Blog

Esnaf ve Sanatkarlar İle Gerçek Kişi Tacirlere Hibe desteği başvuru ekranı 2021: Esnaf 3 bin TL ve 5 bin TL hibe desteği şartları nedir, kimlere veriliyor ve nasıl alınır?

Hibe desteği ödemeleri, gün içerisinde sık sık araştırılıyor. Ticaret Bakanlığı’nın açıklamasına göre, 3 bin TL ve 5 bin TL hibe desteği ödemeleri başvuru tarihi belli oldu. 3000 TL ve 5000 TL hibe desteği başvurusu nasıl yapılır, şartları neler ve kimlere verilecek sorularına yanıt aranmaya başlandı. Bilindiği üzere, esnaf destek paketi detayları Resmi Gazete’de belirtilmiş ve hibe desteği nace kodları da bakanlık tarafından açıklanmıştı. Peki, 3 bin TL ve 5 bin TL hibe desteği başvurusu nasıl yapılır, ne zaman hesaplara yatacak, nasıl alınır ve şartları neler? İşte, e-Devlet hibe desteği başvuru ekranı ve detayları

SAYFA SONUNDA DESTEKTEN YARARLANACAK FİRMALARIN LİSTESİ YER ALMAKTADIR.

3 bin TL ve 5 bin TL hibe desteği ödemeleri gündemin öne çıkan başlıkları arasında bulunuyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından yapılan açıklamada, tek sefer olmak üzere pandemiden etkilenen esnaf ve sanatkarlara 3 bin TL ile ve 5 bin TL olmak üzere hibe desteği yapılacağı belirtildi. Ticaret Bakanlığı da hibe desteği başvuru tarihleri ile gerekli şartları açıkladı. Bu son dakika gelişmesinin ardından 3000 TL – 5000 TL hibe desteği başvurusu nasıl yapılır, şartları neler ve kimler alabilir sorularına yanıt aranmaya başlandı.

HİBE DESTEĞİ BAŞVURU TARİHİ 2021

Esnafa 3000 TL ve 5000 TL hibe desteği başvuruları 25 Mayıs’ta başlıyor. Başvurular bir ay boyunca e-devlet üzerinden yapılabilecek. Tek seferde iki ayrı grup halinde verilecek hibe desteğinden 17 Mayıs’tan önce vergi mükellefiyetini tesis eden esnaf ve gerçek kişi tacirler yararlanacak.

E DEVLET GİRİŞ İÇİN TIKLAYINIZ

NEFES KREDİSİ & HİBE DESTEĞİ NACE KODLARI VE ŞARTLARI

Ticaret Bakanlığı’nın geçtiğimiz günler yaptığı açıklamada, 3 bin TL ve 5 bin TL hibe desteği NACE kodları paylaşılarak destek paketinden kimlerin ve hangi esnaflar ile sanatkarların yararlanabileceği açıklanmıştı. İşte, nefes kredisi olarak da bilinen hibe desteği NACE kodları ve 5 bin TL – 3 bin TL esnafa destek ödemeleri şartları…

3 BİN TL’LİK HİBE DESTEĞİ KİMLERE VERİLECEK?

Oyuncu ajansları, sürücü, gemici, dil, muhasebe kursları, kurs ve etüt merkezleri, yazılım ve bilgisayar dersi veren kurslar, mankenlik, modelistlik, stilistlik kurslarının faaliyetleri, özel kreşler, çocuk kulüpleri, tiyatro dekor ve malzemelerinin kiralanması, dikiş, nakış, güzellik, kuaförlük, berberlik kurslarının faaliyetleri, kendi hesabına çalışan valeler, hamallık hizmetleri, yazar, bestekâr, heykeltıraş, ressam, karikatürcü, gravürcü, ebru sanatçısı, pizzacılar, tezgahlar ve pazar yerleri vasıtasıyla şekerleme perakende ticareti yapanlar, reklamcılık ile ilgili fotoğrafçılık faaliyetleri, ayakkabı boyama hizmetleri, dondurma imalatı, lokaller (alkollüalkolsüz), dondurmacılar, fotoğrafçılar, çorbacılar, fast-food’lar vb.

5 BİN TL HİBE DESTEĞİ KİMLER ALABİLECEK?

Tez, yazım büroları, dans pistleri, diskotekler, nikah salonları, kaplıca, spa merkezleri, atış poligonları, gazino, gece kulübü, taverna, diskotek, sinemalar, düğün, balo ve kokteyl salonlarının işletilmesi, plaj alanlarının işletilmesi, fayton ve bisikletle yolcu taşımacılığı, hamam, sauna gibi yerlerin faaliyetleri, zayıflama salonu, masaj salonu, solaryum gibi yerler, form tutma ve vücut geliştirme salonlarının faaliyetleri, eğlence parkları, spor tesislerinin işletilmesi, bilardo salonlarının faaliyetleri, öğrenci ve işçi yurtları, pansiyonlar ve odası kiralanan evlerde yapılan konaklama faaliyetleri, büro destek hizmetleri, bar, meyhane ve birahanelerde içecek sunum faaliyetleri vb.

HİBE DESTEĞİ BAŞVURULARI NE ZAMAN?

Ticaret Bakanı Mehmet Muş, esnaf ve sanatkarlar ile gerçek kişi tacirlere yönelik hibe desteği için başvuruların 25 Mayıs’tan itibaren 1 ay içinde e-Devlet üzerinden yapılabileceğini bildirdi.

Bakan Muş, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle ticari faaliyetleri olumsuz etkilenen esnaf ve sanatkarlar ile gerçek kişi tacirlere verilecek hibe destek programına ilişkin uygulama esaslarını belirlediklerini ifade etti.

Tek seferde, iki ayrı grup halinde verecekleri 5 bin lira ve 3 bin lira hibe desteğinden 17 Mayıs 2021’den önce (bu tarih dahil) vergi mükellefiyetini tesis ettirmiş, esnaf, sanatkarlar ve gerçek kişi tacirlerin faydalanacağını vurgulayan Muş, “Esnafımıza sağlayacağımız destek için başvurular 25 Mayıs 2021 tarihinden itibaren 1 ay boyunca e-Devlet üzerinden yapılabilecek. Esnafımıza hayırlı olsun.” değerlendirmesinde bulundu.

ESNAFA HİBE DESTEĞİ BAŞVURUSU NASIL YAPILIR?

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıkladığı hibe desteklerinin başvuru sayfası araştırılıyor. Başvurular e-devlet sayfasından gerçekleştirilebiliyor.

HİBE BAŞVURUSU İÇİN TIKLAYINIZ,

Esnaf ve Sanatkarlar İle Gerçek Kişi Tacirlere Koronavirüs Salgını Nedeniyle Verilecek Hibe Desteği Hakkında Karar Yürürlüğe Girdi

23 Mayıs 2021

20.05.2021 tarihli ve 3998 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı Kapsamında 5000 TL Hibe Desteği Verilecek Esnaf Sanatkarlar ile Gerçek Kişi Tacirlerin Ekonomik Faaliyetleri (1. GRUP) için Tıklayınız.
 
20.05.2021 tarihli ve 3998 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı Kapsamında 3000 TL Hibe Desteği Verilecek Esnaf Sanatkarlar ile Gerçek Kişi Tacirlerin Ekonomik Faaliyetleri (2. GRUP) için Tıklayınız.

20.05.2021 tarihli ve 3998 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı Kapsamında 5000 TL Hibe Desteği Verilecek Esnaf Sanatkarlar ile Gerçek Kişi Tacirlerin Ekonomik Faaliyetleri (1. GRUP)

Sıra No  NACE Kod  NACE Açıklama
190.01.20Sirklerin faaliyetleri
282.19.03Tez vb. yazım bürolarının faaliyetleri
3  93.29.05Dans pistlerinin, diskoteklerin işletilmesi (içecek sunum hizmetleri hariç)
493.29.09Kayak pistlerinin işletilmesi
5  49.41.07Kara yolu ile insan veya hayvan tarafından çekilen taşıtlarla yük taşımacılığı (tornet, at arabası vb. ile yük taşımacılığı)
690.01.90Bys. diğer gösteri sanatları
796.09.02Nikah salonlarının hizmetleri
8  96.04.02Kaplıca, ılıca, içmeler, spa merkezleri, vb. yerlerin faaliyetleri (konaklama hizmetleri hariç)
993.19.06Atış poligonlarının faaliyetleri
10  56.30.05Gazino, gece kulübü, taverna, diskotek, kokteyl salonları, vb. yerlerde içecek sunum faaliyetleri (alkollü-alkolsüz)
1159.14.02Sinema filmi gösterim faaliyetleri
12  93.29.90Başka yerde sınıflandırılmamış çeşitli eğlence hizmetleri (boğa güreşi, rodeo vb.)
  13    93.19.90Diğer spor ve eğlence amaçlı spor hizmetleri (paraşüt hizmetleri, delta- kanat hizmetleri, dalgıçlık hizmetleri ve bys. diğer spor ve eğlence hizmetleri)
  14    93.29.10  Dinlence (rekreasyon) parklarının faaliyetleri (konaklamalı olanlar ile eğlence parkları ve lunaparkların işletilmesi hariç)
    15        93.19.03  Spor ve eğlence amaçlı sporlara ilişkin destek hizmetler (balıkçılık ve avcılık spor alanlarının işletilmesi, avcılık, balıkçılık ve dağcılık rehberliği, yarış atı ahırı ve yarış aracı garajlarının hizmetleri, spor ve eğlence hayvanlarının eğitimi, vb.)
1693.29.02Düğün, balo ve kokteyl salonlarının işletilmesi
  17    93.29.01Plaj alanlarının işletilmesi (bu tesislerin bütünleyici bir parçası olan soyunma odası, dolap, sandalye, kano, deniz motosikleti vb. kiralanması dahil)
  18    49.39.08İnsanlar veya hayvanlar tarafından çekilen taşıtlarla veya yük hayvanları ile yolcu taşımacılığı (fayton, bisiklet, vb. ile yolcu taşımacılığı)
1996.04.01Hamam, sauna, vb. yerlerin faaliyetleri
  20  96.04.03Zayıflama salonu, masaj salonu, solaryum vb. yerlerin işletilmesi faaliyetleri (form tutma salonlarının ve diyetisyenlerin faaliyetleri hariç)
2193.13.01Form tutma ve vücut geliştirme salonlarının faaliyetleri
2293.21.01Eğlence parkları ve lunaparkların faaliyetleri
  23    93.11.01Spor tesislerinin işletilmesi (futbol, hokey, paten, golf vb. sahaları, yarış pistleri, stadyumlar, yüzme havuzları, tenis kortları, bovling alanları, boks arenaları, vb. tesisler)
2493.19.05Bilardo salonlarının faaliyetleri
  25    55.90.01  Öğrenci ve işçi yurtları, pansiyonlar ve odası kiralanan evlerde yapılan konaklama faaliyetleri (tatil amaçlı olanlar hariç)
  26      82.19.01Fotokopi, doküman hazırlama ve diğer uzmanlaşmış büro destek hizmetleri (doküman hazırlama, daktilo, sekreterya, fotokopi, ozalit çekimi, mektup, çoğaltma vb.) (adres derleme ve postalama hizmetleri dahil, tez yazımı hariç)
27  56.30.04Bar, meyhane ve birahanelerde içecek sunum faaliyetleri (alkollü- alkolsüz)
2856.30.90Seyyar içecek satanlar ile diğer içecek sunum faaliyetleri
29  49.39.02Kara yolu şehir içi ve şehirler arası havaalanı servisleri ile yolcu taşımacılığı
3093.29.03Oyun makinelerinin işletilmesi
31  56.29.01  Kantinlerin faaliyetleri (spor, fabrika, okul veya işyeri kantinleri, vb.)
32  47.62.01Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda kırtasiye ürünlerinin perakende ticareti
3361.90.05İnternet kafelerin faaliyetleri
  34    49.39.03  Şehir içi, banliyö ve kırsal alanlarda kara yolu ile personel, öğrenci, vb. grup taşımacılığı (şehir içi personel ve okul servisleri, vb.)
  35    56.30.02Çay ocakları, kıraathaneler, kahvehaneler, kafeler (içecek ağırlıklı hizmet veren), meyve suyu salonları ve çay bahçelerinde içecek sunum faaliyeti

20.05.2021 tarihli ve 3998 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı Kapsamında 3000 TL Hibe Desteği Verilecek Esnaf Sanatkârlar ile Gerçek Kişi Tacirlerin Ekonomik Faaliyetleri (2. GRUP)

