkında olmaları amacı ile kuruluşun kontrolü altında tüm çalışanlara duyurulmalı
  • İlgili taraflar için ulaşilabilir olmalı
  • Kuruluşun kendisine uygun ve ilgili olarak kalmasını sağlamak için periyodik olarak gözden geçirilmelidir.

İSG politikasında işlenebilecek konular;

  • Kazaların azaltılması
  • Güvenli çalışma ortamı
  • Risklerin azaltılması
  • Çalışanların eğitilmesi,katılımı
  • Sağlık
  • Çalışanlara verilen önem
  • Yasalara uyum
  • Sürekli gelişme
  1. PLANLAMA
  2. a) Tehlike Tanımlaması,Risk Değerlendirmesi ve Kontrollerin Belirlenmesi

Kuruluş sürekli olarak tehlikelerin tanımlanması,risklerin değerlendirilmesi ve gerekli kontrollerin belirlenmesi için prosedürler oluşturulmalı ve sürdürmelidir.
Risk değerlendirmesi düzeltici olmaktan çok önleyici olmalıdır ve düzeltici ve önleyici olmak üzere ikiye ayrlır.
Düzeltici risk değerlendirilmesinde faaliyetler ve prosedürler oluşturulup değişiklikler uygulandıktan sonra risk değerlendirmesinin yapılması ve kontrol önlemlerinin başlatılması öngörülür.
Önleyici risk değerlendirilmesinde ise değişiklikler ve faaliyetler uygulanmadan önce risk değerlendirmesinin yapılması ve önlemlerin alınması öngörülür.
Alınabilecek kontrol önlemlerinde riskin ortadan kaldırılması temel prensiptir,risk ortadan kaldırılamıyorsa azaltma yoluna gidilmeli ve daha sonraki aşamada koruyucu ekipman kullanımına gidilmelidir.

Alınabilecek kontrol yöntemleri ise 3’e ayrılmaktadır;

  • Mühendislik Kontrol : Ekipman ve tesis tasarımı,tehlikeleri bertaraf eden proses oluşturulması
  • Yönetsel Kontrol : Prosedür,talimat vb. dökümanları oluşturma,çalışma izni verme,çalışma zamanını kısıtlama,uyarı tabelası,eğitim
  • Kişisel Koruyucu Ekipman : Eldiven,başlık,kulaklık,iş elbisesi

İşletme faaliyetleri 5 kısma ayrılır;

  • Sürekli Yapılan İşler : Üretim,boyama
  • Seyrek Yapılan İşler : Bakım,temizlik
  • Ağır ve Tehlikeli İşler
  • Firma Sahası İçinde Yapılanlar,Dışında Yapılanlar
  • Kimyasal,Mekanik,Biyolojik,Elektriksel Faaliyetler

Tehlike sınıfları aşağıdadır;

  • Yerçekiminden Kaynaklanan Tehlikeler

Yüksekten düşme,çukura düşme,parça düşmesi,kayma,tökezleme,takılma

  • Yanma-Haşlanma

Alevle yanma,kızgın yüzeyler,sıcak sıvılar,buhar

  • Yangın-Patlama

Yanıcı gaz,buhar,doğalgaz,LPG,yanıcı sıvı,yanıcı katı maddeler,yanıcı tozlar,yanıcı kimyasallar,sigara

  • Çevresel ve Doğa Kaynaklı Tehlikeler

Deprem,sel,fırtına,yıldırım,kar,aşırı sıcak/soğuk

  • Basınçlı Sistemler

Sıkıştırılmış gazlar,basınçlı hava,vakum

  • Makine-Ekipman Tehlikeleri

Hareketli parçalar,döner ekipmana kapılma,keskin kenarlar,fırlayan,kırılan,dağılan parçalar

  • Elektrik Tehlikesi

Yüksek gerilim,hasarlı kablo ve prizler,aşırı yüklenmiş devreler,uygun olmayan panolar

