Etiket: 4857 SAYILI İŞ KANUNU

İşyerini bildirme
Bu Kanunun kapsamına giren nitelikte bir işyerini kuran, her ne suretle olursa olsun devralan, çalışma konusunu kısmen veya tamamen değiştiren veya herhangi bir sebeple faaliyetine son veren ve işyerini kapatan işveren, işyerinin unvan ve adresini, çalıştırılan işçi sayısını, çalışma konusunu, işin başlama veya bitme gününü, kendi adını ve soyadını yahut unvanını, adresini, varsa işveren vekili veya vekillerinin adı, soyadı ve adreslerini bir ay içinde bölge müdürlüğüne bildirmek zorundadır.
İşyerinin veya bir bölümünün devri
İşyeri veya işyerinin bir bölümü hukukî bir işleme dayalı olarak başka birine devredildiğinde, devir tarihinde işyerinde veya bir bölümünde mevcut olan iş sözleşmeleri bütün hak ve borçları ile birlikte devralana geçer. Devralan işveren, işçinin hizmet süresinin esas alındığı haklarda, işçinin devreden işveren yanında işe başladığı tarihe göre işlem yapmakla yükümlüdür. Yukarıdaki hükümlere göre devir halinde, devirden önce doğmuş olan ve devir tarihinde ödenmesi gereken borçlardan devreden ve devralan işveren birlikte sorumludurlar. Ancak bu yükümlülüklerden devreden işverenin sorumluluğu devir tarihinden itibaren iki yıl ile sınırlıdır. Geçici iş ilişkisi ile çalıştırılan işçi sayısı
işyerinde çalıştırılan işçi sayısının dörtte birini geçemez. Ancak, on ve daha az işçi çalıştırılan işyerlerinde beş işçiye kadar geçici iş ilişkisi kurulabilir.

GEÇİCİ İŞ İLİŞKİSİ KURULMASI(İŞ KANUNU-MAD:7)

İş ilişkisi kurulan işler
Sözleşme süresi uzatılması İş Kanunun 13 üncü maddesinin beşinci fıkrası ile 74 üncü maddesinde belirtilen hâllerde, işçinin askerlik hizmeti hâlinde ve iş sözleşmesinin askıda kaldığı diğer hâllerde,
Sözleşme süresi
Bu hallerin devamı süresince

İş ilişkisi kurulan işler
Mevsimlik tarım işlerinde ve Ev hizmetlerinde,
Sözleşme süresi
Süre sınırı olmaksızın

İş ilişkisi kurulan işler
İşletmenin günlük işlerinden sayılmayan ve aralıklı olarak gördürülen işlerde
Sözleşme süresi
4 ay
uzatılması
Toplam 8 ay En fazla 2 defa yenilenebilir.

İş ilişkisi kurulan işler
İş sağlığı ve güvenliği bakımından acil olan işlerde veya üretimi önemli ölçüde etkileyen zorlayıcı nedenlerin ortaya çıkması hâlinde
Sözleşme süresi
4 ay
uzatılması
Toplam 8 ay En fazla 2 defa yenilenebilir.

İş ilişkisi kurulan işler
İşletmenin ortalama mal ve hizmet üretim kapasitesinin geçici iş ilişkisi kurulmasını gerektirecek ölçüde ve öngörülemeyen şekilde artması hâlinde,
Sözleşme süresi
4 ay
uzatılması
Toplam 8 ay En fazla 2 defa yenilenebilir.

İş ilişkisi kurulan işler
Mevsimlik işler hariç dönemsellik arz eden iş artışları hâlinde, kurulabilir.
Sözleşme süresi
4 ay
uzatılması
Uzatma yok

İş ilişkisi kurulan işler
İşverenin, devir sırasında yazılı rızasını almak suretiyle bir işçisini, holding bünyesi içinde veya aynı şirketler topluluğuna bağlı başka bir işyerinde iş görme edimini yerine getirmek üzere geçici olarak devretmesi hâlinde
Sözleşme süresi
6 ay
uzatılması
En fazla 2 defa yenilenebilir

-Geçici işçi çalıştıran işveren, belirtilen sürenin sonunda aynı iş için altı ay geçmedikçe yeniden geçici işçi çalıştıramaz-Bu Kanunun 29 uncu maddesi kapsamında toplu işçi çıkarılan işyerlerinde sekiz ay süresince, geçici iş ilişkisi kurulamaz.