Sıra NoNACE KodNACE Açıklama
178.10.04Oyuncu seçme ajansları ve bürolarının faaliyetleri (tiyatro rol dağıtım ajansları vb.)
279.90.90Bys. diğer rezervasyon hizmetleri ve ilgili faaliyetler (devre mülk takas faaliyetleri, turizmi arttırma faaliyetleri vb. dahil; seyahat acentelerinin ve tur operatörlerinin faaliyetleri hariç)
390.01.18Bağımsız aktör, aktrist ve dublörlerin faaliyetleri
485.32.16Ticari taşıt kullanma belgesi veren sürücü kurslarının faaliyetleri
585.32.15Ticari sertifika veren havacılık, yelkencilik, gemicilik vb. kursların faaliyetleri
685.59.05Orta öğretime, yüksek öğretime, kamu personeli vb. sınavlara yönelik kurs ve etüt merkezlerinin faaliyetleri
785.59.03Bilgisayar, yazılım, veritabanı, vb. eğitimi veren kursların faaliyetleri (temel, orta ve yükseköğretim düzeyinde verilen eğitim hariç)
885.59.12Muhasebe eğitimi kurslarının faaliyeti
985.59.10Mankenlik, modelistlik, stilistlik kurslarının faaliyetleri
1085.53.01Sürücü kursu faaliyetleri (ticari sertifika veren sürücülük, havacılık, yelkencilik, gemicilik eğitimi hariç)
1156.29.03Hava yolu şirketleri ve diğer ulaştırma şirketleri için sözleşmeye bağlı düzenlemelere dayalı olarak yiyecek hazırlanması ve temini hizmetleri
1285.10.02Özel öğretim kurumları tarafından verilen okul öncesi eğitim faaliyeti (okula yönelik eğitim verilmeyen gündüz bakım (kreş) faaliyetleri hariç)
1385.59.16Çocuk kulüplerinin faaliyetleri (6 yaş ve üzeri çocuklar için)
1456.10.14Başka birimler tarafından işletildiğinde gemi ve trenlerde restoran işletmeciliği (yemekli vagon, vb.)
1549.39.04Kara yolu (otobüs, vb.) ile uluslararası yolcu taşımacılığı
1677.39.11Tiyatro dekor ve malzemelerinin kiralanması (kostümler hariç) (finansal leasing hariç)
1779.90.02Spor, müzik, tiyatro ve diğer eğlence etkinlikleri için yer ayırma (rezervasyon) ve bilet satılması faaliyeti
1885.59.90Başka yerde sınıflandırılmamış diğer eğitim kursu faaliyetleri (cankurtaranlık, hayatta kalma, topluluğa konuşma, hızlı okuma vb. eğitimi dahil; yetişkin okuma yazma programları ile temel, orta ve yükseköğretim düzeyinde verilen eğitim hariç)
1985.59.09Dil ve konuşma becerileri eğitimi veren kursların faaliyetleri (temel, orta ve yükseköğretim düzeyinde verilen eğitim hariç)
2085.59.15Akademik özel ders verme faaliyeti (temel, orta ve yükseköğretim düzeyinde bire bir eğitim)
2185.32.90Mesleki amaçlı eğitim veren diğer kursların faaliyetleri
2252.21.90Kara taşımacılığını destekleyici diğer hizmetler (kamyon terminal işletmeciliği dahil)
2388.91.01Çocuk gündüz bakım (kreş) faaliyetleri (engelli çocuklar için olanlar ile bebek bakıcılığı dahil; okul öncesi eğitim faaliyetleri ile çocuk kulüpleri (6 yaş ve üzeri çocuklar için) hariç)
2442.22.05Telekomünikasyon şebeke ve ağlarının bakım ve onarımı
2574.20.25Hava ve su altı fotoğrafçılığı faaliyetleri
2614.13.06Sahne ve gösteri elbiseleri imalatı, dokuma, örgü (triko) ve tığ işi (kroşe), vb. kumaştan olanlar
2793.29.08Havai fişek ile ses ve ışık gösterisi faaliyetleri
2885.59.06Biçki, dikiş, nakış, halıcılık, güzellik, berberlik, kuaförlük kurslarının faaliyetleri
2990.01.14Canlı tiyatro, opera, bale, müzikal, konser vb. yapımların sahneye konulması faaliyetleri (illüzyon gösterileri, kukla gösterileri ve kumpanyalar dahil)
3093.19.02Spor ve eğlence amaçlı spor etkinliği ve karşılaşması düzenleyicilerinin ve organizatörlerin faaliyetleri
3196.09.07Kendi hesabına çalışan valelerin hizmetleri
3285.60.02Eğitimi destekleyici faaliyetler (eğitim rehberlik, danışmanlık (yurt dışı eğitim danışmanlığı dahil), test değerlendirme, öğrenci değişim programlarının organizasyonu, yaprak test ve soru bankası hazırlama gibi eğitimi destekleyen öğrenim dışı faaliyetle
3333.17.90Başka yerde sınıflandırılmamış diğer ulaşım ekipmanlarının bakım ve onarımı (at arabaları ve dört tekerlekli yük arabalarının bakım ve onarımı dahil)
3433.12.07Tartı aletlerinin bakım ve onarımı
3547.89.01Tezgahlar ve pazar yerleri vasıtasıyla ev ve büro mobilyaları (ağaç, metal, vb.) perakende ticareti (seyyar satıcılar hariç)
3690.02.12Gösteri sanatlarına yönelik diğer destekleyici faaliyetler (sahne tasarımcıları, dekoratörleri ve kostüm tasarımcılarının faaliyetleri ile gösteri için dekor ve arka perdenin, ışıklandırma ve ses ekipmanlarının işletilmesi)
3756.30.08Boza, şalgam ve sahlep sunum faaliyeti
3890.01.15Orkestra ve bandoların faaliyetleri
3943.22.05Gaz tesisatı faaliyetleri (hastanelerdeki oksijen gazı temini için kurulum işleri dahil)
4096.09.05Hamallık hizmetleri
4133.19.01Tentelerin, kamp ekipmanlarının, çuvalların ve balıkçılık ağları gibi diğer hazır tekstil malzemelerinin onarımı
4233.19.90Başka yerde sınıflandırılmamış diğer ekipmanların onarımı (ahşap konteyner, gemi fıçı ve varilleri, madeni para ile çalışan oyun makineleri, değirmentaşı, bileme taşı vs.)
4385.52.05Kültürel eğitim veren kursların faaliyeti (bale, dans, müzik, fotoğraf, halk oyunu, resim, drama, vb. eğitimi dahil, temel, orta ve yükseköğretim düzeyinde verilen eğitim hariç)
4433.12.30Tarımsal amaçlı kullanılan römorkların bakım ve onarımı
4550.10.90Deniz ve kıyı sularında diğer yolcu taşımacılığı (deniz taksi vb. dahil)
4690.03.09Yazar, bestekar, heykeltıraş, ressam, karikatürcü, gravürcü, ebru sanatçısı, vb. bireysel sanatçıların faaliyetleri (hakkakçılık, hattatçılık, eşya ve motif süslemeciliği (tezyinatçılık) dahil)
4733.11.04Merkezi ısıtma sıcak su kazanları (boyler) ve radyatörlerin bakım ve onarımı
4856.10.10Pizzacıların faaliyeti (garson servisi sunanlar ile self servis sunanlar dahil; imalatçıların ve al götür tesislerin faaliyetleri ile seyyar olanlar hariç)
4956.29.90Dışarıya yemek sunan diğer işletmelerin faaliyetleri (spor, fabrika, işyeri, üniversite vb. mensupları için tabldot servisi vb. dahil; özel günlerde hizmet verenler hariç)
5074.20.90Diğer fotoğrafçılık faaliyetleri (fotomikrografi, mikrofilm hizmetleri, fotoğrafların restorasyonu ve rötuşlama vb.)
5185.51.03Spor ve eğlence eğitim kursları (futbol, dövüş sanatları, jimnastik, binicilik, yüzme, dalgıçlık, paraşüt, briç, yoga, vb. eğitimi ile profesyonel spor eğitimcilerinin faaliyetleri dahil, temel, orta ve yükseköğretim düzeyinde verilen eğitim hariç)
5250.30.08İç sularda yolcu taşımacılığı (nehir, kanal ve göllerde yapılanlar, vb.) (gezinti amaçlı olanlar dahil)
5347.81.11Tezgahlar ve pazar yerleri vasıtasıyla şekerleme perakende ticareti (seyyar satıcılar hariç)
5474.20.26Reklamcılık ile ilgili fotoğrafçılık faaliyetleri (reklam görselleri, broşür, gazete ilanı, katalog vb. için ticari ürünlerin, moda kıyafetlerinin, makinelerin, binaların, kişilerin vb.nin fotoğraflarının çekilmesi)
5533.12.13Elektrikli kaynak ve lehim aletlerinin bakım ve onarımı
5695.22.03Termosifon, şofben, banyo kazanı vb. bakım ve onarımı (merkezi ısıtma kazanlarının (boylerler) onarımı hariç)
5710.52.01Dondurma imalatı (sade, sebzeli, meyveli vb.)
5896.09.01Ayakkabı boyama hizmetleri
5947.81.10Tezgahlar ve pazar yerleri vasıtasıyla fırın ürünleri perakende ticareti (seyyar satıcılar hariç)
6056.30.03Lokallerde içecek sunum faaliyeti (alkollü-alkolsüz)
6125.99.18Bakırdan yapılan biblolar, çerçeveler, aynalar ve diğer süsleme eşyaları ile süsleme işleri (mutfak eşyaları hariç)
6247.24.03Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda dondurma, aromalı yenilebilir buzlar vb. perakende ticareti (pastanelerde verilen hizmetler hariç)
6390.01.16Bağımsız müzisyen, ses sanatçısı, konuşmacı, sunucu vb.lerin faaliyetleri (müzik grupları dahil)
6447.89.05Tezgahlar ve pazar yerleri vasıtasıyla elektrikli alet, cihaz ve elektrik malzemeleri, el aletleri ile hırdavat perakende ticareti (seyyar satıcılar hariç)
6525.61.02Metallerin kalay ile kaplanması (kalaycılık) faaliyeti
6696.09.18Arzuhalcilerin faaliyetleri
6747.89.18Tezgahlar ve pazar yerleri vasıtasıyla halı, kilim, vb. perakende ticareti (seyyar satıcılar hariç)
6896.01.05Giyim eşyası ve diğer tekstil ürünlerini ütüleme hizmetleri (pres ve silindir ütüleme hizmetleri dahil)
6947.89.04Tezgahlar ve pazar yerleri vasıtasıyla çiçek, bitki ve bitki tohumu (çiçek toprağı ve saksıları dahil) perakende ticareti (seyyar satıcılar hariç)
7056.21.01Özel günlerde dışarıya yemek sunan işletmelerin faaliyetleri
7195.29.06Müzik aletlerinin bakım ve onarımı (piyano akordu dahil)
7277.29.01Gelinlik, kostüm, tekstil, giyim eşyası, ayakkabı ve mücevherlerin kiralanması (finansal leasing hariç)
7396.01.01Çamaşırhane hizmetleri (para veya jetonla çalışan makinelerle yapılanlar dahil)
7433.11.02Ateşli silahların ve savaş gereçlerinin bakım ve onarımı (spor ve eğlence amaçlı silahların onarımı dahil)
7543.34.02Cam takma işleri
7696.09.90Başka yerde sınıflandırılmamış diğer hizmet faaliyetleri (dövme ve piercing hizmetleri vb.)
7782.30.02Gösteri, kongre, konferans, ticari fuar vb. etkinliklerin organizasyonu faaliyetleri
7874.20.29Fotoğraf işleme faaliyetleri (negatiflerin tab edilmesi ve resimlerin basılması, negatiflerin veya slaytların çoğaltılması, fotografik slaytların hazırlanması, filmlerin kopyalanması vb.)
7947.89.22Tezgahlar ve pazar yerleri vasıtasıyla kişisel bakım ve kozmetik ürünleri ile temizlik ürünleri perakende ticareti (seyyar satıcılar hariç)
8033.12.27Kesici aletler ile el aletlerinin bakım ve onarımı (matbaa giyotini, şerit testere, el testeresi, çapa, orak vb. bileyleme ve çarkçılık dahil) (motorlu ve pnömatik olanlar hariç)
8196.02.04Sadece manikür ve pedikür hizmeti sunan salonların faaliyetleri
8296.09.04Genel tuvaletlerin işletilmesi faaliyeti
8396.02.05Sadece ağdacılık hizmeti sunan salonların faaliyetleri
8447.81.05Tezgahlar ve pazar yerleri vasıtasıyla yenilebilir katı ve sıvı yağ (tereyağı hariç) perakende ticareti (seyyar satıcılar hariç)
8547.81.09Tezgahlar ve pazar yerleri vasıtasıyla çay, kahve, kakao, baharat perakende ticareti (seyyar satıcılar hariç)
8656.10.04Dondurmacıların faaliyetleri (imalatçıların faaliyetleri ile seyyar olanlar hariç)
8774.20.27Etkinlik fotoğrafçılığı ve etkinliklerin videoya çekilmesi faaliyetleri (düğün, mezuniyet, konferans, resepsiyon, moda gösterileri, spor ve diğer ilgi çekici olayların fotoğraflanması veya videoya çekilmesi)
8895.29.07Deri ve deri bileşimli giyim eşyaları ile kürk giyim eşyalarının onarımı
8947.82.03Seyyar olarak ve motorlu araçlarla tekstil, giyim eşyası ve ayakkabı perakende ticareti
9056.10.03Çorbacıların ve işkembecilerin faaliyetleri (imalatçıların faaliyetleri ile seyyar olanlar hariç)
9150.10.15Deniz ve kıyı sularında gezi veya tur bot ve teknelerinin işletilmesi (yat işletmeciliği hariç)
9247.89.10Tezgahlar ve pazar yerleri vasıtasıyla mutfak eşyaları ile banyo ve tuvalette kullanılan eşyaların perakende ticareti (seyyar satıcılar hariç)
9349.39.01Şehirler arası tarifeli kara yolu yolcu taşımacılığı (şehirler arası otobüs ve tramvay, şehirler arası personel ve okul servisleri vb. dahil; şehir içi ve şehirler arası havaalanı servisleri ile şehir içi havaalanı otobüsleri hariç)
9447.11.05Belirli bir mala tahsis edilmemiş büfelerde gıda, alkollü ve alkolsüz içecek veya tütün ağırlıklı perakende ticaret
9547.81.08Tezgahlar ve pazar yerleri vasıtasıyla balık ve diğer su ürünleri perakende ticareti (seyyar satıcılar hariç)
9695.11.01Bilgisayarların ve bilgisayar çevre birimlerinin onarımı (ATM’ler ve pos cihazları dahil)
9733.12.02Tarım ve ormancılık makinelerinin bakım ve onarımı (traktörlerin bakım ve onarımı hariç)
9895.22.02Ev ve bahçe gereçlerinin onarımı (mutfak eşyası, makas, çim biçme makinesi, budama makasları, vb.)
9956.10.02Börekçilerin faaliyetleri (imalatçıların faaliyetleri ile seyyar olanlar hariç)
10033.14.02Elektrik motorları, jeneratörler ve motor jeneratör setlerinin bakım ve onarımı (bobinlerin tekrar sarımı dahil)
10196.01.04Kuru temizleme hizmetleri (giysi ve diğer tekstil ürünlerinin, kürk ve deri ürünlerinin kuru temizlenmesi)
10247.81.12Seyyar olarak ve motorlu araçlarla gıda ürünleri ve içeceklerin (alkollü içecekler hariç) perakende ticareti
10395.25.01Saatlerin onarımı (kronometreler dahil, devam kayıt cihazları hariç)
10410.72.03Tatlandırılmamış dayanıklı hamur tatlıları imalatı (pişirilmiş olsun olmasın tatlandırılmamış kadayıf, baklava vb.) (yufka imalatı dahil)
10547.89.19Seyyar olarak ve motorlu araçlarla diğer malların perakende ticareti
10656.10.21Oturacak yeri olmayan fast-food (hamburger, sandviç, tost vb.) satış yerleri (büfeler dahil), al götür tesisleri (içli pide ve lahmacun fırınları hariç) ve benzerleri tarafından sağlanan diğer yemek hazırlama ve sunum faaliyetleri
10745.20.04Motorlu taşıtların koltuk ve döşemelerinin bakım ve onarımı
10895.29.90Başka yerde sınıflandırılmamış diğer kişisel ve ev eşyalarının bakım ve onarımı (kitap, aydınlatma eşyaları, oyuncak, vb. onarımı ile kimlik kartlarının plastikle kaplanması dahil)
10933.12.09Tarım ve ormancılıkta kullanılan motokültörler ve traktörlerin bakım ve onarımı
11095.29.04Çilingirlik ve anahtar çoğaltma hizmetleri
11147.89.90Tezgahlar ve pazar yerleri vasıtasıyla bys. diğer malların perakende ticareti (seyyar satıcılar hariç)
11256.10.17Mantıcı ve gözlemecilerin faaliyeti (garson servisi sunanlar ile self servis sunanlar dahil; imalatçıların ve al götür tesislerinin faaliyetleri ile seyyar olanlar hariç)
11347.81.13Tezgahlar ve pazar yerleri vasıtasıyla şarküteri ürünleri, süt ve süt ürünleri ile yumurta perakende ticareti (seyyar satıcılar hariç)
11456.10.01Seyyar yemek servisi faaliyetleri (simit, poğaça, börek, kokoreç, nohut-pilav, piyaz, dondurma, vb. ile kayıklarda yapılanlar dahil)
11547.89.21Tezgahlar ve pazar yerleri vasıtasıyla imitasyon takı, süs eşyası, oyun, oyuncak, turistik ve hediyelik eşya perakende ticareti (seyyar satıcılar hariç)
11695.29.05Bisiklet onarımı
11796.02.01Güzellik salonlarının faaliyetleri (cilt bakımı, kaş alma, ağda, manikür, pedikür, makyaj, kalıcı makyaj vb.nin bir arada sunulduğu salonlar) (sağlık bakım hizmetleri hariç)
11847.81.90Tezgahlar ve pazar yerleri vasıtasıyla diğer gıda ürünleri (bal, un, tahıl, pirinç, bakliyat vb. dahil) perakende ticareti (seyyar satıcılar hariç)
11956.10.09Pastanelerin ve tatlıcıların (sütlü, şerbetli vb.) faaliyeti (garson servisi sunanlar ile self servis sunanlar dahil; imalatçıların ve al götür tesislerin faaliyetleri ile seyyar olanlar hariç)
12095.12.01İletişim araç ve gereçlerinin onarımı (kablosuz telefonlar, telsizler, cep telefonları, çağrı cihazları, ticari kameralar vb.)
12156.10.19Yiyecek ağırlıklı hizmet veren kafe ve kafeteryaların faaliyetleri
12274.20.22Tüketicilere yönelik fotoğrafçılık faaliyetleri (pasaport, okul, düğün vb. için vesikalık ve portre fotoğrafçılığı vb.)
12349.31.04Halk otobüsü/otobüs ile yapılan şehir içi ve banliyö yolcu taşımacılığı
12495.23.01Ayakkabı ve deri eşyaların onarımı (ayakkabı, valiz, el çantası vb.) (deri giyim eşyası hariç)
12545.40.01Motosiklet ve motorlu bisikletlerin bakım ve onarım hizmetleri
12695.21.01Tüketici elektroniği ürünlerinin bakım ve onarımı (televizyon, radyo, CD/DVD oynatıcıları, ev tipi video kameraları vb.)
12795.24.01Mobilyaların ve ev döşemelerinin onarımı (büro ve ev mobilyalarının yeniden döşenmesi, kaplanması, onarımı ve yenilenmesi dahil, halı ve kilim onarımı hariç)
12847.25.01Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda (büfeler dahil) alkollü ve alkolsüz içeceklerin perakende ticareti (rakı, bira gibi alkollü içkiler ile meyve suyu, şıra, şalgam suyu, gazlı içecekler vb. dahil; içme suyu hariç)
12947.99.11Mağaza, tezgah, pazar yeri dışında yapılan perakende ticaret (ev ev dolaşarak veya komisyoncular tarafından perakende olarak yapılanlar)
13047.82.02Tezgahlar ve pazar yerleri vasıtasıyla tuhafiye, manifatura ve mefruşat ürünleri perakende ticareti (seyyar satıcılar hariç)
131*56.10.06Döner, lahmacun ve pidecilik (içli pide (kıymalı, peynirli vb.)) faaliyeti (garson servisi sunanlar ile self servis sunanlar dahil; imalatçıların ve al götür tesislerin faaliyetleri ile seyyar olanlar hariç)
13295.22.01Evde kullanılan elektrikli cihazların onarımı (buzdolabı, fırın, çamaşır makinesi, bulaşık makinesi, oda kliması, elektrikli küçük ev aletleri vb.)
13345.20.02Motorlu kara taşıtlarının lastik onarımı (tekerlek ayar ve balansı dahil)
13443.22.03Bina ve diğer inşaat projelerinde su ve kanalizasyon tesisatı ve onarımı (yağmurlama sistemlerinin kurulumu dahil sıhhi tesisat işleri, yangın söndürme sistemlerinin kurulumu, kanalizasyon tesisatı döşeme işleri vb.)
13556.10.18Oturacak yeri olan fast-food (hamburger, sandviç, tost vb.) satış yerleri (büfeler dahil) tarafından sağlanan yemek hazırlama ve sunum faaliyetleri
13656.10.08Diğer lokanta ve restoranların (içkili ve içkisiz) faaliyetleri (garson servisi sunanlar ile self servis sunanlar dahil; imalatçıların ve al götür tesislerin faaliyetleri ile seyyar olanlar hariç)
13747.82.01Tezgahlar ve pazar yerleri vasıtasıyla iç giyim eşyası, dış giyim eşyası, çorap, giysi aksesuarı ve ayakkabı perakende ticareti (seyyar satıcılar hariç)
13895.29.02Giyim eşyası ve ev tekstil ürünlerinin onarımı ve tadilatı (deri giyim eşyaları hariç)
13945.20.01Motorlu kara taşıtlarının elektrik sistemlerinin onarımı
14045.20.03Araba yağlama, yıkama, cilalama vb. faaliyetler
14145.20.07Motorlu kara taşıtlarının genel bakım ve onarım hizmetleri (aynı işletmede mekanik, elektrik sistemi, kaporta, boya, fren sistemi, cam, pencere vb. bakım ve onarımının yapılması)
14245.20.06Motorlu kara taşıtlarının genel bakım ve onarımı (radyatör, klima ve egzoz bakım ve onarımı dahil, aynı işletmede yapılanlar ile elektrik sistemi, tekerlek ve karoser onarım hizmetleri hariç)
143**56.10.07Ciğer, kokoreç, köfte ve kebapçıların faaliyeti (garson servisi sunanlar ile self servis sunanlar dahil; imalatçıların ve al götür tesislerin faaliyetleri ile seyyar olanlar hariç)
14445.20.05Motorlu kara taşıtlarının karoser ve kaporta onarımı vb. faaliyetler (kapı, kilit, cam, çarpma onarımı, boyama vb.)
14514.13.05Siparişe göre ölçü alınarak dış giyim eşyası imalatı, dokuma, örgü (triko) ve tığ işi (kroşe), vb. kumaştan olanlar (terzilerin faaliyetleri) (giyim eşyası tamiri ile gömlek imalatı hariç)
14696.02.03Kadınlar için kuaför işletmelerinin faaliyetleri
14747.81.02Tezgahlar ve pazar yerleri vasıtasıyla sebze ve meyve (taze veya işlenmiş) (zeytin dahil) perakende ticareti (seyyar satıcılar hariç)
14896.02.02Erkekler için kuaför ve berber işletmelerinin faaliyetleri
14949.32.01Taksi ile yolcu taşımacılığı (dolmuşlar hariç)
15049.31.06Minibüs ve dolmuş ile yapılan şehir içi ve banliyö yolcu taşımacılığı (belirlenmiş güzergahlarda)
15116.24.01Kutu, sandık, fıçı ve benzeri ahşap ambalaj malzeme imalatı
152   16.10.02Ahşap demir yolu veya tramvay traversi imalatı
153   16.23.01Ahşap pencere, kapı ve bunların kasaları ve eşikleri ile ahşap merdiven, tırabzan, veranda, parmaklık vb. imalatı
154   16.23.90Başka yerde sınıflandırılmamış inşaat doğrama ve marangozluk ürünleri (ahşaptan kiriş, kalas, payanda, beton kalıbı, çatı padavrası, vb.) imalatı
155   16.21.02Sıkıştırılmış lif, tahta ve tabakalardan kontrplak, mdf, sunta, vb. levha imalatı
156   16.29.03Sedef kakma ahşap işleri, kakma ile süslü ahşap eşyalar, mücevher için veya çatal-kaşık takımı ve benzeri eşyalar için ahşap kutular, ahşap biblo, heykel ve diğer süslerin imalatı
157   25.73.06Ahşap ve diğer malzemelerden kalıp ve döküm modeli imalatı (kek ve ayakkabı kalıpları hariç)
15816.29.02Doğal mantar (kabaca köşelendirilmiş veya blok, levha vb. halde), ezilmiş veya granül haline getirilmiş mantar ile doğal mantar veya aglomera mantar ürünlerinin imalatı (mantardan yer döşemeleri, makara, tıpa ve tıkaç dahil)
15947.59.04Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda ahşap, mantar ve hasır eşyaların perakende ticareti (ahşap sofra ve mutfak eşyaları, ahşap çerçeveler, sepetçi ürünleri, mücevher vb. için ahşap kutular, ahşap biblolar, mantar ürünler, hasır vb.)
16047.52.22Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda masif, lamine ve laminant parke perakende ticareti
16132.99.16Yazı veya çizim tahtaları imalatı
16216.22.01Birleştirilebilir ahşap parke yer döşemelerinin imalatı (lamine ve laminat parkeler hariç)
16316.24.03Ahşap kablo makarası, bobin, takoz, vb. imalatı
16416.21.01Ahşap, bambu ve diğer odunsu malzemelerden kaplamalık plaka, levha, vb. imalatı (yaprak halde) (preslenmemiş)
16516.29.07Hasır veya diğer örme malzemesinden (kamış, saz, saman vb.) eşyaların imalatı ile sepet türü ve hasır işi eşyaların imalatı
16616.29.01Ahşap mutfak ve sofra eşyası imalatı (kaşık, kepçe, spatula, bardak, havan, havan eli, tepsi vb.)
16732.99.07Şemsiyeler, güneş şemsiyeleri, baston ve koltuklu baston, koltuk değneği vb. imalatı (parçaları dahil)
16816.29.05Ahşap çerçeve (tablo, fotoğraf, ayna ve benzeri nesneler için) ve ahşaptan diğer eşyaların imalatı (panolar, tuval için çerçeveler, ip vb. için makaralar, ayakkabının ahşap topuk ve tabanları, arı kovanları, köpek kulübeleri dahil)
16916.29.04Ahşaptan iş aletleri, alet gövdeleri, alet sapları, süpürge veya fırça gövdeleri ile sapları, ayakkabı kalıpları, ahşap mandal, elbise ve şapka askıları imalatı
17016.10.03Ağaç yünü, ağaç unu, ağaç talaşı, ağaç yonga imalatı
17116.10.05Ahşap döşemelerin ve yer döşemelerinin imalatı (birleştirilebilir parkeler hariç)
17216.24.02Palet, kutu palet ve diğer ahşap yükleme tablaları imalatı
17347.52.17Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda ahşap kapı, pencere ve bunların kasaları ile kapı eşiklerinin perakende ticareti
17418.11.01Gazetelerin, dergilerin ve süreli yayınların basım hizmetleri (haftada dört veya daha fazla yayınlananlar)
17518.12.07Plastik, cam, metal, ağaç ve seramik üstüne baskı hizmetleri
17618.14.01Ciltçilik ve ilgili hizmetler/mücellitlik (katlama, birleştirme, dikme, yapıştırma, kesme, kapak takma gibi işlemler ile damgalama, Braille alfabesi kopyalama vb. hizmetler)
17718.12.03Ansiklopedi, sözlük, kitap, kitapçık, müzik eserleri ve müzik el yazmaları, atlas, harita vb. basım hizmetleri
17818.12.05Serigrafi faaliyetleri
17918.12.01Çıkartma, takvim, ticari katalog, tanıtım broşürü, poster, satış bülteni, kartpostal, davetiye ve tebrik kartları, yıllık, rehber, resim, çizim ve boyama kitapları, çizgi roman vb. basım hizmetleri
18018.12.02Gazetelerin, dergilerin ve süreli yayınların basım hizmetleri (haftada dört kereden daha az yayınlananlar)
18118.12.06Posta pulu, damga pulu, matbu belgeler, tapu senetleri, akıllı kart, çek defterleri, kağıt para ve diğer değerli kağıtların ve benzerlerinin basım hizmetleri
18218.13.02Basım öncesi bilgisayar destekli hizmetler (bilgisayar destekli sayfa tasarımı ile saydam, asetat, reprografik sunum araçları ve diğer sayısal sunum ortamları, taslaklar, planlar vb. baskı ürünlerinin tasarlanması) (masa üstü yayımcılık dahil)