  • Taşıma-Kaldırma Araçları Tehlikeleri
  • Elektrik Tehlikesi

Vinçlerin aşırı yüklenmesi,forklift ve transpaletler,araç trafiği,asansörler

Biyolojik Tehlikeler

Labaratuvar çalışması,gıdayla bulaşan hastalıklar,kan yoluyla bulaşan hastalıklar

  • Kimyasal Tehlikeler

Kanserojen,korozif,aşındırıcı,tahriş edici,toksik

  • Ergonomik Tehlikeler

Zorlayıcı pozisyonlar,tekrar eden hareketler,uzun süreli statik pozisyon

  • Ulaşım Tehlikeleri
  • Radyasyon Tehlikesi
  1. b) Yasal ve Diğer Şartlar

Kuruluş,ilgili yasal ve diğer şartların faaliyetlerini nasıl etkilediğinin veya gelecekte nasıl etkileyeceğinin bilincinde olmalı ve bu bilgiyi ilgili personele iletmelidir.

Bazı Türk İş Mevzuatları aşağıdadır;

  • İş Kanunu
  • SSK Kanunu
  • İşçi Sağlığı İş Güvenliği Tüzüğü
  • Makine Emniyeti Yönetmeliği
  • Tehlikeli Madde Kara Yolu ile Taşınması Yönetmeliği
  • Tehlikeli Kimyasallar Yönetmeliği
  • Gürültü Kontrol Yönetmeliği
  • Elektrik Tesislerinde Topraklama Yönetmeliği
  1. c) Hedefler ve Programlar

Kuruluş bir İSG programı oluşturarak İSG politikasına ve hedeflerine ulaşmaya çalışmalıdır.Bunun için stratejilerin ve işlem planlarının geliştirilmesi gerekir.Bu stratejiler ve işlem planları dökümante edilmeli ve yayınlanmalıdır.İSG hedeflerine ulaşma yönündeki gelişmeler izlenmeli,gözden geçirilmeli,kaydedilmelidir.Buna göre stratejiler ve işlem planları gerektiğinde güncelleştirilmeli veya değiştirilmelidir.
Kuruluş,içerisindeki her bir ilgili fonksiyon ve seviyede dökümante edilmiş iş sağlığı ve güvenliği hedeflerini oluşturmalı ,uygulamalı ve sürdürmelidir.

Hedefler pratik olan durumlarda ölçülebilir büyüklüklerle ifade edilmeli ve İSG politikası ile tutarlı olmalıdır.
Hedefler sürekli iyileştirme sağlayacak şekilde belirlenmelidir.

  1. UYGULAMA VE İŞLETME

a)Kaynaklar,Görevler,Sorumluluk,Hesap Verme ve Yetki

b) Eğitim,Bilinç ve Yeterlilik

Kuruluş,iş yerinde ,kontrolü altında İSG’yi etkileyebilecek görevleri yapan personelin uygun eğitim,öğretim veya tecrübe itibariyle yeterli olmasını sağlamalı ve bununla ilgili kayıtları muhafaza etmelidir.

Kuruluş,İSG riskleri ve İSG yönetim sistemi ile ilgili eğitim ihtiyacını tespit etmelidir.Kuruluş eğitimleri vermeli veya bu ihtiyacın karşılanması için tedbir almalı,alınan eğitimin veya tedbirin etkinliğini değerlendirmeli ve bununla ilgili kayıtları muhafaza etmelidir.

3 tip eğitim vardır;

Tüm Çalışanlara Yönelik Eğitimler:

  • İlkyardım
  • Yangından Korunma ve Önleme
  • Sıvı Kimyasal ve Gazların Emniyetli Kullanımı

Sisteme Yönelik Eğitimler:

  • Kaza Değerlendirme
  • Tehlikeli ve Zararlı Maddelerin Yönetimi
  • Uyarı İşaretleri
  • Paydaş Bilgilendirme

Yapılan İşe Özgü Eğitimler:

  • Genel İş Güvenliği
  • El ile Yük Kaldırma Teknikleri
  • Doğalgaz
  • Vinçle İşaretleşme
  • İntibak Eğitimleri
  • Ünite İçi Eğitim Sistemi El Kitapları
  1. c) İletişim,Katılım ve Danışma