Deneme süreli iş sözleşmesi: Taraflarca iş sözleşmesine bir deneme kaydı konulduğunda, bunun süresi en çok iki ay olabilir. Ancak deneme süresi toplu iş sözleşmeleriyle dört aya kadar uzatılabilir. Deneme süresi içinde taraflar iş sözleşmesini bildirim süresine gerek olmaksızın ve tazminatsız feshedebilir. İşçinin çalıştığı günler için ücret ve diğer hakları saklıdır.

ÇAĞRI ÜZERİNE ÇALIŞMA(4857 İŞ KANUNU MAD:14)
Yazılı sözleşme ile işçinin yapmayı üstlendiği işle ilgili olarak kendisine ihtiyaç duyulması halinde iş görme ediminin yerine getirileceğinin kararlaştırıldığı iş ilişkisi, çağrı üzerine çalışmaya dayalı kısmi süreli bir iş sözleşmesidir.
Hafta, ay veya yıl gibi bir zaman dilimi içinde işçinin ne kadar süreyle çalışacağını taraflar belirlemedikleri takdirde:
Haftalık çalışma süresi yirmi saat kararlaştırılmış sayılır.
İşçiden iş görme borcunu yerine getirmesini çağrı yoluyla talep hakkına sahip olan işveren, bu çağrıyı, aksi kararlaştırılmadıkça, işçinin çalışacağı zamandan:
En az dört gün önce yapmak zorundadır.
Sözleşmede günlük çalışma süresi kararlaştırılmamış ise
İşveren her çağrıda işçiyi günde en az dört saat üst üste çalıştırmak zorundadır.
Çağrı üzerine çalıştırılmak için belirlenen sürede işçi çalıştırılsın veya çalıştırılmasın
Ücrete hak kazanır.
Süreye uygun çağrı üzerine işçi iş görme edimini yerine getirmekle yükümlüdür.

Süreli fesih: Belirsiz iş sözleşmelerinin feshinden önce durumun diğer tarafa bildirilmesi
İşçi için iş süresi	Bildirim diğer tarafa yapılmasından başlayarak geçen süre
6 ay dan az ise	2 hafta sora
6 ay-1.5 yıl	4 hafta sonra
1.5 yıl-3 yıl	6 hafta sonra
3 yıl dan fazla ise	8 hafta sonra

Toplu işçi çıkarma İşveren; ekonomik, teknolojik, yapısal ve benzeri işletme, işyeri veya işin gerekleri sonucu toplu işçi çıkarmak istediğinde, bunu en az otuz gün önceden bir yazı ile, işyeri sendika temsilcilerine, ilgili bölge müdürlüğüne ve Türkiye İş Kurumuna bildirir. İşyerinde çalışan işçi sayısı
a)20 ile 100 işçi arasında ise, en az 10 işçinin,	İşine 17 nci madde uyarınca ve bir aylık süre içinde aynı tarihte veya farklı tarihlerde son verilmesi toplu işçi çıkarma sayılır.
b)101 ile 300 işçi arasında ise, en az yüzde on oranında işçinin,
c)301 ve daha fazla ise, en az 30 işçinin,

ENGELLİ VE ESKİ HÜKÜMLÜ ÇALIŞTIRMA ZORUNLULUĞU
İşyeri	Engelli	Hükümlü
Elli veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör işyerleri	% 3	–
Kamu İşyerleri	% 4	% 2
Aynı il sınırları içinde birden fazla işyeri bulunan işverenin bu kapsamda çalıştırmakla yükümlü olduğu işçi sayısı, toplam işçi sayısına göre hesaplanır.