18318.12.04Röprodüksiyon basımı (bir sanat eserinin aslını bozmadan basılması)
18458.19.90Bys. diğer yayıncılık faaliyetleri (kartpostal, tebrik kartları vb. ile katalog, poster, reklam materyali vb.)
18518.13.01Basımda kullanmak üzere baskı klişeleri ya da silindirleri ile diğer basım unsurlarının üretilmesi (klişecilik vb.) ile mizanpaj, dizgi, tabaka yapım hizmetleri, gravür baskı için silindirlerin kazınması veya asitle aşındırılması vb. hizmetler
18647.78.01Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda pul ve jeton perakende ticareti (özel günlerde çıkarılan pul ve paraların perakende ticareti dahil)
18747.64.07Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda jimnastik ve atletizm eşya ve ekipmanları ile form tutma merkezlerine ait eşya ve ekipmanların perakende ticareti (halter, yürüme bantları, vb.)
18847.59.10Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda bahçe mobilyalarının perakende ticareti
18947.79.05Kullanılmış malların müzayede salonları vasıtasıyla perakende ticareti
19047.78.07Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda optik ve hassas aletlerin perakende ticareti (mikroskop, dürbün ve pusula dahil; gözlük camı, fotoğrafik ürünler hariç)
19147.59.11Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda yatak perakende ticareti
19290.04.01Sanat tesislerinin işletilmesi (sanat galerileri, konser ve tiyatro salonları ve diğer sanat tesisleri)
19391.03.02Tarihi alanlar ve yapılar ile benzeri turistik yerlerin işletilmesi (tarihi alanların ve yapıların korunması dahil)
19447.73.02Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda hayvan sağlığına yönelik ilaç, aşı, vb. ürünlerin perakende ticareti
19547.78.28Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda canlı büyükbaş ve küçükbaş hayvanların perakende ticareti (ev hayvanları hariç)
19646.36.04Dondurma ve diğer yenilebilir buzların toptan satışı
19747.78.27Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda bebek arabaları ve bunların parçalarının perakende ticareti
19855.90.03Diğer konaklama yerlerinin faaliyetleri (başka bir birim tarafından işletildiğinde yataklı vagonlar vb. dahil; misafirhaneler, öğretmen evi vb. hariç)
19947.52.21Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda plastikten inşaat amaçlı levhalar, folyolar, şeritler ve borular ile asfalt vb. malzemeden çatı kaplama ürünlerinin perakende ticareti (inşaat için naylon örtü, shıngle, mantolama amaçlı strafor vb. dahil)
20047.78.06Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda sanat eserlerinin perakende ticareti (ticari sanat galerilerinin hizmetleri ile ressamların, gravürcülerin, heykeltıraşların, bestekarların ve diğer sanatçıların orijinal çalışmaları) (antika eşyalar hariç)
20147.71.03Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda kürklü deriden giyim eşyalarının perakende ticareti (işlenmiş kürklü deriler dahil)
20247.59.08Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda büro mobilyaları ve aksesuarlarının perakende ticareti
20345.40.02Motosikletler ve motorlu bisikletlerin belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda perakende ticareti
20495.29.03Spor araç ve gereçleri ile kamp malzemelerinin bakımı ve onarımı (kayak, sörf tahtası, paten, raket, diğer spor ve açık hava oyunlarına ait eşya ve ekipmanlar) (spor ve eğlence amaçlı silahların onarımı hariç)
20547.52.16Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda çim biçme ve bahçe ekipmanları perakende ticareti (kar küreyiciler dahil) (tarım ve bahçecilikte kullanılan el aletleri hariç)
20647.72.90Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda başka yerde sınıflandırılmamış deriden veya deri bileşimlerinden diğer ürünlerin perakende ticareti (deri veya deri bileşimli giyim eşyası hariç)
20747.52.20Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda alçı ve alçı esaslı bileşenlerden inşaat amaçlı ürünlerin perakende ticareti (kartonpiyer, panel, levha vb.)
20847.78.03Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda gözlük, kontak lens, gözlük camı vb. perakende ticareti (gözlükçülerin hizmetleri)
20977.29.02Bys. diğer kişisel ve ev eşyalarının kiralanması ve leasingi (mobilya, elektrikli ve elektronik alet, kitap, TV, kamera, bitki vb. dahil; müzik aleti, giyim eşyası, mücevher vb. ile video kasetler, büro mobilyaları, eğlence ve spor ekipmanları hariç) (finansal leasing hariç)
21047.71.07Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda deri veya deri bileşimli giyim eşyası perakende ticareti
21147.78.90Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda bys. diğer yeni (kullanılmamış) malların perakende ticareti (sentetik sünger dahil)
21245.40.07Motosikletler, motorlu bisikletler ve bunların parça ve aksesuarlarının diğer perakende ticareti (uzmanlaşmamış olanlar ile internet, posta, tezgah, pazar vb. yoluyla yapılanlar)
21349.32.02Sürücüsü ile birlikte diğer özel araç (otomobil, limuzin vb. dahil; minibüs, otobüs vb. hariç) kiralama faaliyeti
21482.91.01Tahsilat büroları ve kredi kayıt bürolarının faaliyetleri (telefon, elektrik, su vb. fatura ve borç toplama, kişilerin veya işletmelerin kredi veya çalışma geçmişleri hakkında bilgi toplama vb.)
21547.78.30Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda tekstilden çuval, torba, vb. perakende ticareti (eşya paketleme amacıyla kullanılanlar)
21647.59.90Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda bys. diğer ev eşyalarının perakende ticareti (ev tipi tartı ve basküller, güneş ve bahçe şemsiyeleri, ev tipi çakmaklar ile ev temizliği için süpürge ve fırçalar, ev tipi metal kutu, kasa ve çerçeveler, vb.)
21747.53.03Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda duvar kağıdı, tekstil duvar kaplamaları, kauçuk yer döşemeleri ve paspaslar ile plastik zemin, duvar veya tavan kaplamaları perakende ticareti (linolyum gibi elastiki zemin kaplamaları, marley, vb. dahil)
21847.64.90Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda diğer spor malzemelerinin perakende ticareti (paraşütler, rotoşütler, cankurtaran yelekleri, cankurtaran simitleri, spor amaçlı ip ve urganlar, binicilik kamçıları, kayak ve patenler vb.)
21947.52.90Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda başka yerde sınıflandırılmamış inşaat malzemesi perakende ticareti (ev tipi lehim ve kaynak makinesi, merdiven, korkuluk, metal veya plastik depo, seramik boru vb. dahil)
22047.72.06Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda ayakkabı parçaları perakende ticareti (deri, ayakkabı sayası, topuk, topuk yastığı, ayakkabı bağları vb.)
22147.52.19Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda işlenmiş mermer, traverten, kaymaktaşı (su mermeri) ve bunlardan yapılmış ürünlerin perakende ticareti (levha halinde olanlar ile mermer lavabo vb. sıhhi ürünler dahil)
22255.10.05Otel vb. konaklama yerlerinin faaliyetleri (günlük temizlik ve yatak yapma hizmeti sağlanan yerlerin faaliyetleri) (kendi müşterilerine restoran hizmeti verenler ile devre mülkler hariç)
22347.59.14Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda elektriksiz fırın ve ocaklar ile şofben ve termosifon gibi su ısıtıcıları vb.lerinin perakende ticareti (gaz, sıvı veya katı yakıtlı)
22447.64.05Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda bisiklet perakende ticareti
22547.64.03Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda kamp malzemeleri perakende ticareti (çadır ve uyku tulumları dahil)
22647.54.01Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda beyaz eşya ve elektrikli küçük ev aleti perakende ticareti (buzdolabı, çamaşır makinesi, su ısıtıcı, vantilatör, davlumbaz, tost makinesi, mutfak robotu, vb.) (radyo, televizyon ve fotoğrafçılık ürünleri hariç)
22747.79.06Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda kullanılmış giysiler ve aksesuarlarının perakende ticareti
22847.72.05Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda saraciye ürünleri ve koşum takımı perakende ticareti (eyer, semer, vb.)
22947.52.11Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda banyo küveti, lavabo, klozet kapağı, tuvalet taşı ve rezervuarı ile seramikten karo ve fayans vb. sıhhi ürünlerin perakende ticareti (seramik, cam, mermerit, plastik, demir, çelik, bakır vb. dahil, mermer hariç)
23047.59.09Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda bakır eşya, bakır sofra ve mutfak eşyası perakende ticareti
23145.32.05Motorlu kara taşıtı camlarının belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda perakende ticareti (motosiklet parça ve aksesuarları hariç)
23247.71.11Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda spor giysisi perakende ticareti (eşofman, mayo, kayak giysisi, dağcılık kıyafetleri, vb)
23347.89.20Tezgahlar ve pazar yerleri vasıtasıyla canlı büyük ve küçük baş hayvan, canlı kümes hayvanı, ev hayvanı ve yemlerinin perakende ticareti (seyyar satıcılar hariç)
23477.11.01Motorlu hafif kara taşıtlarının ve arabaların sürücüsüz olarak kiralanması ve leasingi (3.5 tondan daha az olan otomobil, kamyonet vb. dahil; motosiklet hariç) (finansal leasing hariç)
23545.32.06Motorlu kara taşıtlarının ikinci el (kullanılmış) parçalarının belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda perakende ticareti (motosiklet parça ve aksesuarları hariç)
23655.10.02Otel vb. konaklama yerlerinin faaliyetleri (günlük temizlik ve yatak yapma hizmeti sağlanan yerlerin faaliyetleri) (kendi müşterilerine restoran hizmeti vermeyenler ile devre mülkler hariç)
23747.79.03Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda ikinci el kitapların perakende ticareti (sahafların faaliyetleri)
23847.41.01Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda bilgisayarların, çevre donanımlarının ve yazılımların perakende ticareti (video oyun konsolları dahil)
23947.64.06Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda spor ayakkabısı perakende ticareti (kayak botları dahil)
24047.59.06Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda metal sofra ve mutfak eşyası perakende ticareti (düdüklü tencere, tencere, cezve, çanak vb. dahil; bakır olanlar ile çatal-bıçak takımı hariç)
24145.32.03Motorlu kara taşıtı lastiklerinin ve jantlarının belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda perakende ticareti (motosiklet parça ve aksesuarları hariç)
24247.79.01Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda antika perakende ticareti
24347.43.01Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda ses ve görüntü cihazlarının ve bunların parçalarının perakende ticareti (radyo, televizyon, müzik seti, teyp, DVD oynatıcı, mp3 çalar, vb.)
24455.30.36Kamp alanlarının, motorlu karavan, vb. için park yerlerinin faaliyetleri (çadır veya karavan ile kamp kurma amaçlı açık hava tesisi sağlanması, yetişkinler veya çocuklar için kamp programlarında ve avcılık kamplarında konaklama hizmetinin sağlanması, vb.)
24547.78.22Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda fotoğrafçılık malzemeleri ve aletlerinin perakende ticareti
24647.78.26Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda yapma çiçek, yaprak ve meyveler ile mum perakende ticareti
24745.40.03Motosikletler ve motorlu bisikletlerin parça ve aksesuarlarının belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda perakende ticareti
24845.32.90Motorlu kara taşıtlarının parça ve aksesuarlarının diğer perakende ticareti (uzmanlaşmamış olanlar ile internet, posta, tezgah, pazar vb. yoluyla yapılanlar) (motosiklet parça ve aksesuarları hariç)
24947.59.02Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda aydınlatma teçhizatı perakende ticareti (lambalar, aydınlatma armatürleri, avize, abajur, ışıklı tabela, portatif elektrik lambaları vb.) (elektrik malzemeleri hariç)
25049.39.06Sürücüsü ile birlikte otobüs, minibüs vb. kiralama (belirlenmemiş güzergahlar için) ile geziler için kara yolu yolcu taşımacılığı (şehir turu otobüsleri, gezi otobüsü, vb. dahil)
25147.21.04Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda kuru bakliyat ürünleri perakende ticareti (fasulye, mercimek, nohut, vb.)
25247.52.03Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda boya, vernik ve lak perakende ticareti
25347.71.12Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda gelinlik perakende ticareti
25447.61.01Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda kitap perakende ticareti (kitap, ansiklopedi, rehber vb. ile CD ve DVD ortamındaki kitaplar vb.)
25547.51.04Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda goblen veya nakış yapımı için temel materyallerin perakende ticareti
25647.52.10Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda ağacın ilk işlenmesinden elde edilen ürünlerin perakende ticareti (kereste, ağaç talaşı ve yongası, kontrplak, yonga ve lifli levhalar (mdf, sunta vb.), parke, ahşap varil, fıçı ve diğer muhafazalar, vb.)
25747.24.02Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda çikolata ve şekerleme perakende ticareti (bonbon şekeri, akide şekeri, lokum, helva vb. dahil, dondurma hariç)
25847.52.01Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda çimento, alçı, harç, kireç, tuğla, kiremit, briket, taş, kum, çakıl vb. inşaat malzemeleri perakende ticareti
25947.51.90Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda diğer tekstil ürünleri perakende ticareti (tuhafiye ürünleri ve dikiş ipliği hariç; diğer iplikler, gazlı dokumalar, gaz lambası fitili, araba örtüleri vb. dahil)
26047.59.13Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda elektriksiz hava ısıtıcıları veya sıcak hava dağıtıcılarının perakende ticareti (soba, kuzine vb. ile parçaları)
26147.59.05Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda müzik aletleri ve müzik partisyonu (nota kağıdı) perakende ticareti
26255.20.01Tatil ve diğer kısa süreli konaklama faaliyetleri (hosteller, devre mülkler, tatil evleri, apart oteller, bungalov, dağ evleri, vb.nde) (günlük temizlik ve yatak yapma hizmeti sağlanan oda veya süit konaklama faaliyetleri hariç)
26347.54.90Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda bys. elektrikli ev aletleri perakende ticareti (ev tipi hırsız ve yangın alarmı, tıraş, dikiş, dokuma ve örgü makinesi, fırın, soba, radyatör, ev tipi klima vb.) (radyo, TV ve fotoğrafçılık ürünleri hariç)
26447.78.16Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda yün, tiftik vb. perakende ticareti
26547.30.02Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda motorlu kara taşıtları için yağlama ve soğutma ürünlerinin perakende ticareti (madeni yağ, antifriz vb.)
26647.19.01Belirli bir mala tahsis edilmemiş mağazalarda yapılan diğer perakende ticaret (giyim eşyası, mobilya, bilgisayar, hırdavat, kozmetik, mücevher, oyuncak vb. reyonları olan mağazalar (gıda, içecek ve tütün ağırlıklı olmayanlar))
26747.71.08Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda süveter, kazak, hırka, yelek ve benzeri eşyaların perakende ticareti
26847.77.03Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda saat (kol, masa, duvar vb. saatler ile kronometreler) perakende ticareti
26947.59.07Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda plastikten sofra, mutfak, tuvalet ve diğer ev eşyalarının perakende ticareti (plastikten tabak, bardak, torba, kutu, şişe, matara, makara, bobin, mobilya parçaları, vb. dahil)
27047.79.04Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda kullanılmış mobilya, elektrikli ve elektronik ev eşyası perakende ticareti
27147.72.02Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda bavul, el çantası ve diğer seyahat aksesuarlarının perakende ticareti (deriden, deri bileşimlerinden, plastik levhadan, tekstil malzemesinden, vulkanize (ebonit) elyaf veya mukavvadan)
27247.71.02Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda giysi aksesuarları perakende ticareti (eldiven, kravat, şapka, eşarp, şal, mendil, kemer, pantolon askısı, şemsiye, baston, vb. (güneş şemsiyeleri hariç))
27347.53.02Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda halı, kilim ve diğer tekstil yer döşemeleri perakende ticareti (keçeden olanlar dahil)
27447.59.03Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda ev mobilyalarının ve aksesuarlarının perakende ticareti (baza, somya, karyola dahil; hasır ve sepetçi söğüdü gibi malzemelerden olanlar hariç)
27547.52.09Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda plastik kapı, pencere ve bunların kasaları ile kapı eşikleri, panjurlar, jaluziler, storlar ve benzeri eşyaların perakende ticareti (PVC olanlar dahil)
27647.63.01Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda müzik ve video kayıtlarının perakende ticareti (dolu ses, müzik ve video kasetleri, CD/DVD vb. ürünler ile boş olanlar dahil)
27755.20.03Kendine ait veya kiralanmış mobilyalı evlerde bir aydan daha kısa süreli olarak konaklama faaliyetleri
27847.64.01Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda bys. avcılık ve balıkçılık teçhizatı ile malzemelerinin perakende ticareti (sportif/avcılık amaçlı tüfekler ve mühimmatları ile olta çubuğu, iğnesi ve mantarları ile yapma balıklar, yapma kuşlar, vb.)
27947.65.01Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda oyun ve oyuncakların perakende ticareti (her türlü materyalden yapılmış bebek, oyun kağıdı, havai fişek, jetonla çalışan diğer oyun makineleri, sihirbazlık veya şaka malzemeleri, vb.)
28045.32.02Motorlu kara taşıtlarının parçalarının belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda perakende ticareti (dorse, damper, akü dahil, lastik ve camlar ile motosiklet parça ve aksesuarları hariç)
28145.32.04Motorlu kara taşıtlarının aksesuarlarının belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda perakende ticareti (motosiklet parça ve aksesuarları hariç)
28247.51.02Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda kumaş perakende ticareti (manifatura ürünleri dahil)
28347.52.06Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda sıhhi tesisat ve ısıtma tesisatı malzemesi perakende ticareti (lavabo musluğu, vana, valf, tıkaç, t-parçaları, bağlantılar, vb. dahil) (kombiler ve radyatörler hariç)
28447.29.06Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda hububat, un ve zahire ürünleri perakende ticareti (bulgur, pirinç, mısır, vb.)
28547.52.04Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda düz cam perakende ticareti (pencere camı, cam ayna, emniyet camı, temperli düz cam, çok katlı yalıtım camları, camdan döşeme blokları, cam tuğlalar vb.)
28647.53.01Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda perde, iç stor, perde veya yatak saçağı ve farbelası perakende ticareti
28747.23.01Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda balık, kabuklu hayvanlar ve yumuşakçaların perakende ticareti (canlı, taze, soğutulmuş ve dondurulmuş olanlar ile balık filetosu gibi bunlardan yapılan ürünler dahil)
28847.79.90Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda diğer ikinci el eşya perakende ticareti (ikinci el motorlu kara taşıtları ve motosiklet parçaları hariç)
28947.76.01Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda ev hayvanları ile bunların mama ve gıdalarının perakende ticareti (süs balıkları, köpek, kuş, hamster, kaplumbağa vb., akvaryum, kafes ile kedi ve köpekler için tasmalar vb. dahil)
29047.29.03Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda çay, kahve, kakao ve baharat perakende ticareti (bitki çayları dahil)
29155.20.04Tatil amaçlı pansiyonların faaliyetleri
29247.75.01Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda kozmetik ve kişisel bakım malzemelerinin perakende ticareti (diş fırçaları, saç fırçaları, elektriksiz tıraş makineleri, jilet, ustura, parfümeri ürünleri ve kolonya, doğal sünger, sabun dahil)
29347.71.01Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda bebek ve çocuk giyim eşyası perakende ticareti (bebek iç giyim eşyaları dahil)
29447.71.05Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda iç giyim ve çorap perakende ticareti (gömlek, külot, slip, gecelik, pijama, bornoz, ropdöşambır, kombinezon, iç etek, jüpon, sabahlık, atlet, fanila, sütyen, korse, tişört, külotlu çorap, tayt, vb.)
29547.76.02Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda çiçek, bitki ve tohum perakende ticareti (meyve, sebze ve çiçek tohumları, kesme çiçek, dikim bitkileri, canlı bitkiler, yumrular ve kökler, aşı kalemleri, mantar miseli, ağaç fidanları vb.)
29647.42.01Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda telekomünikasyon teçhizatının perakende ticareti (telefon, cep telefonu, faks vb.)
29747.54.03Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda evde kullanım amaçlı elektrik tesisat malzemesi perakende ticareti (transformatör, sigorta, röle, pil ve batarya, elektrik akümülatörü, koaksiyel kablo, elektrik iletkenleri, anahtar, duy, bys. fiş, priz, vb.)
29847.51.05Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda evde kullanılan tekstil takımları ve çeşitli tekstil malzemesinden ev eşyaları perakende ticareti (çarşaf, yatak takımı, yastık kılıfı, masa örtüsü, havlu, battaniye, yorgan, diğer mefruşatlar vb.)
29947.59.01Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda elektrikli olmayan ev aletleri ile çatal bıçak takımı, tabak çanak, cam eşya, porselen ve çömlek ürünleri gibi züccaciye ürünlerinin perakende ticareti (metal tabak çanak hariç)
30047.52.02Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda hırdavat (nalburiye) ve el aletleri perakende ticareti (çivi, vida, kilit, menteşe, çekiç, testere, pense, tornavida, takım tezgahı uçları, perçin, vb.) (tarım ve bahçecilik el aletleri dahil)
30147.78.04Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda hediyelik eşyaların, el işi ürünlerin ve imitasyon takıların perakende ticareti (sanat eserleri hariç)
30247.72.01Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda ayakkabı, terlik vb. perakende ticareti (kavafiye dahil; spor ayakkabıları ile tamamı tekstilden olanlar hariç)
30347.71.04Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda diğer dış giyim perakende satışı (palto, kaban, anorak, takım elbise, ceket, pantolon, şort (tekstil kumaşından veya örgü ve tığ işi))
30447.51.03Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda tuhafiye ürünleri perakende ticareti (iğne, dikiş ipliği, orlon, düğme, fermuar, çıtçıt, fisto, dantel, güpür vb.)
30543.21.01Bina ve bina dışı yapıların (ulaşım için aydınlatma ve sinyalizasyon sistemleri hariç) elektrik tesisatı, kablolu televizyon ve bilgisayar ağı tesisatı ile konut tipi antenler (uydu antenleri dahil), elektrikli güneş enerjisi kollektörleri, elektrik sayaçları, yangın ve hırsızlık alarm sistemleri vb. kurulumu