Kuruluş,İSG tehlikeleri ve İSG yönetim sistemi ile ilgili olarak aşağıdakiler için prosedür oluşturmalı ,uygulamalı ve bunları sürdürmelidir;

  • Kuruluşun çeşitli seviyelerinde ve fonksiyonlarındaki iç iletişim
  • Yükleniciler ve iş yerine gelen diğer ziyaretçilerle iletişim
  • Dışarıdaki ilgili taraflardan gelen ilgili iletişimin alınması,dökümante edilmesi ve cevaplandırılması

Kuruluş,bir danışma ve iletişim prosesi yoluyla çalışmalarından etkilenen herkesin İSG uygulamalarına katılmasını ve İSG politikası ile İSG hedeflerini desteklemesini teşvik etmelidir.

d) Dökümantasyon ve Doküman Kontrolü

e) İşletme Kontrolü

Kuruluş,işletme risklerinin kontrolü,İSG politikasının uygulanması,İSG hedeflerine ulaşılması ve yasal ve diğer şartlara uyulması için gerekli olduğunda kontrol ve karşı tedbirlerin etkin uygulamasını sağlayacak düzenlemeleri kurmalı ve sürdürmelidir.

f) Acil Durum Hazırlığı ve Bu Hallerde Yapılması Gerekenler

Kuruluş,potansiyel acil durum hallerini tanımlamalı ve bu gibi acil durumlarda gereken işlemlerin yapılmasını sağlayabilmelidir.

Acil durum planları aşağıdaki gibi olmalıdır;

  • Acil durumun tanımı
  • Görev alacak personelin tanımı
  • Görev alacak personelin sorumluluk ve yetkileri
  • Acil durumlarda tehlikeli malzemelere ne olacağı
  • İç ve dış iletişim
  • Hayati ekipmanların korunması
  • Acil durum ekipmanları
  • Acil hal mahallinin tahliyesi

Acil durum ekipmanları aşağıdakileri kapsar;

  • Alarm sistemleri
  • Acil durum aydınlatması ve gücü
  • Kaçış yolları
  • Toplanma noktaları
  • Sığınak
  • Kritik izolasyon valfleri,anahtar ve kesiciler
  • Yangın ekipmanları
  • İlkyardım malzemeleri
  • İletişim araçları

Tatbikatlar programlı yapılmalı,dışarıdan yardım alınması teşvik edilmeli,acil durum planlarının işlerliği test edilmeli,aksaklıklar tespit edilmeli,acil durum ekipmanları kontrol edilmelidir.

  1. KONTROL

a) Performans Ölçümü ve İzleme

b) Uygunluğun Değerlendirilmesi

c) Kazalar,Olaylar,Uygunsuzluklar,Düzeltici ve Önleyici Faaliyetler

6. YÖNETİMİN GÖZDEN GEÇİRMESİ

OHSAS 18001: 1999 un Yapısı

  1. Kapsam
  2. Referans Yayınlar
  3. Terimler ve Tanımlamalar.
  4. OHSAS Yönetim sistemi elemanları.
    • Genel şartlar.
    • OHSAS Politikası.
    • Uygulama ve İşletme
    • Kontrol ve Düzeltici Faaliyet
    • Yönetim Gözden Geçirme

STANDART KALİTE ; OHSAS DANIŞMANLIK AŞAMALARI

  • Mevcut Durum Analizinin Yapılması
  • Firma İle İlgili Yasal Şartların Belirlenmesi
  • Gerekli Eğitimlerin Verilmesi
  • Sistem Dokümantasyonunun Oluşturulması
  • Sistemin Uygulanması
  • Belgelendirme Başvurusunun Yapılması
  • İş Sağlığı ve Güvenliği risklerini belirlemiş ve bu riskleri gerekli önlemlerle asgari seviyeye indirmiş,
  • İlgili mevzuat, yasa ve kanunların gerekliliklerini yerine getirmiş,
  • İş Sağlığı ve Güvenliği’ne yönelik hedefler belirlemiş ve bu hedeflere ulaşmak için yönetim programları geliştirmiş,
  • Gerekli eğitimleri uygun kişilere sağlamış,
  • Acil durumlara (kazalar, vb) yönelik gerekli hazırlıkları yapmış,
  • İş Sağlığı ve Güvenliği sisteminin performansını denetimlerle izleyen,
  • İzleme sonuçlarına bağlı olarak gerektiğinde iyileştirme faaliyetlerini başlatan,
  • İş Sağlığı ve Güvenliği’ne yönelik çalışmalarını dokümante eden ve sonuçlarını kayıt altına alan kurumlardır.