FAZLA ÇALIŞMA –FAZLA SÜRELERLE ÇALIŞMA
1-Fazla çalışma: Kanunda yazılı koşullar çerçevesinde, haftalık kırkbeş saati aşan çalışmalardır.
Çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde Elli fazlası ile ödenir.	işçi isterse, bu çalışmalar karşılığı zamlı ücret yerine, fazla çalıştığı her saat karşılığında bir saat otuz dakikayı serbest zaman olarak kullanabilir.
2-Fazla Sürelerle Çalışma: Haftalık çalışma süresinin sözleşmelerle kırkbeş saatin altında belirlendiği durumlarda yukarıda belirtilen esaslar dahilinde uygulanan ortalama haftalık çalışma süresini aşan ve kırkbeş saate kadar yapılan çalışmalar fazla sürelerle çalışmalardır.
Çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde yirmibeş fazlası ile ödenir isgkitap.com-YUNUS KAYA-SEÇKİN ÇELİK	işçi isterse, bu çalışmalar karşılığı zamlı ücret yerine, fazla çalıştığı her saat karşılığında bir saat onbeş dakikayı serbest zaman olarak kullanabilir.
İşçi hak ettiği serbest zamanı altı ay zarfında, çalışma süreleri içinde ve ücretinde bir kesinti olmadan kullanır. Fazla saatlerle çalışmak için işçinin onayının alınması gerekir. Fazla çalışma süresinin toplamı bir yılda ikiyüzyetmiş saatten fazla olamaz.
Yer altında maden işlerinde çalışan işçilere fazla çalışma: Bu Kanunun 42 nci (Zorunlu nedenlerle fazla çalışma ) ve 43 üncü (Olağanüstü hallerde fazla çalışma ) maddelerinde sayılan hâller dışında yer altında maden işlerinde çalışan işçilere fazla çalışma yaptırılamaz. Yer altında maden işlerinde çalışan işçilere, bu Kanunun 42 nci ve 43 üncü maddelerinde sayılan hâllerde haftalık otuz yedi buçuk saati aşan her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret, normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde yüzden az olmamak üzere arttırılması suretiyle ödenir.

Genel tatil ücreti : Bu Kanun kapsamına giren işyerlerinde çalışan işçilere, kanunlarda ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışmazlarsa, bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretleri tam olarak, tatil yapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücreti ödenir. Yüzde usulünün uygulandığı işyerlerinde işçilerin ulusal bayram ve genel tatil ücretleri işverence işçiye ödenir.

İŞÇİLERE VERİLECEK YILLIK ÜCRETLİ İZİN SÜRESİ, HİZMET SÜRESİ;
1 yıldan 5 yıla kadar (5 yıl dahil) olanlara	14 günden az olamaz
5 yıldan fazla 15 yıldan az olanlara	20 günden az olamaz
15 yıl (dahil) ve daha fazla olanlara	26 günden az olamaz

Normal denkleştirme süresi	Denkleştirme süresinin toplu iş sözleşmesi ile uzatılması
Normal Sektör          2 ay	4 ay’a kadar
Turizm  Sektörü        4 ay	6 ay’a kadar
Bu halde, iki aylık süre içinde işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık çalışma süresini aşamaz. Denkleştirme süresi toplu iş sözleşmeleri ile dört aya kadar artırılabilir. Turizm sektöründe dört aylık süre içinde işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık çalışma süresini aşamaz; denkleştirme süresi toplu iş sözleşmeleri ile altı aya kadar artırılabilir.

Telafi Çalışması :

– Zorunlu nedenlerle işin durması, ulusal bayram ve genel tatillerden önce veya sonra işyerinin tatil edilmesi veya benzer nedenlerle işyerinde normal çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalışılması veya tamamen tatil edilmesi ya da işçinin talebi ile kendisine izin verilmesi hallerinde, işveren iki ay içinde çalışılmayan süreler için telafi çalışması yaptırabilir.

-Bu çalışmalar fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma sayılmaz. Telafi çalışmaları, günlük en çok çalışma süresini aşmamak koşulu ile günde üç saatten fazla olamaz. Tatil günlerinde telafi çalışması yaptırılamaz                                                                                                  
KOLAY EZBERLE: Telafi çalışması 2 ay içinde yapılır. Günlük normal çalışma süresini aşmamak kaydı ile 3 saatten fazla olamaz.