* 56.10.22 -Lahmacun ve pidecilik (içli pide (kıymalı, peynirli vb.)) faaliyeti (garson servisi sunanlar ile self servis sunanlar dahil; imalatçıların ve al götür tesislerin faaliyetleri ile seyyar olanlar hariç)” ekonomik faaliyet kodunda kayıtlı esnaf ve sanatkarlar ile gerçek kişi tacirler de hibe desteğinden faydalanabilecektir.

**“56.10.23-Döner, ciğer, kokoreç, köfte ve kebapçıların faaliyeti (garson servisi sunanlar ile self servis sunanlar dahil; imalatçıların ve al götür tesislerin faaliyetleri ile seyyar olanlar hariç)” ekonomik faaliyet kodunda kayıtlı esnaf ve sanatkarlar ile gerçek kişi tacirler de hibe desteğinden faydalanabilecektir.

(ÇÖZÜLDÜ) Çalıştığınız Şirket Adres Bilgisine Ulaşılamadı Hatası | E-Başvuru (E-Devlet)

(ÇÖZÜLDÜ) Çalıştığınız Şirket Adres Bilgisine Ulaşılamadı Hatası | E-Başvuru (E-Devlet)

https://www.bilalhabesyilmaz.com.tr/esnaf-ve-sanatkarlar-ile-gercek-kisi-tacirlere-hibe-destegi-basvuru-ekrani-2021-esnaf-3-bin-tl-ve-5-bin-tl-hibe-destegi-sartlari-nedir-kimlere-veriliyor-ve-nasil-alinir/

E-Devlet üzerinden yapılan e-başvurular sonucunda birçok kişi çalıştığınız şirket adres bilgisine ulaşılamadı hatası alıyor. Coronavirüs tedbirleri kapsamında bu hatayı çözmeden sokağa çıkma yasağından muaf olamıyorsunuz. Bu nedenle birçok çalışan, işyeri sahibi, firma sahibi, şirket yetkilisi, şirket ortağı, işveren ve iş sahibi mağdur olmuş durumda.

Sosyal Güvenlik Kurumu, Bağkur ve E-Devlet sistemi arasındaki entegrasyona bağlı olarak tüm çalışanlar ve işyeri yöneticileri e-başvuru üzerinden çalışma izin belgesi alabiliyor. Tabii ki yeni uygulamaya konan sistemde bir takım hatalar bulunuyor. Öncelikle izin belgesi nasıl alınır sorusuna cevap arayan çalışanlar, şu anda da çalıştığınız şirket adres bilgisine ulaşılamadı hatasından dolayı e-başvuru sistemi üzerinden izin belgesi alamıyor.

E-Devlet sistemi üzerinden yapılan e-başvurularda şirketinizin adresinin bulunamama sebebi nace kodundan ve güncel olmayan SGK işyeri kayıtlarından kaynaklanmaktadır. Birçok işyerinin SGK kaydında adresi güncel değil, eklenmemiş veya ulaşılamıyor hatası mevcuttur. Bu nedenle sorunumuzun çözümü adına en kısa yol SGK aracılığıyla işyeri adresimizi güncellemek olacaktır.

Çalıştığınız şirket adres bilgisine ulaşılamadı hatası tamamen Sosyal Güvenlik Kurumu’nda bulunan işyeri adres kayıtları ile alakalıdır. Bu nedenle şirket çalışanıysanız bu durumda sizinle alakalı bir çözüm bulunmuyor. Çünkü şirket yetkilisi, şirket sahibi, işyeri sahibi, firma sahibi, şirket ortağı, işveren ve iş sahibi olmadığınız takdirde Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarında herhangi bir güncelleme yapamazsınız.

Çalıştığınız Şirket Adres Bilgisine Ulaşılamadı Hatası Nasıl Çözülür?

Çalışan olarak çalıştığınız şirket adres bilgisine ulaşılamadı hatasını çözmek için yapabileceğiniz tek çözüm, şirket sahibini veya muhasebe birimine ulaşım sağlayarak bu yöntemi uygulamaları olacaktır. Ancak şirket yetkilisi iseniz; Sosyal Güvenlik Kurumu aracılığıyla işyerinizin nace kodunu sorgulayabilir, işyeri adresini güncelleyebilir ve çalıştığınız şirket adres bilgisine ulaşılamadı hatasını çözüme kavuşturabilirsiniz.

Şirket yetkilisi olarak adres hatası almak istemiyorsanız uygulamanız gereken adımlar son derece basittir. Sosyal Güvenlik Kurumu şifrenizi bilmeniz çalıştığınız şirket adres bilgisine ulaşılamadı hatasını çözmek adına yeterli olacaktır.

Peki bu şirket adresi nasıl güncellenir?

  • Sosyal Güvenlik Kurumu sistemine bağlı olan İşveren Prim Toplama Sistemi’ne giriş yapıyoruz.
  • Ulusal Adres Veritabanı Sistemi’ne giriş yapmak için (UAVS) kullanıcı adı, işyeri şifresi, sistem şifresi ve güvenlik kodunu yazarak giriş butonuna tıklıyoruz.
  • Açılan ekrandaki üst menüden “Adres Güncelleme (Adres Değişikliği)” sekmesine tıklıyor ve güncellemek istediğimiz adresimizi giriyoruz.
sgk adres güncelleme

Bu adımları eksiksiz yerine getirdiğiniz takdirde ekstra herhangi bir işlem yapmanıza gerek kalmayacaktır. Dilerseniz SGK İl Müdürlüklerini arayarak adresinizi teyit edebilir, herhangi bir hata ile karşılaşırsanız  sistemdestek@sgk.gov.tr adresine mail atarak teknik destek alabilirsiniz.

Şirket adresini değiştirmediğiniz takdirde hem ceza ile karşı karşıya kalabilir hem de çalıştığınız şirket adres bilgisine ulaşılamadı hatasını çözüme kavuşturamazsınız. Sokağa çıkma yasağı kapsamında muaf tutulan iş kollarından birine sahip olsanız da ne şirket sahipleri ne de çalışanlar adres güncellemesi yapmadan e-devlet aracılığıyla alınan e-başvurulardan yararlanamayacaktır.

6-4857 SAYILI İŞ KANUNU

İşyerini bildirme
Bu Kanunun kapsamına giren nitelikte bir işyerini kuran, her ne suretle olursa olsun devralan, çalışma konusunu kısmen veya tamamen değiştiren veya herhangi bir sebeple faaliyetine son veren ve işyerini kapatan işveren, işyerinin unvan ve adresini, çalıştırılan işçi sayısını, çalışma konusunu, işin başlama veya bitme gününü, kendi adını ve soyadını yahut unvanını, adresini, varsa işveren vekili veya vekillerinin adı, soyadı ve adreslerini bir ay içinde bölge müdürlüğüne bildirmek zorundadır.
İşyerinin veya bir bölümünün devri
İşyeri veya işyerinin bir bölümü hukukî bir işleme dayalı olarak başka birine devredildiğinde, devir tarihinde işyerinde veya bir bölümünde mevcut olan iş sözleşmeleri bütün hak ve borçları ile birlikte devralana geçer. Devralan işveren, işçinin hizmet süresinin esas alındığı haklarda, işçinin devreden işveren yanında işe başladığı tarihe göre işlem yapmakla yükümlüdür. Yukarıdaki hükümlere göre devir halinde, devirden önce doğmuş olan ve devir tarihinde ödenmesi gereken borçlardan devreden ve devralan işveren birlikte sorumludurlar. Ancak bu yükümlülüklerden devreden işverenin sorumluluğu devir tarihinden itibaren iki yıl ile sınırlıdır. Geçici iş ilişkisi ile çalıştırılan işçi sayısı
işyerinde çalıştırılan işçi sayısının dörtte birini geçemez. Ancak, on ve daha az işçi çalıştırılan işyerlerinde beş işçiye kadar geçici iş ilişkisi kurulabilir.