OHSAS 18000’in Yararları

İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi’nin sağladığı yararlar şunlardır:

  • Çalışanları işyerinin olumsuz etkilerinden ve kazalardan koruyarak, rahat ve güvenli bir ortamda çalışmalarını sağlamak.
  • Çalışan motivasyonu ve çalışan katılımını artırmak.
  • İş kazaları ve meslek hastalıkları sebebiyle oluşabilecek iş ve iş gücü kayıplarını en aza indirgeyerek, iş veriminde artışın sağlanması ve maliyetlerin düşürülmesini sağlamak.
  • Çalışma ortamlarında alınan tedbirlerle, işletmeyi tehlikeye sokabilecek yangın, patlama, makine arızaları vb. durumların ortadan kaldırılması neticesinde işletme güvenliğinin sağlanmak.
  • Ulusal ve uluslararası yasa ve standartlara uyum sağlamak.
  • iş performansını arttırmak,
  • Diğer işletmeler ya da müşterilere karşı duyarlı, sorumlu bir imaj yaratmak.
  • Rakiplere karşı üstünlük sağlamak.
  • Resmi makamlar önünde, kuruluşun iş güvenliğine olan duyarlılığının kanıtlanabilmesini sağlamak

18001 (OHSAS) standardı

OHSAS 18001: İş Sağlığı ve Güvenliği Değerlendirme Serisi – İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi Spesifikasyonu

OHSAS 18002: İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemleri – OHSAS 18001 Uygulama Rehberi

Risk Analizi Nedir Nasıl Yapılır?

Risk Analizi
Risk Analizi işletme faaliyetleri sırasında oluşabilecek potansiyel tehlikelerin tanımlanması ve bunlara ilişkin risklerin değerlendirilmesi, böylece beklenen veya olası risklerle ilgili kontrol tedbirlerinin alınmasına ilişkin yöntem ve esasların sistematik bir şekilde belirlenmesini sağlayarak, yaralanmaların ve sağlık bozulmalarının asgari seviyelere indirilmesini sağlamaktır.

İş hayatındaki riskler nelerdir?
a)İş yerlerinde yapılan işlerden,
b)Yürütülen operasyon ve çeşitli proseslerden,
c)Kullanılan maddelerden,
d)Her türlü makine ve donanımlardan,
e)İş yeri veya çevresinde bulunan kişilerden,
f)İş yerinde oluşturulan organizasyonlardan,
g)Çevre koşullarından,
h)Çeşitli unsurların birbirleri ile etkileşmesinden kaynaklanır.

Risk analizini kimler yapabilir?
Risk analizi yönetmeliğine göre, İşveren; çalışma ortamının ve alışanların sağlık ve güvenliğini sağlama, sürdürme ve geliştirme amacı ile iş sağlığı ve güvenliği yönünden risk değerlendirmesi yapar veya yaptırır. Fakat risk analizi sonunda fark edilmeyen tehlikelerin belirlenmemesi halinde doğacak yasal haklar yüzünden alanında uzmanlaşmış, bakanlıkça belgelendirilen iş sağlığı ve güvenliği uzmanlarına yaptırmaları işverenin yararınadır. Risk Analizlerini alanında uzmanlaşan kadrosuyla yapmaktayız.