ARA DİNLENME SÜRELERİ
4 saat veya daha kısa süreli işlerde	15 dakika
4 saatten fazla ve 7.5 saate kadar (7.5 saat dahil) süreli işlerde	Yarım saat
7.5 saatten fazla süreli işlerde	1 saat Ara dinlenme verilir.
Ara dinlenmeleri çalışma süresinden sayılmaz.

Çocuk ve genç işçilerin çalışma süreleri(saat):
-On beş yaşını doldurmamış çocukların çalıştırılması yasaktır. -Ancak, on dört yaşını doldurmuş ve zorunlu ilköğretim çağını tamamlamış olan çocuklar; bedensel, zihinsel, sosyal ve ahlaki gelişmelerine ve eğitime devam edenlerin okullarına devamına engel olmayacak hafif işlerde çalıştırılabilirler. -On dört yaşını doldurmamış çocuklar ise bedensel, zihinsel, sosyal ve ahlaki gelişmelerine ve eğitime devam edenlerin okullarına devamına engel olmayacak sanat, kültür ve reklam faaliyetlerinde yazılı sözleşme yapmak ve her bir faaliyet için ayrı izin almak şartıyla çalıştırılabilirler.
Zorunlu  ilköğretim  çağını  tamamlamış  ve  örgün eğitime devam etmeyen çocukların çalışma saatleri	Günde en fazla 7 saat Haftada en fazla 35 saat
Sanat, kültür ve reklam faaliyetlerinde çalışanların	Günde en fazla 5 saat Haftada en fazla 30 saat
15 yaşını tamamlamış çocuklar	Günde en fazla 8 saat Haftada en fazla 40 saat
Okul öncesi çocuklar ile okula devam eden çocukların eğitim dönemindeki çalışma süreleri, eğitim saatleri dışında olmak üzere	Günde en fazla 2 saat Haftada en fazla 10 saat Okul kapalı ise: Günde en fazla 7 saat Haftada en fazla 35 saat

Kantin açılması: İşyerlerinde, yüzelli ve daha fazla işçi çalıştırılması halinde, işçilerin ve ailelerinin gerekli ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla işçiler tarafından kurulacak tüketim kooperatiflerine işverenlerce yer tahsisi yapılabilir.

Mazeret izin sebebi-Mazeret izin süresi
-İşçiye; evlenmesi veya evlat edinmesi -Ana veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü hâlinde 3 gün Eşinin doğum yapması hâlinde -5 gün İşçilerin en az yüzde yetmiş oranında engelli veya süreğen hastalığı olan çocuğunun tedavisinde, hastalık raporuna dayalı olarak ve çalışan ebeveynden sadece biri tarafından kullanılması kaydıyla, bir yıl içinde toptan veya bölümler hâlinde on güne kadar ücretli izin verilir.10 gün KOLAY EZBERLE: Sadece işçinin eşinin doğumunda 5 gün ücretli izin verilmekte. Ölüm,evlenme,evlat edinme durumlarına 3 gün ücretli izin verilmektedir.

Tazminatlarda Zamanaşımı süresi: İş sözleşmesinden kaynaklanmak kaydıyla hangi kanuna tabi olursa olsun, yıllık izin ücreti ve aşağıda belirtilen tazminatların zamanaşımı süresi beş yıldır.
a)Kıdem tazminatı.
b)İş sözleşmesinin bildirim şartına uyulmaksızın feshinden kaynaklanan tazminat.
c)Kötü niyet tazminatı.
d)İş sözleşmesinin eşit davranma ilkesine uyulmaksızın feshinden kaynaklanan tazminat.

-Bir işçinin tazminata hak kazanabilmesi için en az 1 yıl çalışmış olması gerekir -Pirimini ödemeyen işvereni SGK’ya şikayet eden işçinin sözleşmesi bu nedenle feshedilmesi durumunda işverenden alacağı tazminat Kötü niyet tazminatıdır.