GEÇİCİ İŞ İLİŞKİSİ KURULMASI(İŞ KANUNU-MAD:7)

İş ilişkisi kurulan işler
Sözleşme süresi uzatılması İş Kanunun 13 üncü maddesinin beşinci fıkrası ile 74 üncü maddesinde belirtilen hâllerde, işçinin askerlik hizmeti hâlinde ve iş sözleşmesinin askıda kaldığı diğer hâllerde,
Sözleşme süresi
Bu hallerin devamı süresince

İş ilişkisi kurulan işler
Mevsimlik tarım işlerinde ve Ev hizmetlerinde,
Sözleşme süresi
Süre sınırı olmaksızın

İş ilişkisi kurulan işler
İşletmenin günlük işlerinden sayılmayan ve aralıklı olarak gördürülen işlerde
Sözleşme süresi
4 ay
uzatılması
Toplam 8 ay En fazla 2 defa yenilenebilir.

İş ilişkisi kurulan işler
İş sağlığı ve güvenliği bakımından acil olan işlerde veya üretimi önemli ölçüde etkileyen zorlayıcı nedenlerin ortaya çıkması hâlinde
Sözleşme süresi
4 ay
uzatılması
Toplam 8 ay En fazla 2 defa yenilenebilir.

İş ilişkisi kurulan işler
İşletmenin ortalama mal ve hizmet üretim kapasitesinin geçici iş ilişkisi kurulmasını gerektirecek ölçüde ve öngörülemeyen şekilde artması hâlinde,
Sözleşme süresi
4 ay
uzatılması
Toplam 8 ay En fazla 2 defa yenilenebilir.

İş ilişkisi kurulan işler
Mevsimlik işler hariç dönemsellik arz eden iş artışları hâlinde, kurulabilir.
Sözleşme süresi
4 ay
uzatılması
Uzatma yok

İş ilişkisi kurulan işler
İşverenin, devir sırasında yazılı rızasını almak suretiyle bir işçisini, holding bünyesi içinde veya aynı şirketler topluluğuna bağlı başka bir işyerinde iş görme edimini yerine getirmek üzere geçici olarak devretmesi hâlinde
Sözleşme süresi
6 ay
uzatılması
En fazla 2 defa yenilenebilir

-Geçici işçi çalıştıran işveren, belirtilen sürenin sonunda aynı iş için altı ay geçmedikçe yeniden geçici işçi çalıştıramaz-Bu Kanunun 29 uncu maddesi kapsamında toplu işçi çıkarılan işyerlerinde sekiz ay süresince, geçici iş ilişkisi kurulamaz.

Deneme süreli iş sözleşmesi: Taraflarca iş sözleşmesine bir deneme kaydı konulduğunda, bunun süresi en çok iki ay olabilir. Ancak deneme süresi toplu iş sözleşmeleriyle dört aya kadar uzatılabilir. Deneme süresi içinde taraflar iş sözleşmesini bildirim süresine gerek olmaksızın ve tazminatsız feshedebilir. İşçinin çalıştığı günler için ücret ve diğer hakları saklıdır.

ÇAĞRI ÜZERİNE ÇALIŞMA(4857 İŞ KANUNU MAD:14)
Yazılı sözleşme ile işçinin yapmayı üstlendiği işle ilgili olarak kendisine ihtiyaç duyulması halinde iş görme ediminin yerine getirileceğinin kararlaştırıldığı iş ilişkisi, çağrı üzerine çalışmaya dayalı kısmi süreli bir iş sözleşmesidir.
Hafta, ay veya yıl gibi bir zaman dilimi içinde işçinin ne kadar süreyle çalışacağını taraflar belirlemedikleri takdirde:
Haftalık çalışma süresi yirmi saat kararlaştırılmış sayılır.
İşçiden iş görme borcunu yerine getirmesini çağrı yoluyla talep hakkına sahip olan işveren, bu çağrıyı, aksi kararlaştırılmadıkça, işçinin çalışacağı zamandan:
En az dört gün önce yapmak zorundadır.
Sözleşmede günlük çalışma süresi kararlaştırılmamış ise
İşveren her çağrıda işçiyi günde en az dört saat üst üste çalıştırmak zorundadır.
Çağrı üzerine çalıştırılmak için belirlenen sürede işçi çalıştırılsın veya çalıştırılmasın
Ücrete hak kazanır.
Süreye uygun çağrı üzerine işçi iş görme edimini yerine getirmekle yükümlüdür.

Süreli fesih: Belirsiz iş sözleşmelerinin feshinden önce durumun diğer tarafa bildirilmesi
İşçi için iş süresiBildirim diğer tarafa yapılmasından başlayarak geçen süre
6 ay dan az ise2 hafta sora
6 ay-1.5 yıl4 hafta sonra
1.5 yıl-3 yıl6 hafta sonra
3 yıl dan fazla ise8 hafta sonra
Toplu işçi çıkarma İşveren; ekonomik, teknolojik, yapısal ve benzeri işletme, işyeri veya işin gerekleri sonucu toplu işçi çıkarmak istediğinde, bunu en az otuz gün önceden bir yazı ile, işyeri sendika temsilcilerine, ilgili bölge müdürlüğüne ve Türkiye İş Kurumuna bildirir. İşyerinde çalışan işçi sayısı
a)20 ile 100 işçi arasında ise, en az 10 işçinin,İşine 17 nci madde uyarınca ve bir aylık süre içinde aynı tarihte veya farklı tarihlerde son verilmesi toplu işçi çıkarma sayılır.
b)101 ile 300 işçi arasında ise, en az yüzde on oranında işçinin,
c)301 ve daha fazla ise, en az 30 işçinin,
ENGELLİ VE ESKİ HÜKÜMLÜ ÇALIŞTIRMA ZORUNLULUĞU
İşyeriEngelliHükümlü
Elli veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör işyerleri% 3
Kamu İşyerleri% 4% 2
Aynı il sınırları içinde birden fazla işyeri bulunan işverenin bu kapsamda çalıştırmakla yükümlü olduğu işçi sayısı, toplam işçi sayısına göre hesaplanır.
FAZLA ÇALIŞMA –FAZLA SÜRELERLE ÇALIŞMA
1-Fazla çalışma: Kanunda yazılı koşullar çerçevesinde, haftalık kırkbeş saati aşan çalışmalardır.
Çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde Elli fazlası ile ödenir.işçi isterse, bu çalışmalar karşılığı zamlı ücret yerine, fazla çalıştığı her saat karşılığında bir saat otuz dakikayı serbest zaman olarak kullanabilir.
2-Fazla Sürelerle Çalışma: Haftalık çalışma süresinin sözleşmelerle kırkbeş saatin altında belirlendiği durumlarda yukarıda belirtilen esaslar dahilinde uygulanan ortalama haftalık çalışma süresini aşan ve kırkbeş saate kadar yapılan çalışmalar fazla sürelerle çalışmalardır.
Çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde yirmibeş fazlası ile ödenir isgkitap.com-YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİKişçi isterse, bu çalışmalar karşılığı zamlı ücret yerine, fazla çalıştığı her saat karşılığında bir saat onbeş dakikayı serbest zaman olarak kullanabilir.
İşçi hak ettiği serbest zamanı altı ay zarfında, çalışma süreleri içinde ve ücretinde bir kesinti olmadan kullanır. Fazla saatlerle çalışmak için işçinin onayının alınması gerekir. Fazla çalışma süresinin toplamı bir yılda ikiyüzyetmiş saatten fazla olamaz.
Yer altında maden işlerinde çalışan işçilere fazla çalışma: Bu Kanunun 42 nci (Zorunlu nedenlerle fazla çalışma ) ve 43 üncü (Olağanüstü hallerde fazla çalışma ) maddelerinde sayılan hâller dışında yer altında maden işlerinde çalışan işçilere fazla çalışma yaptırılamaz. Yer altında maden işlerinde çalışan işçilere, bu Kanunun 42 nci ve 43 üncü maddelerinde sayılan hâllerde haftalık otuz yedi buçuk saati aşan her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret, normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde yüzden az olmamak üzere arttırılması suretiyle ödenir.

Genel tatil ücreti : Bu Kanun kapsamına giren işyerlerinde çalışan işçilere, kanunlarda ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışmazlarsa, bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretleri tam olarak, tatil yapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücreti ödenir. Yüzde usulünün uygulandığı işyerlerinde işçilerin ulusal bayram ve genel tatil ücretleri işverence işçiye ödenir.

İŞÇİLERE VERİLECEK YILLIK ÜCRETLİ İZİN SÜRESİ, HİZMET SÜRESİ;
1 yıldan 5 yıla kadar (5 yıl dahil) olanlara14 günden az olamaz
5 yıldan fazla 15 yıldan az olanlara20 günden az olamaz
15 yıl (dahil) ve daha fazla olanlara26 günden az olamaz
YER ALTI İŞLERİNDE ÇALIŞAN İŞÇİLERİN YILLIK ÜCRETLİ İZİN SÜRELERİ
1 yıldan 5 yıla kadar (5 yıl dahil) olanlara18 günden az olamaz
5 yıldan fazla 15 yıldan az olanlara24 günden az olamaz
15 yıl (dahil) ve daha fazla olanlara30 günden az olamaz
Yer altı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri dörder gün arttırılarak uygulanır.

Normal denkleştirme süresiDenkleştirme süresinin toplu iş sözleşmesi ile uzatılması
Normal Sektör          2 ay4 ay’a kadar
Turizm  Sektörü        4 ay6 ay’a kadar
Bu halde, iki aylık süre içinde işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık çalışma süresini aşamaz. Denkleştirme süresi toplu iş sözleşmeleri ile dört aya kadar artırılabilir. Turizm sektöründe dört aylık süre içinde işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık çalışma süresini aşamaz; denkleştirme süresi toplu iş sözleşmeleri ile altı aya kadar artırılabilir.

Telafi Çalışması :

– Zorunlu nedenlerle işin durması, ulusal bayram ve genel tatillerden önce veya sonra işyerinin tatil edilmesi veya benzer nedenlerle işyerinde normal çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalışılması veya tamamen tatil edilmesi ya da işçinin talebi ile kendisine izin verilmesi hallerinde, işveren iki ay içinde çalışılmayan süreler için telafi çalışması yaptırabilir.

-Bu çalışmalar fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma sayılmaz. Telafi çalışmaları, günlük en çok çalışma süresini aşmamak koşulu ile günde üç saatten fazla olamaz. Tatil günlerinde telafi çalışması yaptırılamaz                                                                                                  
KOLAY EZBERLE: Telafi çalışması 2 ay içinde yapılır. Günlük normal çalışma süresini aşmamak kaydı ile 3 saatten fazla olamaz.

ARA DİNLENME SÜRELERİ
4 saat veya daha kısa süreli işlerde15 dakika
4 saatten fazla ve 7.5 saate kadar (7.5 saat dahil) süreli işlerdeYarım saat
7.5 saatten fazla süreli işlerde1 saat Ara dinlenme verilir.
Ara dinlenmeleri çalışma süresinden sayılmaz.
Çocuk ve genç işçilerin çalışma süreleri(saat):
-On beş yaşını doldurmamış çocukların çalıştırılması yasaktır. -Ancak, on dört yaşını doldurmuş ve zorunlu ilköğretim çağını tamamlamış olan çocuklar; bedensel, zihinsel, sosyal ve ahlaki gelişmelerine ve eğitime devam edenlerin okullarına devamına engel olmayacak hafif işlerde çalıştırılabilirler. -On dört yaşını doldurmamış çocuklar ise bedensel, zihinsel, sosyal ve ahlaki gelişmelerine ve eğitime devam edenlerin okullarına devamına engel olmayacak sanat, kültür ve reklam faaliyetlerinde yazılı sözleşme yapmak ve her bir faaliyet için ayrı izin almak şartıyla çalıştırılabilirler.
Zorunlu  ilköğretim  çağını  tamamlamış  ve  örgün eğitime devam etmeyen çocukların çalışma saatleriGünde en fazla 7 saat Haftada en fazla 35 saat
Sanat, kültür ve reklam faaliyetlerinde çalışanlarınGünde en fazla 5 saat Haftada en fazla 30 saat
15 yaşını tamamlamış çocuklarGünde en fazla 8 saat Haftada en fazla 40 saat
Okul öncesi çocuklar ile okula devam eden çocukların eğitim dönemindeki çalışma süreleri, eğitim saatleri dışında olmak üzereGünde en fazla 2 saat Haftada en fazla 10 saat Okul kapalı ise: Günde en fazla 7 saat Haftada en fazla 35 saat

Kantin açılması: İşyerlerinde, yüzelli ve daha fazla işçi çalıştırılması halinde, işçilerin ve ailelerinin gerekli ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla işçiler tarafından kurulacak tüketim kooperatiflerine işverenlerce yer tahsisi yapılabilir.

Mazeret izin sebebi-Mazeret izin süresi
-İşçiye; evlenmesi veya evlat edinmesi -Ana veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü hâlinde 3 gün Eşinin doğum yapması hâlinde -5 gün İşçilerin en az yüzde yetmiş oranında engelli veya süreğen hastalığı olan çocuğunun tedavisinde, hastalık raporuna dayalı olarak ve çalışan ebeveynden sadece biri tarafından kullanılması kaydıyla, bir yıl içinde toptan veya bölümler hâlinde on güne kadar ücretli izin verilir.10 gün KOLAY EZBERLE: Sadece işçinin eşinin doğumunda 5 gün ücretli izin verilmekte. Ölüm,evlenme,evlat edinme durumlarına 3 gün ücretli izin verilmektedir.

Tazminatlarda Zamanaşımı süresi: İş sözleşmesinden kaynaklanmak kaydıyla hangi kanuna tabi olursa olsun, yıllık izin ücreti ve aşağıda belirtilen tazminatların zamanaşımı süresi beş yıldır.
a)Kıdem tazminatı.
b)İş sözleşmesinin bildirim şartına uyulmaksızın feshinden kaynaklanan tazminat.
c)Kötü niyet tazminatı.
d)İş sözleşmesinin eşit davranma ilkesine uyulmaksızın feshinden kaynaklanan tazminat.

-Bir işçinin tazminata hak kazanabilmesi için en az 1 yıl çalışmış olması gerekir -Pirimini ödemeyen işvereni SGK’ya şikayet eden işçinin sözleşmesi bu nedenle feshedilmesi durumunda işverenden alacağı tazminat Kötü niyet tazminatıdır.

5-TEMEL HUKUK

Yapılan KHK değişiklikleri ile aşağıda verilen Ekonomik, Ticari, Teknik anlaşmalar Cumhurbaşkanı tarafından doğrudan uygulanır

Onaylama ve onaylamanın uygun bulunması (1) Türkiye Cumhuriyeti adına yabancı devletlerle ve milletlerarası kuruluşlarla yapılacak andlaşmalar Cumhurbaşkanı kararı ile onaylanır. Bir milletlerarası andlaşmanın onaylanması veya bunlara katılma, ikinci ve üçüncü fıkralarda belirtilen haller dışında, onaylamanın veya katılmanın Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından bir kanunla uygun bulunmasına bağlıdır. (2) Milletlerarası bir andlaşmaya dayanılarak yapılan uygulama andlaşmaları ile kanunun verdiği yetkiye dayanılarak yapılan ekonomik, ticari veya teknik andlaşmalar Cumhurbaşkanı tarafından doğrudan onaylanır. (3) Ekonomik, ticari veya teknik münasebetleri düzenleyen ve süresi bir yılı aşmayan andlaşmalardan; Devlet maliyesi bakımından yüklenme gerektirmeyen, kişi hallerine ve Türk vatandaşlarının yabancı memleketlerdeki mülkiyet haklarına dokunmayan antlaşmalar Cumhurbaşkanınca doğrudan onaylanır. (4) Türk kanunlarına değişiklik getiren hükümler içeren her türlü milletlerarası antlaşmanın onaylanması veya bunlara katılma, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından onaylamanın veya katılmanın uygun bulunmasına ilişkin bir kanun çıkarılmasına bağlıdır.

FİİL EHLİYETİNE GÖRE GERÇEK KİŞİLERİN HUKUKİ DURUMU

Olağan evlilik yaşı: 17 Yaşın doldurulmasıdır
Olağan üstü evlilik yaşı: 16 yaşın doldurulmasıdır. Mahkeme kararı velinin rızası gerekir ergin kılmada yaş büyümez. Sadece kişi ergin sayılır.

Kaza-i Rüşt: En az 15 yaşını dolduran küçük kendi isteği ve velisinin rızası ile mahkemece reşit kılınabilir. Küçüğün isteği olacak(Ergin kılınma). Küçüğün menfaatini gerektirecek. Velayet altında ise velisinin rızası, vesayet altında ise vesayet makamı ve denetim makamının izni olacak.