Risk analizi çalışmalarının işverenler açısından faydaları nedir?
a)Tehlike ve riskleri önceden görebilme,
b)Uluslararası saygınlık ve geçerlilik,
c)Proaktif yaklaşımla acil durumlar için her an hazırlıklı olma,
d)İstenmeyen durumların önlenmesi ile kayıpların maddi ve manevi olarak azaltılması,
e)Sorumlulukların ve görevlerin belirlenmesi ve paylaşımı,
f)Güvenli teknoloji seçimi ile güvenli çalışma ortamı temini.
g)Olarak sıralayabiliriz.
h)Yeni iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı gereği işverenler ;
i)İş yerlerinde risklerden özel olarak etkilenebilecek işçi gruplarının durumunda kapsayacak şekilde sağlık ve güvenlik yönünden risk değerlendirmesi yapmak,
j)Risk değerlendirmesi sonucuna göre, alınması gereken koruyucu önlemlere ve kullanılması gereken koruyucu ekipmana karar vermek,
k)İş ekipmanlarını güvenli olarak temin etmekle, gerekli bakımlarını yaptırmakla, belirli periyotlarla kontrol ve deneylerini yaptırmakla, operatör ve bakımcıları eğitmekle,
l)İşçilerin sağlığını ve güvenliğini korumak için, mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi, gerekli her türlü önlemlerin alınması, acil durum organizasyonlarının yapılması, araç ve gereçlerin sağlanması ile yükümlüdür.
ISO, İşgüvenliği Hizmetleri uzmanları olarak firmamız, yeni iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı gereği işyerlerinde yapılması gerekli tüm çalışmaları Çalışma Bakanlığı sertifikalı uzman kadrosuyla yerine getirmektedir. İş yerinin tamamını kapsayacak şekilde risk değerlendirme eğitimi vermekte, organizasyon sağlamakta ve işyerine uygun teknikler seçilerek uygulama yapılmaktadır. Yapılan risk değerlendirmesi sonucu olarak gerekli dokümantasyon hazırlanmaktadır.
Risk analizi yapılırken nelere dikkat edilmeli?
İşveren, iş sağlığı ve güvenliği yönünden risk değerlendirmesi yapmak ya da yaptırmakla yükümlüdür. Risk analizi yapılırken;
a)Belirli risklerden etkilenecek çalışanların durumu,
b)Kullanılacak iş ekipmanı ile kimyasal madde ve müstahzarların seçimi,
c)İş yeri tertip ve düzeni,
d)Özel politika gerektiren gruplar ile kadın çalışanların durumu,
e)Risk analizi sonucunda işveren üretim faaliyetleri devam ederken çalışma ortamında alınması gereken önlemleri ve bu önemlerin yetersiz kaldığı noktalarda risk ile uygun özelliklere sahip kişisel koruyucu donanımların seçilmesi ve kullanımı,
f)Risk analizi sonucu tespit edilen tehlikelere karşı alınacak önlemlerin korunma düzeyini yükseltmek ve işyeri idari yapılanasının her kademesinde uygulanabilir nitelikte olmasını sağlamalı,
g)İşveren, çalışma ortamı ve çalışanların maruz kaldığı risklerin belirlenmesine yönelik gerekli kontrol, ölçüm, inceleme ve araştırmaların yapılmasını sağlamalıdır.

Risk analizini kimler yaptırmalıdır?
Risk analizlerini yaptırmakla yükümlü olan işyerleri; Kamu kurumları ile 50’den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için yayımı tarihinden itibaren iki yıl sonra (01 Temmuz 2014), 50’den az çalışanı olan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için yayımı tarihinden itibaren bir yıl sonra (01 Temmuz 2013), Diğer işyerleri için yayımı tarihinden itibaren altı ay sonra (01 Ocak 2013)’dır.
Kısaca;
En az 1 (bir) personel çalıştıran işletmeler yaptırmakla yükümlüdür. Personel çalıştırmayıp işverenin kendisinin çalıştırdığı işletmeler yükümlülük dışındadır.
50 personelden az işçi çalıştıran işletmeler için 2013 sonuna doğru bir erteleme söz konusu olacaktır. Bu erteleme risk analizlerinin yapılmasını değil, yapılan risk analizlerinin kontrol altına alınması faaliyetlerinin ertelemesi şeklinde olacaktır.
Risk Analizleri her halukarda 01.01.2013 tarihi itibarı ile yaptırılmış olmalıdır. İşletmeler bu konuya dikkat etmelidir.