Kısıtlanma Sebepleri:
1-Kişinin kendi isteği
2-Akıl hastalığı
3-Akıl zayıflığı
4-Yaşlılık
5-Ayyaşlık,savurganlık
6-Sakatlık
7-Bir yıl ve daha fazla hürriyeti bağlayıcı ceza
8-Alkol ve uyuşturucu bağlılığı
9-Kötü yaşama tarzı
10-Kötü yönetim
11-Ağır hastalık
12-Deneyimsizlik

FİİL EHLİYETİNE GÖRE GERÇEK KİŞİLERİN HUKUKİ DURUMU

1-Tam ehliyetliler: Fiil ehliyetinin bütün koşullarına sahip olanlardır. Yani ayırt etme gücüne sahip ve ergin olan ve kısıtlı bulunmayan kişilerdir. Her türlü işlem ve eylemlerden tek başlarına sorumludurlar. Tam ehliyetliler, fiil ehliyetinin bütün özelliklerine sahip olan bekarlar bu grupta yer alırlar. 2-Sınırlı ehliyetliler: Ayırt etme gücüne sahip olanlar-Ergin olan ve kısıtlanmamış kişiler Fiil ehliyetine sahip olan evliler Kendisine yasal danışman atananlardır. Bu grupta yer alanlar fiil ehliyetine sahiptirler anca bazı işlemler için yasal danışmanının onayı gerekir.
a-Evli Kişiler : Medeni Kanuna göre, eşlerden biri, aile konutunu diğer eşin açık rızası olmadan devredemez veya aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez
b-Kendilerine Yasal Danışman Atanmış Olanlar: Kısıtlanmaları için yeterli bir sebep bulunmamakla beraber, korunmaları bakımından fiil ehliyetlerinin sınırlandırılması gerekli görülen ergin kişilerdir. Kendilerine yasal danışman atanmış bu kişiler, yasal danışmanlarının olumlu oyu olmaksızın belli bazı işlemleri yapamazlar. Eğer bu işlemleri yaparlarsa tek taraflı bağlamazlık yaptırımı (hükümsüzlük) geçerli olur. Bu işlemler alım satım, kefil olma, borç-mal bağışlama vs.

3- Sınırlı ehliyetsiz kişiler:
1-Ayırt etme gücüne sahip ama ergin olmayan kişiler
2-Ayırt etme gücüne sahip ergin olan ve kısıtlı olan
3-Lehlerine olan işlemleri yapar ama aleyhlerine olan işlemleri yapamazlar 4-Kural olarak fiil ehliyetleri yoktur. Ama istisnaları vardır. Kişiye sıkı sıkıya bağlı işlemleri yapabilirler (örnek: Vasiyetname gibi) .
5-Sınırlı ehliyetsizlerin yasal temsilcileri olsa dahi yapamayacağı işler vardır. Bunlar Bağış, Kefalet sözleşmesi, Vakıf kurmak örnek verilebilir.
6-Sınırlı ehliyetsizler yasal temsilcileri rızasıyla yapacakları işlere örnek satış sözleşmesi verilebilir.
7- 17 veya 40 yaşında ama kısıtlı kişiler örnek verilebilir.
4-Tam Ehliyetsizler:
l—Ayırt etme gücüne sahip olmayanlar
ll-Ergin olup olmamak önem arz etmez.
lll-Fiil ehliyetleri yoktur
lV—İşlem ve ehliyetlerinden sorumlu tutulmazlar
V)3 Yaşındaki bir çocuk 40 yaşındaki akıl hastası örnek verilebilir.

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ(AİHM)

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM ):
-Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) hükümlerine göre faaliyet gösteren uluslar üstü bir mahkemedir. -Sözleşme 4 Kasım 1950 tarihinde Roma’da imzalanmış ve on devlet tarafından iç hukukta onaylanıp onay belgelerinin Avrupa Konseyi Genel Sekreterliğine tevdi edilmesinin ardından 3 Eylül 1953 tarihinde yürürlüğe girmiştir. -AİHM 1959 yılında üyeleri seçilerek faaliyete başlamıştır.
Hakim sayısı: – AİHM, AİHS’a taraf ülke sayısı kadar hâkimden oluşmaktadır. Hâkimler sözleşmeci devletlerin önerecekleri üç kişi arasından Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi tarafından oy çokluğuyla seçilir. Türkiyenin AİHS ve Ek protokolü imzalaması: Ülkemiz Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS)’ı 4 Kasım 1950 tarihinde, Ek Protokol’ü de (1 No’lu Protokol) 20 Mart 1952 tarihinde imzalamış, Her iki metni de 10 Mart 1954 tarih ve 6366 sayılı İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Koruma Sözleşmesi ve Buna Ek Protokolün Tasdiki Hakkında Kanun ile onaylamıştır Türkiye’nin bireysel başvuru hakkını tanıması: 28 Ocak 1987 Türkiye’nin AİHM’nin yargılama yetkisini tanıması: 25 Eylül 1989

TEMEL HAK VE HÜRRİYETLERİN SINIRLANDIRILMASI:
Temel hak ve hürriyetlerin sınırlandırılmasının sınırı olarak şu yedi şartın bir arada gerçekleşmiş olması gerekmektedir: -Sınırlama kanunla olmalıdır. -Sınırlama ölçülülük ilkesine uygun olmalıdır. -Sınırlama Anayasanın ilgili maddesinde belirtilen sebeplere dayanmalıdır. -Sınırlama Anayasanın sözüne ve ruhuna uygun olmalıdır. -Sınırlama demokratik toplum düzeninin gereklerine aykırı olmamalıdır. -Sınırlama laik Cumhuriyetin gereklerine aykırı olmamalıdır. -Sınırlama temel hak ve hürriyetlerin özüne dokunmamalıdır.
Olağanüstü dönemlerde temel hak ve hürriyetlerin sınırlandırılması: Olağanüstü hâllerde, duruma göre temel hak ve hürriyetlerin durdurulması mümkündür. “Savaş, seferberlik (…) veya olağanüstü hâllerde milletlerarası hukuktan doğan yükümlülükler ihlal edilmemek kaydıyla, durumun gerektirdiği ölçüde temel hak ve hürriyetlerin kullanılması kısmen veya tamamen durdurulabilir veya bunlar için Anayasada öngörülen güvencelere aykırı tedbirler alınabilir. Birinci fıkrada belirlenen durumlarda da savaş hukukuna uygun fiiller sonucu meydana gelen ölümler (…) dışında, kişinin yaşama hakkına, maddi ve manevi varlığının bütünlüğüne dokunulamaz; kimse din, vicdan, düşünce ve kanaatlerini açıklamaya zorlanamaz ve bunlardan dolayı suçlanamaz; suç ve cezalar geçmişe yürütülemez; suçluluğu mahkeme kararı ile saptanıncaya kadar kimse suçlu sayılamaz.”
Devletin temel hak ve hürriyetleri sınırlandırırken ve hatta kullanılmasını kısmen veya tamamen durdururken uyması gereken sınırlar vardır. Bu sınırlar şu şekildedir: – Savaş, seferberlik veya olağanüstü hâllerden biri var olmalıdır. – Milletlerarası hukuktan doğan yükümlülükler ihlal edilmemelidir. -Ölçülülük ilkesine uygun hareket edilmelidir.

Temel hak ve hürriyetlerin sınırlanması:
l—Temel hak ve hürriyetler, özlerine dokunulmaksızın yalnızca Anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen sebeplere bağlı olarak ve ancak kanunla sınırlanabilir.
ll–Sınırlamalar, Anayasanın sözüne ve ruhuna, demokratik toplum düzeninin ve lâik Cumhuriyetin gereklerine ve ölçülülük ilkesine aykırı olamaz.
Aşağıdaki durumlarda milletlerarası hukuktan doğan yükümlülükler ihlal edilmemek kaydıyla, durumun gerektirdiği ölçüde temel hak ve hürriyetlerin kullanılması kısmen veya tamamen durdurulabilir:
l-Savaş, ll-Seferberlik lll-Olağanüstü hallerde,
Ülkemizde yaşayan yabancıların Temel hak ve hürriyetler ilgili sınırlanması: Milletlerarası hukuka uygun olarak kanunla sınırlanabilir. 1982 Anayasasına göre zorla çalıştırma sayılmayan durumlar:
l—Şekil ve şartları kanunla düzenlenmek üzere hükümlülük veya tutukluluk süreleri içindeki çalıştırmalar;
ll–Olağanüstü hallerde vatandaşlardan istenecek hizmetler;
lll-Ülke ihtiyaçlarının zorunlu kıldığı alanlarda öngörülen vatandaşlık ödevi niteliğindeki beden ve fikir çalışmaları Kanunların yayınlanması :
1-Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisince kabul edilen kanunları onbeş gün içinde yayımlar.
2-Cumhurbaşkanı, Yayımlanmasını kısmen veya tamamen uygun bulmadığı kanunları, bir daha görüşülmek üzere, bu hususta gösterdiği gerekçe ile birlikte aynı süre içinde, Türkiye Büyük Millet Meclisine geri gönderir.
3-Cumhurbaşkanınca kısmen uygun bulunmama durumunda, Türkiye Büyük Millet Meclisi sadece uygun bulunmayan maddeleri görüşebilir. Bütçe kanunları bu hükme tabi değildir.
4-Türkiye Büyük Millet Meclisi, geri gönderilen kanunu üye tam sayısının salt çoğunluğuyla aynen kabul ederse,kanun Cumhurbaşkanınca yayımlanır; Meclis, geri gönderilen kanunda yeni bir değişiklik yaparsa, Cumhurbaşkanı değiştirilen kanunu tekrar Meclise geri gönderebilir. 5-Anayasa değişikliklerine ilişkin hükümler saklıdır.
Türkiye Büyük Millet Meclisinin faaliyetleri: Toplanma ve tatil: Türkiye Büyük Millet Meclisi, her yıl Ekim ayının ilk günü kendiliğinden toplanır. Meclis, bir yasama yılında en çok üç ay tatil yapabilir; ara verme veya tatil sırasında Cumhurbaşkanınca toplantıya çağrılır. Meclis Başkanı da doğrudan doğruya veya üyelerin beşte birinin yazılı istemi üzerine, Meclisi toplantıya çağırır. Ara verme veya tatil sırasında toplanan Türkiye Büyük Millet Meclisinde, öncelikle bu toplantıyı gerektiren konu görüşülmeden ara verme veya tatile devam edilemez. Toplantı ve karar yeter sayısı: Türkiye Büyük Millet Meclisi, yapacağı seçimler dahil bütün işlerinde üye tam sayısının en az üçte biri ile toplanır. Türkiye Büyük Millet Meclisi, Anayasada başkaca bir hüküm yoksa toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile karar verir; ancak karar yeter sayısı hiçbir şekilde üye tamsayısının dörtte birinin bir fazlasından az olamaz.
Türkiye Büyük Millet Meclisinin bilgi edinme ve denetim yolları: 1-Meclis araştırması 2-Genel görüşme 3-Meclis soruşturması 4-Yazılı soru

4-GÜVENLİK KÜLTÜRÜ

Güvenlik kültürü tanımı: İşyerinin her kademesinde görev yapan personelin,iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili maruziyet, önleme, korunma gibi konularda sahip olduğu veya geliştirdiği ortak davranış, alışkanlık, görüş ve paylaşımların bütününün ifadesidir.

Güvenlik kültürü modelleri:
-Olgunlaşma Modeli (Fleming)
-Karşılıklı Güvenlik Kültürü Modeli(Cooper)
-Güvenliğe Yönelik Tutumların Tasarım Modeli
-Toplam Güvenlik Kültürü Modeli(Geller)
-Berends’in Güvenlik Kültürü Modeli

GÜVENLİK KÜLTÜRÜNÜN TANIMLARI

Cooper Tanımı: Çalışanların yöneticilerin müşterilerin kamu üyelerinin maruz kaldıkları tehlike ve yaralanmalara maruz kalmalarını minimize eden sosyal ve teknik uygulamalar, davranışlar, tutumlar, roller ve inançlar kümesi olarak tanımlanmaktadır.

Turner Tanımı: Organizasyonda çalışanların maruz kaldığı tehlikelerin minimize edilmesiyle ilgili tecrübeler, normlar, inançlar, roller ve tutumlar olarak tanımlanmaktadır.

Wu, Lin, Shiau Tanımı: İşyerinde çalışanların güvenlik koşullarıyla ilgili bir düşünceleridir ki bu düşünce örgütün güvenlik faaliyetlerini ve güvenlik sonuçlarını etkiler.

Cox&Cox Tanımı: Çalışanların güvenlikle ilgili paylaştığı tutum, inanç, algı ve değerleri yansıtır.

Geller Tanımı: Toplam güvenlik kültürü, herkesin güvenlikle ilgili sorumluluk hissetmesi ve bunu günlük işlerde sürdürmesi olarak tanımlanır.

Pidgeon Tanımı: Çalışanların, yöneticilerin, müşterilerin ve kamu üyelerinin maruz kaldıkları tehlikeli durum ve yaralanmaları en aza indirgeyen sosyal ve teknik uygulamalar, roller, tutum, davranış, inanç ve normlar bütünüdür.

Berends Tanımı: Organizsayon üyelerinin bulunduğu grubun güvenliğe yönelik oluşturduğu kellektif zihinsel programlamadır.

Guldenmund Tanımı: Güvenlik kültürü, örgüt kültürünün artan veya azalan riskle ilgili davranış ve tutmları etkileyen bir yönüdür.

Richter&Koch Tanımı: İnsanların risk, kaza ve kazaların önlenmesine yönelik eylemlerine rehberlik eden kısmen sembolik olarak ifade edilen güvenlik ve işle ilgili paylaşılan ve öğrenilen anlamlar, tecrübeler ve yorumlardır.

İstenebilir Bir Güvenlik Kültürü Şu Özellikleri İçerir

  • Güvenlikle ilgili konularda açık bir iletişim vardır. Bu gibi durumlarda, azarlama korkusu veya disiplin cezası korkusu yoktur.
  • Güvenlikle ilgili ortaya çıkan olaylar, sistem başarısızlığını tespit etmek ve sistemde gerekli düzeltmeleri yapmak için bir fırsat olarak görülür.
  • Eğitim programları, çalışanların işlerinde güvenliği sağlamaları için gerekli bilgi, beceri ve yeteneği sağlamaktadır.
  • Bütün çalışanlar, yapmış oldukları işlerdeki potansiyel tehlikeleri anlarlar ve onları gerekli şekilde değerlendirirler.
  • Çalışanlar gereksiz yere risk almazlar.
  • Yöneticiler çalışanları gereksiz yere risk almalarına(bilerek veya bilmeyerek) sebep olmazlar.

Güvenlik Kültürünün Amacı

  • Davranış normları oluşturmak
  • İş kazalarını ve yaralanmaları azaltmak
  • Meslek hastalıklarını azaltmak veya önlemek
  • Çalışanların kaza ve hastalıklar konusunda aynı inanç ve fikirleri paylaşmasını sağlamak

Güvenlik Kültürünün Boyutları

  • Örgütsel Bağlılık
  • Yönetimin Katılımı
  • Çalışanların Yetkilendirilmesi ve Katılımı
  • Ödüllendirme Sistemleri
  • Raporlama Sistemleri

MASLOW’UN İHTİYAÇLAR HİYERARŞİSİ

1- Fiziksel ihtiyaçlar : yeme, içme, su, uyku ve barınma gibi ihtiyaçlardır.
2-Güvenlik ihtiyaçları : Kendini, ailesini ,toplumu güven ve emniyet içinde ve tehlikeden uzak hissetmek.
3-Sosyal ihtiyaçlar : Ait olma ve sevgi ihtiyaçları, başkaları ile ilişki kurmak ,kabul edilmek ve bir yere ait olmak.
4-Saygınlık (değer )ihtiyacı : Prestij, başarı, yeterli olmak ve başkalarınca benimsenip tanınmak
5-Kendini gerçekleştirme ( Kişisel doyum) ihtiyaçları : Kişisel tatmin, Kişisel başarı, Kişisel potansiyeli ortaya
çıkarma

Güvenlik Kültürü Olgunlaşma Modeli (Fleming)

Fleming (2000) tarafından geliştirilen bu modele göre güvenlik kültürü en alt seviyeden en üst seviyeye kadar 5 aşamadan oluşan süreçtir. Bu modelin güvenlik kültürü oluşturma süreci ve her bir sürecin kendi içinde özellikleri şekilde görülmektedir. Model sırasıyla önceki seviyedeki zayıflıkların ortadan kaldırılması ve güçlendirilmesi üzerine temellendirilmiştir. Bu nedenle örgütün bir seviyeyi atlaması tavsiye
edilmemektedir. Örneğin, ikinci seviye olan yönetme aşamasından üçüncü seviye olan katılma aşamasına geçmeden önce, yöneticilerin güvenliğe yönelik bağlılıklarını geliştirmesi ve ilk düzey çalışanları, güvenlikle ilgili süreçlere dâhil etme ihtiyacını anlaması örgüt için önemlidir. Bu modele göre örgütü güvenlik performansı her bir seviye arttıkça artmaktadır. Buna göre işyerleri en zayıf güvenlik performansını “ortaya çıkma” evresinde gösterirken, en yüksek performans düzeyine “sürekli iyileştirme” evresinde
ulaşmaktadır.

Karşılıklı Güvenlik Kültürü Modeli (Cooper, Fang Wu)

Cooper bu modelinde üç bileşenden oluşmaktadır. Üç bileşen Cooper‟ın
geliştirdiği ölçekle belirlenmiştir. Bu bileşenler gözlemlenebilen güvenlikle ilgili davranışlar, psikolojik iç faktörler, objektif durumsal faktörlerdir. Genel olarak bu model, karşılıklı determinizm ve örgüt ve diğer iş birimleriyle karşılatırma yapma imkanı sağlar . (Fang, Wu)
Karşılıklı determinizmden adapte edilen bu model psikolojik iç faktörler (algı ve tutumlar) güvenlik iklimi anketi aracılığıyla, sürekli devam eden güvenlikle ilgili davranışlar davranışsal güvenlik teşviklerinin bir parçası olarak geliştirilen kontrol listeleri aracılığıyla, öte yandan durumsal faktörler güvenlik yönetim sisteminin gözlem ve teftişleriyle ölçülmektedir

Toplam Güvenlik Kültürü Modeli (Geller)

Geller (1994) tarafından geliştirilen bu model güvenlik üçlüsünü içermektedir. Bu güvenlik üçlüsü dinamik ve etkili iletişim içerisinde olan çevre, insan ve davranıştır. Dahası Geller toplam güvenlik kültürünün temelini oluşturan 10 prensibi savunmuştur. Her ne kadar bu üç faktör arasındaki ilişkiler ele alınmasa da bu model bu yönüyle karşılıklı güvenlik kültürü modeline benzemektedir. Ana farklılık durumdan ziyade çevre
faktörü kullanılmıştır, bu bakış açısı Sosyal Bilişsel Teoriden ziyade mühendislik yaklaşımına dayanmaktadır. Çevre faktörünü kısıtlayıcı bir şekilde fabrikada yerleşik olan makine, alet, ekipman gibi donanımları içermektedir. Organizasyonu geniş bir şekilde ele alan politika, strateji
yönünden ele almaz.

Geller‟in bahsettiği 10 temel prensip şu şekildedir:

  • Kültür, güvenlik sürecini yürütmelidir.Davranış temelli ve kişi temelli faktörler başarıyı belirlemektedir.
  • Çıktılar üzerinde değil süreç üzerinde odaklanılır.
  • Sonuçlar tarafından motive edilmiş davranışlar söz konusudur.
  • Başarısızlıklardan sakınma üzerine değil, süreç başarısı üzerine odaklanılır.
  • Güvenli davranışlara yol gösterici gözlem ve geribildirim vardır.
  • Davranış ve kişi temelli koçluk yolu ile etkin bir geribildirim sağlanır.
  • Gözlem ve koçluk, sürece yönelik aktif ilgide anahtar bir rol oynar.
  • Benlik algısı, ait olma ve güvenliğe yönelik yetkilendirme vardır.
  • Vardiya güvenliği bir öncelik olmaktan ziyade bir değerdir.

Hudson’un Güvenlik Kültürü Modeli

Patolojik aşama: Bu aşamada güvenlik, çalışanlar için bir probleme sebep olmaktadır.
Reaktif aşama: Örgütte sadece kaza olduktan sonra ciddi önlemler alınmaktadır.
Tahmin aşama: Güvenlik yönetim sistemi tarafından yönlendirilmektedir.
Güvenlik, çalışanlardan ziyade yönetimin yönlendirmesindedir.
Proaktif aşama: Bu aşamada iş gücünün katılımı başlamaktadır.
Üretken aşama: Bu aşamada aktif katılım vardır. Güvenlik işin ayrılmaz bir parçası olarak algılanmaktadır.
Hudson‟un geliştirdiği bu model Westrum‟un modeline dayanmaktadır. Westrum‟ a göre olgunluk modeli 3 aşamadan oluşmaktadır. Bu aşamalar; patolojik, bürokratik, üretken aşamalarıdır.

Berends’in Güvenlik Kültürü Modeli

Bu modelde güvenlik kültürüyle ilgili bütün kavramlar, normlar ve inançlar olmak üzere temelde iki başlık altında sınıflandırılmaktadır. Normlar; bireysel, etkileşimsel, örgütsel normlar olarak alt kategorilere ayrılmakta ve bu kategorilerin her biri kendi içinde alt bölümlere ayrılmaktadır. Diğer taraftan inançlar da, güvenlik kontrol edilebilirliği, kaza sebepleri, insan doğası gibi alt başlıklara ayrılmaktadır. Literatürde güvenlik kültürünün, güvenlik katılımı, algılanan risk ve acil tepki olmak
üzere üç boyuttan oluştuğunu ifade eden yaklaşımlarda söz konusudur. Özümsenmiş ve yaşam biçimi haline getirilmiş bilgiye kültür, bu sistemin iş güvenliğine aktarımına ise iş sağlığı ve güvenliği kültürü denir.

Güvenlik Kültürünü Oluşturan Faktörler

Reason (1997) güvenlik kültürünü oluşturan önemli faktörleri tanımlamıştır.

  • Adil kültür: Kabul edilen ve kabul edilmeyen davranışlar arasındaki çizginin açıkça gösterilmesi ve çalışanların güvenli bir işyerinde çalışmasını ifade eder. Uygun olmayan davranışlar için ceza verilmesi örnek gösterilebilir.
  • Raporlama kültürü: Güvenlikle ilgili bilgilerin akışını sağlar. Ramak kala ve hataların raporlanmasına ilişkin örgüt iklimini sağlar.
  • Bilgi kültürü: Çalışanların güvenlikle ilgili sistemlere ilişkin bilgilere ulaşmasıdır.
  • Esnek kültür: Herhangi bir kriz zamanında değişen şartlara uyum sağlamayı ifade eder.
  • Öğrenme kültürü: Öğrenme kültürü oluşturmak için en önemli koşullardan biri raporlama kültürüdür. Etkili bir kaza, ramak kala ya da olayların raporlaması yapılmazsa güvenlikle ilgili bilgiler aktarılamaz.

NEGATİF GÜVENLİK KÜLTÜRÜ

Negatif güvenlik kültürü, insanların var olan riskleri “risk” olarak görmediği, görse bile önemsemediği, boş verdiği veya riskler karşısında kendine aşırı güven duyduğu bir kültüre karşılık gelir.
*İnsanlar “güvenlik her şeyden önce gelir” deseler bile iş güvenliği diğer amaçlara feda edilir. Dolayısıyla teori ya da politika, uygulama ile bir olmaz.

  • Benzer operasyonel hatalar tekrarlanmaya devam eder.
  • Personellerin iş güvenliği konusuna ilgileri süreklilik arz etmez.
  • Geçmiş olaylardan ders alınmadığı gözlenir.
  • Güvenlik durumuna ilişkin söylemler güvende olunduğunu belirtse de çalışanlar her an bir şeyler olacağı inancını taşırlar.
  • İş güvenliğinin başkasının sorumluluğunda olduğuna inanılır.
  • Yönetim ile denetleyiciler/mühendisler iş güvenliği ile ilgili aynı inançları paylaşmaz ve birbirine zıt davranışlar sergilerler. Organizasyonun bütününde iş güvenliği tutarlı ve etkili bir şekilde ele alındığı izlenimini vermez.
  • Çalışanlarda riskler konusunda aldırmazlık ve önemsemezlik hali mevcuttur.
  • Olaylara ilişkin soruşturma süreci, işçiler ile koordinasyon sağlanmadan tasarlanır.
  • Operasyonel hata soruşturmalarında işçiler kişisel olarak suçlanır.
  • Sürekli suçlayıcı bir kültür etkilidir.
  • Kalıcı araştırma uygulamaları ortaya konulamaz.
  • İş güvenliği konusunda, çalışanlar kendilerine aşırı güven duyarlar.

POZİTİF GÜVENLİK KÜLTÜRÜ

Pozitif güvenlik kültürü, örgüt üyelerinin güvenliğe yönelik olarak paylaştıkları davranış kalıpları, tutumlar, algılar ve değerler seti olarak ifade edilebilir.
*İş sağlığı ve güvenliği, öncelikler arasında kabul edilir. İnsanlar riskler konusundaki doğru algılamaları paylaşır, iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin aynı olumlu tutumları benimserler.
*Bütün çalışanlar, iş güvenliğine gerçekten inanır ve bu konudaki rolünün ne olduğunu bilir. Denetleyiciler ve yönetim arasında karşılıklı güven vardır.
*İşletmedeki herkes, işletme dışındaki insanlara, işyerindeki iş güvenliği risklerinden ve iş güvenliğine ilişkin iyileştirmelerden serbestçe bahsedebilir.
*Çalışanların, herhangi bir suçlama ya da arkadaşları arasında küçük düşürülme korkusu olmadan olayları rahatça rapor edebildiği ve iş güvenliğine ilişkin sorunlarını cesurca dile getirebildiği adil bir kültür mevcuttur. Olayları rapor edenler cezalandırılmaz; aksine teşvik edilirler.

*Hem yönetim hem denetleyiciler hem de diğer çalışanlar, insanların hata yapabileceğine,
iş güvenliğinin öğrenilmesi ve geliştirilmesi için yapılan hataların ve meydana gelen
olayların rapor edilmesinin temel bir gereklilik olduğuna inanırlar.
*Yürütülen çalışmalar sırasında meydana gelen hatalara ilişkin soruşturmalar, sorunun
kaynaklarını teşhis etmeye, hataların tekrarlanmasını önlemeye ve bu konuda kime ne
görev düştüğünü belirlemeye yöneliktir.

  • İş güvenliği, organizasyonun her kademesinde sıkça gündeme gelir ve Yönetim Kurulu’nun haftalık toplantısında gündemin ilk maddesini oluşturur.
  • Olumlu güvenlik kültürüne sahip işletmeler “öğrenen örgütler” olma eğilimindedirler.
    Geçmiş deneyimlerinden dersler çıkarırlar ve gelecekte kendilerine yararlı olmasını
    sağlamak üzere işletmeleri için gerekli iyileştirmeleri yaparlar.
    *Çalışanlar, iş sağlığı ve güvenliği eğitimini de içeren yüksek kalitede eğitimler alırlar.
  • Çalışanlar için iyi bir çalışma ortamı bulunur.
  • İşgücü istikrarlı ve deneyimlidir, çalışanların iş tatmini yüksektir.
  • İşletme dış baskılara karşı sağlam bir tutum sergiler.

3-İŞ KAZALARI

Ramak Kala Olay: İş yerinde meydana gelen; çalışan, iş yeri ya da iş ekipmanını zarara uğratma potansiyeli olduğu hâlde zarara uğratmayan olay olarak tanımlanır. Ucuz atlatılan, kıl payı atlatılan olay olarak da adlandırılır. Ramak kala olayı 1-29-300 kuramı olarak da bilinen Heinrich Kaza Piramidi ile açıklanır. Buna göre meydana gelen her 300 ramak kala olayı (ucuz atlatma) 29 adet uzuv kayıplı veya ciddi yaralanmalı kazanın habercisidir ve bütün bunlar dikkate alınmazsa 1 adet ölümlü kaza kaçınılmaz demektir. Bu nedenle ramak kala olayları mutlaka dikkate alınmalı, araştırılmalı ve kayıt altına alınmalıdır.

Heinrich Kaza Piramidi

1-Domino Teorisi: Sanayi güvenliği ve kazaları önleme konusundaki çalışmaları ile tanınan Herbert W. Heinrich 1920’li yıllarda 75000 iş kazası raporunu inceleyerek Domino Teorisi olarak bilinen modeli ortaya koymuştur. En çok kabul gören teorilerden olan bu teoriye göre her kaza, kaza zinciri adı verilen beş ana nedenin art arda dizilmesi sonucu oluşur. Bu şartlardan biri gerçekleşmedikçe bir sonra gelen şart gerçekleşmeyeceği için kaza meydana gelmez ve zincir tamamlanmadıkça kaza ve yaralanma olmaz. Bu şartlar:
l- Doğa koşulları (insanın güçsüz olduğu durumlar)
ll- Kişisel eksiklikler
lll- Güvenliksiz durum ve güvenliksiz hareketler /davranışlar. Güvenliksiz davranışlar:
• İşi bilinçsiz yapmak,
• Dalgınlık ve dikkatsizlik
• Makine koruyucularını çıkarmak
• Güvenlikli çalışma talimatlarına uymamak
• Görevi dışında başka iş yapmak
• Çalışma disiplinine uymamak
• İşe uygun makine kullanmamak
• Yetkisiz ve izinsiz olarak tehlikeli bölge içinde bulunmak
• Uygun kişisel koruyucu donanımları (KKD) kullanmamak
• Makinelerin ehil ve yetkin olmayan kişiler tarafından kullanılması Güvenliksiz durumlar :
• İşe uygun çalışma talimatlarının bulunmaması
• Güvenliksiz ve sağlıksız çevre koşulları
• Elektrikli makinelerde topraklama kurallarına uyulmaması
• İşe uygun olmayan el aletlerinin kullanımı
• Periyodik kontrol ve testlerin yapılmaması
• Basınçlı kaplarda göstergelerin (manometre vb.) olmaması, arızalı olması
• Yüksekte çalışma ve/veya istifleme
• Açık bırakılan tehlikeli alanlar (çukurlar, menholler vb.)
• Uygunsuz işaretleme
• İş yeri tertip ve düzen eksikliği
• Koruyucusu olmayan makine ve tezgâhlar
• Parlayıcı, patlayıcı madde depolarının kilitli bulundurulmaması Makine ve tezgâhların çalışma alanlarındaki yerleşim düzeni, makinelerin birbirlerine olan uzaklıkları, ham maddelerin, yarı mamul maddelerin ve üretilen nihai ürünlerin depolanması, istiflenmesi, yükleme ve taşınmasında yapılan hatalar ve noksanlıklar ile iş yeri tertip ve düzen eksikliği de güvenliksiz durumların nedenidir ve bunların sonucunda da iş kazaları meydana gelmektedir.
lV-Kaza
V-Zarar (yaralanma, ölüm)

İş Kazası Tanımları

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO): Önceden planlanmamış, bilinmeyen ve kontrol altına alınmamış olan, etrafa zarar verecek nitelikteki olaylardır.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO): Önceden planlanmamış, çoğu kez kişisel yaralanmalara, makinelerin, araç ve gereçlerin zarara uğramasına, üretimin bir süre durmasına yol açan bir olaydır. Dünya Sağlık Örgütü sağlığı sadece hastalık veya sakatlığın olmayışı değil, bedenen, ruhen ve sosyal yönden tam bir iyilik hâlidir, şeklinde tanımlamaktadır.

İş Kazalarının İncelenmesi: Ülkemizde iş kazaları 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası kapsamında incelenir.

Yapılan istatistiksel çalışmalara göre iş kazalarının:
– %88’i güvenliksiz hareket/davranışlardan,
-%10’u güvenliksiz durumlardan kaynaklanmaktadır.
-İş kazalarının %2’si ise önlenemez nedenler sonucu (kader, alın yazısı, vb.) meydana gelmektedir.
Sistemli ve bilimsel çalışmalar sonucunda iş kazalarının %98’i, meslek hastalıklarının %100’ü önlenebilir.

İş kazaları sonucunda meydana gelen maddi zararlar

1-Görünen(doğrudan)maddi zararlar: Acil yardım, ambülans hizmeti, tedavi, -Geçici veya sürekli iş göremezlik ve ölüm ödemeleri, -Kazalı ve yakınlarına ödenen tazminatlar ile sigorta tazminatlarıdır.

2-Görünmeyen maddi zararlar:
-Çalışılamayan sürelere ilişkin iş gücü ve üretim kaybı,
-Makinelerin hasarlanması veya elden çıkması sonucu tamir ve yenileme masrafları,
-İşletmenin veya fabrikanın tamamının ya da bir kısmının kullanılamaz hâle gelmesi,
-Aksayan üretimin telafisi için fazla mesai yapma zorunluluğu, mahkeme ve adli süreç masrafları,
-Ürün ve ham madde kayıpları,
-Çalışanlardaki moral bozukluğuna bağlı verim düşmesi,Yeni ve acemi çalışan istihdam zorunluluğu ve yetiştirilme maliyetleri ile işletmenin itibar kaybı ve zamanında mal teslimi yapılamaması nedeniyle müşteri kaybıdır.

2-TÜRKİYEDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

CUMHURİYET’TEN ÖNCEKİ DÖNEMDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

Dilaver Paşa Nizamnamesi:(Osmanlı döneminde İSG ile ilgili İlk yasal düzenlemedir.) İş sağlığı ve güvenliği alanında ilk düzenlemeler işçilerin en yoğun olarak çalıştığı kömür madenlerinde gerçekleşmiştir. 1865 yılında çıkan “Dilaver Paşa Nizamnamesi”iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili bir yasal düzenlemedir. Bu nizamname Ereğli Kömür Havzasına uygulanmıştır. -100 maddeden oluşan nizamnamede; günlük çalışma süresi 10 saat, işçiler için dinlenme ve yatacak yerler, çalışma süresi dışında dinlenme süreleri ve işçi ücretlerinin ödenmesi gibi düzenlemeler yapılmıştır.

Mecelle(Mecelle-i Ahkâm Adliyye):(Osmanlı döneminde iş hukuku alanında batılı tarzda sayılabilecek ilk düzenleme) Türkiye’nin ilk medeni kanunu olan Mecelle için 1869 yılında bir komisyon tarafından çalışılmaya başlanmış, 1876 yılında tamamlanmıştır.
Mecelle içinde yer alan düzenlemeler;
– İşçi işveren kusuru ile zarara uğrarsa işverene bu zararı tazmin etme yükümlülüğü getirmiştir.
-Ücretleri ayni olarak ödenmesi kaldırılıp günlük çalışma süresi gün doğuşundan gün batıncaya kadar uzayabileceği ve işçinin bu sürelerde çalışması hâlinde ücrete hak kazanacağı kararına varılmıştır.
KOLAY EZBERLE: Mecelle-i Ahkamı Adliye:Adliye kelimesi Hukuk kelimesini hatırlatsın.

Maadin Nizamnamesi:
-Maadin Nizamnamesinde madenlerde zorla çalıştırma sistemi kaldırılmıştır.
-Mühendislere iş kazalarının önlenmesi için gerekli önlemleri aldırma ve gerekli araç ve gereçleri isteme hakkını getirmiştir.
-İş kazalarının idareye bildirilmesi, madende hekim bulundurulması, iş kazasına uğrayan işçilere ve ailelerine tazminat ödenmesi ve iş kazasında kusurlu bulunan işverenlere para cezası ödeme gibi düzenlemeler getirmiştir.
-Tanzimatın ilanından sonra çıkarılan kararname olmasından dolayı ‘Tanzimat yasası’ olarak da bilinir.

Fincancılar sözleşmesi:(İlk toplu sözleşme) 13 Temmuz 1766 tarihinde Kütahya’daki çini atölyesi sahipleri ile bu atölyelerde çalışan kalfa ve çıraklar arasında yapılmıştır. Toplu iş sözleşmesi taşıyan bu anlaşmaya göre:
-Bu hükümlerle alakalı en dikkat çekici maddelerden birisi ise şöyledir: Kalfa ve çıraklar bu anlaşmada belirtilen hükümler dışında bir istekte bulunmayacaktır. Kalfalar ve çıraklar, Kütahya’daki 24 işyerinden başka işyeri açamayacaktır.