Tehlike ve Risk Değerlendirme Çalışmaları
a. İşe başlamada
– İşyerinin kurulup üretime başlamasından hemen sonra,
– İşyerinin daha önce kurulmuş ve risk analizi ve değerlendirme çalışmalarının hiç yapılmamış olması halinde,
b. Değişiklik durumunda
– İşyerinde, iş, yer, el, teknoloji değişikliği,
– Yeni ve ciddi bir tehlikenin ortaya çıkması,
– Uygulamaların gözden geçirilirken yeni bir durumun tespit edilmiş olması, durumlarından birinin gerçekleşmesi halinde,
c. İş kazası, meslek hastalığı, olay vb. durumunda
– İşyerinin tamamını ya da büyük kısmını etkileyebilecek bir kaza, iş kazası, meslek hastalığı ya da olay vb. durumun meydana gelmiş olması halinde,
d. Düzenli aralıklarla
– İşyerinden ve etkilenme alanından kaynaklanan tehlikelerin ve bu tehlikeler sonucu ortaya çıkan risklerin yapısına ve faaliyetlerdeki ya da işteki değişimin derecesine bağlı olarak yapılabilecektir.
Tehlike ve Risk değerlendirmesi işyerimizde şu şekilde yapılmaktadır:
•Risk Analizi çalışmaları silgili birim yetkilileri tarafından sürekli olarak izlenecek ve kontrol tedbirlerinin uygulanması ile risk skorları azaltılarak iyileştirme çalışmaları gerçekleştirilecektir.
•Belirlenen risklerin kabul edilebilir seviyeye indirilinceye kadar sürekli izlenmesi gerekmektedir.
•Kabul edilebilir seviyeye indirilen riskler ise olasılık ve şiddetlerinin artmaması için alınmış olan önlemlerin devamlılığı izlenmelidir.
•Neden risk analizi yaptırmalıyım?
İşverenler, işyerlerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerin belirlenmesi ve bertaraf edilmesi için risk analizi yaptırmalıdır. Bu çalışmalar işveren ve İSG profesyonellerinin yanı sıra çalışanların da katılımıyla sağlanmalıdır. Risk analizlerinin güncel tutulması, işyerinde sürekli iyileştirmenin sağlanmasını amaçlar.
•Risk analizini nasıl güncel tutarız?
Yapılmış risk değerlendirmesinin güncellenmesi tehlike sınıfına göre; çok tehlikeli iş yerlerinde en geç 2 yılda bir, tehlikeli sınıfta yer alan iş yerleri 4 yılda bir ve az tehlikeli sınıfta yer alan iş yerleri en geç 6 yılda bir risk analizi yaptırmak zorundadır. Bununla birlikte;
a)İşyerinin taşınması veya binalarda değişiklik yapılması.
b)İşyerinde uygulanan teknoloji, kullanılan madde ve ekipmanlarda değişiklikler meydana gelmesi.
c)Üretim yönteminde değişiklikler olması.
d)İş kazası, meslek hastalığı veya ramak kala olay meydana gelmesi.
e)Çalışma ortamına ait sınır değerlere ilişkin bir mevzuat değişikliği olması.
f)Çalışma ortamı ölçümü ve sağlık gözetim sonuçlarına göre gerekli görülmesi.
g)İşyeri dışından kaynaklanan ve işyerini etkileyebilecek yeni bir tehlikenin ortaya çıkması,
Halinde daha önce yapılan risk analizi geçersiz sayılır ve yenilenmesi gerekir.