CUMHURİYET DÖNEMİ’NDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

Ereğli Havzai Fahmiyesi Maden Amelesinin Hukukuna Müteallik 151 Sayılı Yasa
Birinci meclisi dönemi’nde çıkarılan bir yasadır.Bu dönemde sanayileşme anlamında gerekli adımlar atılmış olup 10.09.1921 tarihli Ereğli Havzai Fahmiyesi Maden Amelesinin Hukukuna Müteallik 151 Sayılı Yasa çıkartılmıştır. Bu yasayla: 18 yaşından küçüklerin madende çalıştırılması yasaklanmış, günlük çalışma süresi 8 saat ile sınırlandırılmış,

1930 tarihli ve 1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanunu
Daha sonra 1930 tarihli 1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Yasası yürürlüğe konulmuştur. Bu yasa ile birlikte çalışma hayatında çocuk ve kadınların korunması, en az 50 işçi çalıştıran iş yerlerinde hekim bulundurma, belirli büyükte revir ya da hastane bulundurma yükümlülükleri getirilmiştir. -Bar,kabare,gazino dans sorunları,hamam ve kahvehaneler gibi yerlerde 18 yaşından küçüklerin çalıştırılmasını yasaklamıştır.
Prof. Dr. Muzaffer AKSOY: Ayakkabıcılar üzerindeki istatistiki çalışmaları sonucunda benzen’in lösemiye yol açtığını ortaya çıkarmıştır.1977 yılında ABD ‘ de Benzenin yasal sınırının 1 ppm ‘ ye düşmesini sağlayarak Dünya literatürüne ismini yazdıran ilk Türk olmuştur.

Sosyal Sigortalar Kurumu (SSK) 1945 yılında iş kazaları ve meslek
hastalığı pirimi toplayarak bu alanda sosyal güvenlik ihtiyacını
karşılamıştır. İstanbul Nişantaşı Meslek Hastalıkları Hastanesi 1949
yılında SSK’nin ilk hastanesi olarak kurmuştur.
Meslek Hastalıkları Hastaneleri, ülkemizde birtakım ilklere imza
atmıştır. İş psikolojisi laboratuvarı, iş hijyeni laboratuvarı, toksikoloji
laboratuvarı, gelişkin solunum fonksiyon laboratuvarı, gezici iş sağlığı
laboratuvarı olan ilk hastanelerdir.

GÜNÜMÜZDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ
1967 yılında 931 sayılı İş Yasası çıkarılmıştır. 931 sayılı İş Yasası’nın Anayasa Mahkemesi tarafından usûl yönünden bozulması üzerine hemen hiçbir değişiklik yapılmadan 1971 yılında 1475 sayılı İş Yasası (İş Kanunu) yürürlüğe konulmuştur.
1475 sayılı İş Yasası’nın işçi sağlığı ve iş güvenliği yönünden çağdaş yaklaşım getiren 73. maddesi ile işveren işçinin sağlık ve güvenliğini sağlamak için gerekli olanı yapmak ve bu husustaki şartları sağlamak ve araçları noksansız bulundurmakla yükümlü kılınmıştır. İşçilerinde bu yoldaki usullere ve şartlara uymak zorunda oldukları belirtilmiştir.
1475 sayılı İş Yasasının 78. maddesi 16 yaşını doldurmamış çocukların ağır
ve tehlikeli işlerde çalıştırılamayacağını, ayrıca, hangi işlerin ağır ve tehlikeli işlerden sayılacağının bir tüzükte gösterileceğini hükme bağlamıştır. Bu madde kapsamında Ağır ve Tehlikeli İşler Tüzüğü çıkarılmıştır.

1475 sayılı İş Yasası’nın 75. maddesinde sağlık ve güvenlikle ilgili olarak
hangi koşullarda işin durdurulacağı veya iş yerinin kapatılacağı belirlenmiştir. 76. maddesi ile çok önemli bir soruna çözüm getirilmek istenmiş, iş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesi amacıyla iş yerlerinde işçi sağlığı ve iş güvenliği kurullarının kurulması ve bu kurulların kuruluş, yetki ve sorumluluklarının bir tüzükle saptanması öngörülmüştür. 77. maddesi işyerlerindeki içki yasağını düzenlemiştir.

1475 sayılı İş Yasası’nın 74. maddesi sağlık ve güvenlik ile ilgili tüzüklerin
hazırlanmasını öngörmüştür. Yasanın bu maddesine göre çıkarılan tüzüklerin başlıcaları şunlardır:
• İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü
• Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışılan İşlerde ve İş
yerlerinde Alınacak Güvenlik Tedbirleri Hakkında Tüzük
• Yapı İşlerinde Alınacak İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tedbirleri Tüzüğü
• Maden ve Taş Ocakları İşletmelerinde ve Tünel Yapımında Alınacak İşçi
Sağlığı ve İş Güvenliği Önlemlerine İlişkin Tüzük

1475 sayılı İş Yasası’nın 79. maddesinde ise ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılacak işçilerin işe girişlerinde veya işin devamı süresince bedence bu işlere elverişli ve dayanıklı oldukları; işyerimi hekimi, işçi sağlığı dispanseri, bunların bulunmadığı yerlerde sırası ile en yakın Sosyal Sigortalar Kurumu, sağlık ocağı, hükûmet veya belediye doktoru tarafından verilmiş muayene raporları olmadıkça bu gibilerin işe alınmalarının ve işte çalıştırılmalarının yasak olduğu belirtilmektedir.
1475 sayılı İş Yasası’nın 80. maddesinde ise 18 yaşına kadar olan çocukların herhangi bir işe alınmadan önce; sağlık muayenesinden geçirilerek işin niteliğine ve şartlarına göre vücut yapılarının dayanıklı olduğunun raporla belirtilmesi ve bunların 18 yaşını dolduruncaya kadar en az altı ayda bir aynı şekilde doktor muayenesinden geçirilerek bu işte çalışmaya devamlarında bir sakınca olup olmadığının kontrol ettirilmesi öngörülmüştür. Yasanın 81. maddesi gebe ve emzikli kadınların hangi dönemlerde ne gibi işlerde çalıştırılmalarının yasak olduğunu, emzirme odaları ve kreş kurulması ile ilgili hükümler getirmiştir.

1980 yılında da Ankara’da 50 yataklı Ankara Meslek Hastalıkları Hastanesi,
İstanbul Kartal’da ise 300 yataklı İstanbul Meslek Hastalıkları Hastanesi
kurulmuştur.
Ülkemizde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması görevi 1945 yılında kurulan
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bünyesinde İşçi Sağlığı Genel
Müdürlüğüne verilmiştir.
2003 tarihinde 4857 sayılı İş Kanunu, İşçi Sağılığı ve İş Güvenliği açısından
getirdiği hükümler dikkate alındığında, devletimizce çıkartılan en önemli yasa konumundadır.
2012 tarihinde ise 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu çıkmıştır.

I.TANZİMAT ÖNCESİ
1766 Kütahya Fincancılar Sözleşmesi Bazı Kaynaklarda İlk Toplu İş Sözleşmesi Diye
Geçiyor. Lonca (Orta Sandığı – Teavün Sandığı)
II.TANZİMAT VE MEŞRUTİYET DÖNEMİ
1845 Polis Nizamnamesi
1865 Dilaver Paşa Nizamnamesi
1869 Maadin Nizamnamesi
1871 Ameleperver Cemiyeti
1895 Osmanlı Amele Yardımlaşma Cemiyeti
III. CUMHURİYET DÖNEMİ
1921 Ereğli Havza-ı Fahmiye Maden Amelesinin Hukukuna Müteallik Kanun
1923 İktisat kongresi
1926 Borçlar Kanunu
1930 Umumi Hıfzıssıha Kanunu
1936 3008 Sayılı İş Kanunu

1-İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE YÖN VEREN BİLİM İNSANLARI

SANAYİ DEVRİMİ ÖNCESİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

İSG konusundan bahseden ilk kanun: MÖ 2000’lerde Babil İmparatorluğu’nun kurucusu Hammurabi (MÖ 1792-1750)tarafından hazırlanan Hammurabi Kanunları tarihte bilinen ilk kanunlardan biridir.
Heredot: Çalışanların verimli olabilmesi için “yüksek enerjili besinlerle beslenmeleri gerektiğini” ilk dile getiren bilim insanıdır.
Hipokrat: İlk kez “kurşunun zararlı etkilerinden söz etmiş, kurşun koliğini tanımlamış, hâlsizlik, kabızlık, felçler ve görme bozuklukları gibi belirtileri saptamış ve bulguların kurşun ile ilişkisinin olduğunu açıklamıştır”
Plini: İş yerindeki zararlı tozlardan korunmak için “Çalışma ortamındaki tehlikeli tozlara karşı, çalışanların korunması amacıyla “maske yerine başlarına torba geçirmelerini” öneren bilim insanı ise Plini ’dir.
Juvenal: (MS 60-140)Yıllarında yaşamış; özellikle “demircilerde görülen göz rahatsızlıklarının, yapılan işten kaynaklandığını, sürekli olarak ayakta çalışanlarda varislerin oluşabileceğini açıklamıştır”
Paracelsus: Yaptığı incelemelerde pnömokonyoz hastalığından bahsetmiş, dünyada ilk iş yeri hekimliği kitabı olan “De Morbis Metallicis”i yazmış ve ayrıca zehirlerin kimyasal yapıları ile doz ve organizma arasındaki ilişkiyi saptamıştır. Her madde zehirdir ve zehir olmayan madde yoktur zehir ile ilacı ayıran dozdur diyerek toksolojinin temelini atan bilim insanıdır.

Georgius Agricola:Dünyada ilk mineroloji bilgini olarak bilinmektedir.“ Bazı zehirlerin etkilerini belirlemiş, koruyucu önlemlerin alınmasını gerektiğini dile getirmiştir. Agricola, “De Re Metallica” isimli eserinde maden ocaklarında zehirli tozların olduğunu belirtmiştir. Bu tozlardan korunmak için maden ocaklarının havalandırılması gerektiğini söylemiştir

Bernardino Ramazzini: İş sağlığı ve iş güvenliği alanında önemli çalışmalar yapan Bernardino Ramazzini; “De Morbis Artificum Diatriba” isimli kitabında iş kazalarını önlenmesi gerektiğini, iş yerlerinde koruyucu güvenlik önlemlerinin alınmasını gerektiğini öneren önemli bir bilim adamıdır. İşçilerin hastalandıklarında ne iş yaptıklarının sorulması gerektiğini ifade etmiştir. Günümüzde ergonomi olarak adlandıran yani işçinin, makinenin ve çevrenin bir arada uyumlu ve verimli çalışması konusunu açıklayan ilk bilim adamıdır. İş sağlığının babası iş sağlığının kurucusu sayılmaktadır. Epidemiyoloji profesörüdür. Hastalara sorulan gelenekselleşmiş sorulara işçi sağlığı ve iş güvenliği ilkesini eklemiştir.Bu ilke, kişinin karşılaştığı etkenlerin bilinmesi ile sonuca kolayca ulaşılmasını sağlamıştır. İş yerlerindeki çalışma ortamından kaynaklanan olumsuz koşulların düzeltilmesi ile iş veriminin artacağını ileri sürmüştür.

Dioscorides: Zehirleri bitkisel, hayvansal ve mineral kaynaklı olmak üzere kökenine göre üçe ayırmış ve bu ayrım yüzyıllar boyunca kullanılmıştır.

Urlich Ellenbrong: kuyumcularla ilgili bazı hastalıkları inceleyerek sadece izlenimlerini bildirmekle yetinmiştir.

M.Ö. 200 yıllarında Hipokrates’in çalışmalarını daha da geliştiren Nicander, kurşun koliği ve kurşun anemisini incelemiş ve bunların özelliklerini tanımlamıştır.

HIZLI EZBER
*Hipokrat-ilk kez kurşunun etkileri
*Nicander-kurşun koliği ve kurşun anemisi
*Plini-toza karşı maske yerine başa torba geçirme
*Juvenal- göz hastalıkları ve varis
*Paracelsus-Toksikolojinin kurucusu, De Morbis Metallicis kitabı,
pnömokonyoz tanımlama
*Agricola-ilk mineroloji bilgini, De Re Metallica kitabı,maden ocaklarının
havalandırılması
*Ramazzini- isg babası, ergonomi çalışmaları, De Morbis Artificum
Diatriba kitabı, epidemiyoloji çalışması, hastalık öyküsü sorulması, kurşun
ve civa incelemeleri

SANAYİ DEVRİMİ SONRASI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

*Bu dönemde İngiliz parlamento üyesi Antony Ashly Cooper çalışma
koşullarını düzeltmek amacıyla, çalışma saatlerinin azaltılması, maden
ocaklarında ve fabrikalarda çalıştırılan kadın ve çocukların korunmasını
öngören yasalar çıkarılması konusunda çaba harcamıştır.
**THOMAS PERCIVAL, genç işçilerin çalışma saat ve koşulları ile ilgili
olarak bir rapor hazırlamıştır. Bu rapor bir işveren ve parlamenter olan Sir
Robert Peel’i etkilemiş ve parlamentoda girişimlerde bulunarak 1802
yılında “Çırakların Sağlığı ve Morali” (diğer adıyla Çıraklık Sağlık ve Ahlakı Kanunu) adlı yasanın çıkarılmasını sağlamıştır. (Kanun İngiltere’de
çıkarıldı)

“Çırakların Sağlığı ve Morali” kanunu ile İngiltere’de işçi sağlığı ve iş
güvenliği ile ilgili olarak çıkartılan bu ilk yasa çalışma saatini günde 12
saat olarak sınırlamış, iş yerlerinin havalandırılmasını öngörmüştür.
*1847 yılında çıkarılan “On Saat Yasası” ile çalışma saatleri
sınırlandırılmıştır. Sir Robert Peel, Robert Owen ve Michael Sadler önemli
çabalar göstermişler ve parlamentoyu etkileyerek yasal düzenlemeler
yapılmasını sağlamıştır. Robert Owen (1771-1858) İskoçya’daki
fabrikasında on yaşın altında kimseyi çalıştırmamış ve çalışma saatlerini
de azaltmıştır.

Tissot: ilk defa hastanelerde meslek hastalıklarının tedavi edilmesi için özel bölümler kurulması önermiştir.
Patissier: fabrikalarda iş kazası ve meslek hastalıklarıyla ilgili istatistiki verilerin toplanmasına çalışmış, hastalık veya kaza
nedeniyle meydana gelen ölüm ve sakatlıkları incelemiştir.
Vauban ve Belidor: ağır işlerin işçileri yıprattığını ve meslek
hastalıklarına yol açtığını ifade ederek, iş veriminin arttırılabilmesi
için işlerin iyi organize edilmesi gerekliliğini vurgulamışlardır.

Percival Pott: Baca temizleme işinde çalışanların kanser hastalığına yakalanmaları konusunda yaptığı çalışmalar ve fabrikalarda baca temizleme işlerinde çocuk işçi çalıştırılması nedeniyle Baca Temizleyicileri Kanunu çıkarılmıştır. Baca temizleme işinde çalışanların Skrotom Kanseri( testis)hastalığına yakalanmaları konusunda çalışmalar yapmıştır. “Bel Kemiği Eğriliklerinde Sık Görülen Alt Taraf Organlarındaki Felçler Üstüne” adındaki kitabında özellikle baca temizleyicilerinde görülen skrotum kanserlerinin nedeni olarak iş yeri ortamının olumsuz koşullarını göstermiş ve bunu bir meslek hastalığı olduğunu söylemiştir.
KOLAY EZBERLE: PERvical pott-PERİ Bacalarını anahtar kelime olarak hatırlayın.

Michael Sadler: 1832 yılında parlamentoya yeni bir yasa önerisi getirmiş ve 1833 yılında “Fa9 yaşın altındaki çocukların çalıştırılması yasaklanmış, 18 yaşından küçüklerin 12 saatten fazla çalıştırılmaları yasaklanmış ve fabrikaların denetlenmesi için de müfettişlerin görevlendirilmesine karar verilmiştir. 1842 yılında kadınların ve 10 yaşından küçük çocukların maden ocaklarında çalıştırılmaları yasaklanmıştır. brikalar Yasası” adı önemli bir yasanın yürürlüğe girmesini sağlamıştır.

Robert Owen: İskoçya’daki fabrikasında on yaşının altında kimseyi çalıştırmadan, çalışma saatini azaltarak, gençler ve yetişkinler için eğitim programları hazırlayarak ve işyerindeki çevre koşullarını düzelterek ticari başarısının devam ettiğini göstermiştir. 1802 yılında İngiltere’de “Çırakların sağlığı ve morali adlı yasa”nın çıkmasında rol almıştır. Günlük çalışma süresinin 10 saate düşerilmesi ile ilgili de yasa çalışmalarını teşvik etmiştir.

Plato: Bazı Esnaf ve zanaatkarların çalışma pozisyonlarından dolayı ileri gelen şekil bozuklukları ile ilgili bilgi veren bilim insanı

*Butlin gençlerde görülen skrotum ve cilt kanserlerinin nedeni olarak
kömür katranı, madeni yağları tanımlamıştır.
Rhen, boya sanayinde mesane kanserinin çokluğuna dikkati çekmiş ve
hastalığı tanımlamıştır.
Edward Jenner, Çiçek hastalığı geçirmekte olan ineklerin lezyonlarından
hazırladığı sıvıyı (variyolasyon) 24 çocuğun kollarına sürerek , çocukların
Çiçek salgını sırasında hastalanmadıklarını ve hastalıkların “aşı” ile
önlenebileceğini göstermiştir.
Prof. Dr. Muzaffer AKSOY, ayakkabıcılar üzerindeki istatistiki çalışmaları
sonucunda benzenin lösemiye yol açtığını ortaya çıkarmıştır. 1977 yılında ABD ‘ de Benzenin yasal sınırının 1 ppm ‘ ye düşmesini sağlayarak Dünya literatürüne ismini yazdıran ilk Türk olmuştur.