Risk değerlendirme metodolojileri içerisinde yer alan metodlar ise şu şekilde tanımlanabilir;
Başlangıç Tehlike analizi -PHA
İş Güvenliği analizi – JSA
Çeklist Kullanılarak Birincil Risk Analizi
Risk Değerlendirme Karar Matris Metodolojisi
Tehlike ve İşletilebilme Çalışması Metodolojisi – HAZOP
Güvenlik Denetimi
Hata Ağacı Analizi Metodolojisi- FTA
Olası Hata Türleri ve Etki Analizi Metodolojisi – FMEA/FMECA
Olay Ağacı Analizi – ETA
Neden – Sonuç Analizi
Fine-Kinney

İş Güvenliği Risk Değerlendirme

Konularında uzman İş Güvenliği Uzmanı ve/veya İşyeri Hekim’inin ekip çalışmaları eşliğinde İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği (RG,Sayı:28512, 29 Aralık 2012) esas alınarak işyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerin belirlenmesi; bu tehlikelerin riske dönüşmesine yol açan faktörler ile tehlikelerden kaynaklanan risklerin analiz edilerek derecelendirilmesi ve kontrol tedbirlerinin kararlaştırılması amacıyla yapılması gerekli çalışmaları Risk Analizi/Risk Değerlendirme Raporu şeklinde hazırlanır ve işverene sunulur.

Müşterilerimize ait işletmelerde tüm tehlike ve riskler yazılı ve görsel olarak tespit edilir ve Risk Analiz Raporu olarak hazırlanır. Risk Değerlendirmesi sadece yasal bir gereklilik olarak görülmemeli; raporlamalar sonucunda İş Kazaları ve Meslek Hastalıklarının önleneceği ve işletmenin geleceği için büyük önem taşıdığı göz önünde bulundurulmalıdır.

Türkiye genelinde sadece 2010 yılında kayıtlı 62 bin 903 iş kazası ve 533 meslek hastalığı vakası meydana gelmesi ve 1454 çalışanın İş Kazası ve Meslek Hastalıkları sebebiyle hayatını kaybetmiş olması Risk Değerlendirmesi yaptırmanın ve hayata geçirmenin zorunluluğunu ortaya koymaktadır. Ülkemizde ortalama her gün 172 iş kazası meydana gelmekte; her gün iş kazaları nedeniyle 4 kişi hayatını kaybetmekte, 6 kişi de sürekli iş göremez hale gelmektedir. Bu sebeple, iyi hazırlanmış bir Risk Değerlendirme Raporu ile önlemler alınarak, İş Sağlığı ve Güvenliği Kültürü oluşturulmak suretiyle işletmelerin kayıpları önlenecek, sağlık ve tazminat giderleri azalacak, üretim ve hizmetlerde kalite artacaktır.

6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası Gereğince İşverenlerin Risk Değerlendirmesi Sorumluluğunun Temel Esasları:

1- İşveren, iş sağlığı ve güvenliği yönünden risk değerlendirmesi yapmak veya yaptırmakla yükümlüdür. Risk değerlendirmesi yapılırken aşağıdaki hususlar dikkate alınır:

a) Belirli risklerden etkilenecek çalışanların durumu.

b) Kullanılacak iş ekipmanı ile kimyasal madde ve müstahzarların seçimi.

c) İşyerinin tertip ve düzeni.

d) Genç, yaşlı, engelli, gebe veya emziren çalışanlar gibi özel politika gerektiren gruplar ile kadın çalışanların durumu.

2- İşveren, yapılacak risk değerlendirmesi sonucu alınacak iş sağlığı ve güvenliği tedbirleri ile kullanılması gereken koruyucu donanım veya ekipmanı belirler.

3- İşyerinde uygulanacak iş sağlığı ve güvenliği tedbirleri, çalışma şekilleri ve üretim yöntemleri; çalışanların sağlık ve güvenlik yönünden korunma düzeyini yükseltecek ve işyerinin idari yapılanmasının her kademesinde uygulanabilir nitelikte olmalıdır.

4- İşveren, iş sağlığı ve güvenliği yönünden çalışma ortamına ve çalışanların bu ortamda maruz kaldığı risklerin belirlenmesine yönelik gerekli kontrol, ölçüm, inceleme ve araştırmaların yapılmasını sağlar.